Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên. Nguồn www.chinhphu.vn

Phóng viên: Thưa Thứ trưởng, nguyên nhân dẫn đến việc xuất hiện những vướng mắc ngay trong ngày đầu triển khai Luật BHYT mới là gì?

w Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên: Việc các cơ sở khám chữa bệnh bắt đầu triển khai khám chữa bệnh theo quy định mới đã nảy sinh một số vướng mắc một phần do chính các cơ sở chưa quán triệt hết những quy định Hướng dẫn tại Điều 13 Thông tư số 10/2009/TT- BYT nêu rõ: Để tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT và tiết kiệm chi phí khi đổi thẻ, người tham gia BHYT đã đăng ký khám chữa bệnh ban đầu ghi tại cơ sở ghi trên thẻ BHYT trước ngày Thông tư này có hiệu lực thì tiếp tục được khám bệnh, chữa bệnh ban đầu tại cơ sở đó đến hết thời hạn sử dụng ghi trên thẻ. Nguyên nhân thứ hai công tác tuyên truyền pháp luật về bảo hiểm y tế mới chỉ đến được đội ngũ cán bộ lãnh đạo; một số cơ quan chức năng chưa thật sự vào cuộc, nhận thức của một số bộ phận người dân về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của chính sách BHYT chưa đầy đủ. Thậm chí nhiều người dân, đến ngày hôm nay vẫn chưa biết có Luật Bảo hiểm y tế và càng không biết từ ngày 1-1-2010 mọi người dân phải thực hiện cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh bằng thẻ bảo hiểm y tế. Nguyên nhân thứ 3, đây là thời điểm chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, nên nhiều người chưa kịp nhận thẻ bảo hiểm y tế mới, nhất là đối tượng chế độ chính sách, trẻ em dưới 6 tuổi,... Trong khi các cơ sở khám chữa bệnh thậm chí cả các tuyến trung ương vẫn chưa thực hiện đúng quy định nên đã dẫn đến hiện tượng “rối” cả cho người bệnh, cơ sở y tế lẫn cơ quan thanh toán bảo hiểm như mấy ngày qua...

Xin Thứ trưởng cho biết, ngoài việc Bộ Y tế tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành về các bệnh viện trọng điểm để giám sát việc triển khai Luật Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế và các cơ quan chức năng đã có động thái gì trước vấn đề nhạy cảm nảy sinh khi lần đầu tiên triển khai Luật trong thực tế ?

- Không chỉ ngành y tế, Bảo hiểm xã hội mà ngay cả Chính phủ và Quốc hội cũng đánh giá đúng tầm ảnh hưởng và tác động của chính sách bảo hiểm y tế tới hàng chục triệu người dân là rất lớn, nên rất thận trọng, cân nhắc hết sức kỹ lưỡng cho từng nội dung và lộ trình triển khai Luật. Mặc dù các nội dung chính của Luật BHYT chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2010 nhưng ngay từ cuối năm 2009, Chính phủ đã ban hành Nghị định 62/2009/NĐ-CP ngày 27-7-2009 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT. Bộ Y tế cũng đã phối hợp các bộ, ngành liên quan ban hành các thông tư hướng dẫn thực hiện. Đồng thời tổ chức ba hội nghị tại ba khu vực: Bắc- Trung- Nam để phổ biến những điểm mới của việc khám chữa bệnh theo quy định BHYT mới. Như vậy về mặt văn bản hướng dẫn được triển khai kịp thời. Ngày 31-12-2009 Bộ Y tế đã có Công văn số 9283/BYT-BH về việc tổ chức hoạt động tuyên truyền chính sách pháp luật bảo hiểm y tế gửi Ủy ban nhân dân 63 tỉnh, thành phố ngày một sâu rộng và bền vững hơn trong thời gian tới.

Thưa Thứ trưởng, những vướng mắc, bất cập nào xuất hiện khi Luật được triển khai vào thực tế cuộc sống?

- Ngay sau khi áp dụng theo quy định mới đã phát sinh một số vướng mắc, chủ yếu tập trung vào việc người bệnh sử dụng thẻ BHYT cũ còn hiệu lực nhưng không được thanh toán. Về vấn đề này, Bộ Y tế đã thống nhất với Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam và yêu cầu sở y tế, BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các bệnh viện, viện có giường bệnh thực hiện một số nội dung: Trường hợp thẻ BHYT cũ còn thời hạn sử dụng sau ngày 31- 12- 2009 nếu chưa được đổi thẻ mới thì vẫn có giá trị sử dụng cho đến hết thời hạn sử dụng của thẻ, đặc biệt quyền lợi của những đối tượng này được bảo đảm theo quy định của Luật BHYT. Trường hợp thẻ BHYT hết hạn trước ngày 1-1-2010 chưa được cấp thẻ mới, nếu người bệnh đang điều trị nội trú, BHXH thực hiện thanh toán BHYT cho đến hết đợt điều trị. Đối tượng tham gia BHYT liên tục, ổn định thì cơ quan BHXH căn cứ mã thẻ để cho hưởng tiếp. Các đối tượng khác thì cơ quan BHXH thông báo khi kiểm tra thủ tục vào viện để hướng dẫn người bệnh mua thẻ BHYT. Khi có giấy xác nhận là đối tượng tham gia BHYT đang đợi cấp thẻ sẽ được hưởng chế độ BHYT cho đến hết đợt điều trị. Trường hợp thẻ BHYT hết hạn trước ngày 1-1-2010, nếu chưa được cấp thẻ mới mà có nhu cầu khám chữa bệnh thì giải quyết. Những đối tượng có trách nhiệm tham gia BHYT liên tục, ổn định: hưu trí, mất sức lao động, hành chính sự nghiệp... căn cứ vào mã thẻ BHYT, cơ quan BHXH có trách nhiệm hướng dẫn thực hiện bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT. Các đối tượng khác: người bệnh tự thanh toán chi phí khám chữa bệnh và mang chứng từ về cơ quan BHXH thanh toán trong trường hợp người bệnh tiếp tục tham gia BHYT.

Việc xuất trình thẻ BHYT trong khám chữa bệnh và thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT đối với trường hợp cấp cứu được thực hiện theo điều 28 của Luật BHYT. Trường hợp người bệnh vào khám chữa bệnh không trình thẻ thì người bệnh tự chi trả chi phí khám chữa bệnh, sau đó thanh toán trực tiếp với cơ quan BHXH. Trường hợp cấp cứu, người tham gia BHYT phải xuất trình thẻ BHYT trước khi ra viện để được thanh toán theo chế độ BHYT.

Với cách giải quyết này quyền lợi của mọi đối tượng tham gia BHYT đều được bảo đảm tiết kiệm, thuận tiện và không làm gián đoạn quá trình điều trị.

Xin Thứ trưởng cho biết phương án giải quyết một số vướng mắc khác như thế nào?

- Khi Luật BHYT đi vào cuộc sống, bước đầu thực hiện sẽ còn nhiều bỡ ngỡ, việc nảy sinh những vướng mắc được Bộ Y tế xác định sẽ xuất hiện. Chính vì vậy, Bộ Y tế quyết định thành lập sáu đoàn công tác kiểm tra việc thực hiện BHYT mới tại 14 bệnh viện có đông người bệnh và dễ nảy sinh các vướng mắc. Bên cạnh việc tuyên truyền hướng dẫn các quy định mới của Luật BHYT, các đoàn kiểm tra sẽ phát hiện những vướng mắc để có biện pháp xử lý ngay và hướng dẫn thực hiện, tránh thiệt thòi cho người bệnh. Cũng nhằm đảm bảo quyền lợi cho người bệnh, Bộ Y tế đang hoàn thiện danh mục thuốc, các kỹ thuật y tế được triển khai tại các cơ sở y tế được BHYT thanh toán. Dự kiến cuối tuần này danh mục thuốc cho các bệnh viện sẽ được Bộ Y tế công bố. Các vướng mắc không giải quyết ngay trong những ngày đầu này sẽ được các cơ quan phối hợp giải quyết dần dần. Nếu quá khả năng sẽ được tập hợp để kiến nghị Chính phủ có biện pháp tháo gỡ hoặc đề xuất sửa đổi chính sách cho phù hợp.

Xin cảm ơn Thứ trưởng.

NHẬT MINH (thực hiện)