Đến tháng 6-2018, Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục Lao động Xã hội và Quản lý sau cai nghiện TP Cần Thơ (tọa lạc trên địa bàn tỉnh Hậu Giang) tiếp nhận 333 học viên cai nghiện ma túy theo dạng bắt buộc và tự nguyện, trong đó phần lớn là người sử dụng ma túy tổng hợp (ma túy đá). Theo cơ quan chức năng, gần đây, tội phạm mua bán ma túy tổng hợp cũng như người sử dụng ma túy dạng này tăng, trong khi hiện chưa có phác đồ cắt cơn, điều trị.

Đoàn viên thanh niên TP Cần Thơ tham gia diễu hành với thông điệp “TP Cần Thơ - một môi trường không ma túy” hưởng ứng  “Ngày Quốc tế phòng, chống ma túy” và “Ngày toàn dân phòng, chống ma túy”.

Gia tăng người sử dụng ma túy

Theo số liệu thống kê của Công an TP Cần Thơ, thành phố hiện có 2.630 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý (tăng 594 người so với năm 2017, tập trung nhiều nhất ở quận Ninh Kiều và quận Thốt Nốt). Trong đó, có 1.495 người sử dụng ma túy tổng hợp. Bên cạnh người nghiện sử dụng ma túy đá, một số người từng sử dụng heroin và đang điều trị Methadone, tái nghiện bằng ma túy đá, dẫn đến bỏ điều trị. Theo cán bộ Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (PC47) Công an TP Cần Thơ, sở dĩ xu hướng chuyển từ sử dụng hêrôin sang sử dụng ma túy đá vì ngoài cảm giác mới mẻ, sành điệu, phần lớn người dùng ma túy đá quan niệm loại ma túy này không bị nghiện và có thể dừng sử dụng bất cứ lúc nào cũng được. Nếu nghiện, cai ma túy đá cũng không bị vật vã, đau đớn như cai hêrôin. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, không chỉ gây nghiện, người sử dụng ma túy đá thời gian dài có dấu hiệu hoang tưởng, ảo giác, rối loạn tâm thần. Những người từng nghiện hêrôin khi chuyển sang dùng ma túy đá sẽ nhanh bị rối loạn tâm thần hơn. Đặc biệt, người sử dụng ma túy đá dễ bị kích động, nổi giận, hoang tưởng ảo giác, không kiểm soát được cảm xúc, hành vi.

Vài năm gần đây, lực lượng chức năng triệt phá nhiều đường dây sản xuất, mua bán ma túy tổng hợp lớn. Gần đây là “tập đoàn” sản xuất ma túy tổng hợp lớn nhất nước của Văn Kính Dương bị bắt tại TP Hồ Chí Minh. Đường dây sản xuất ma túy của Dương chuyên cung cấp hàng ngàn viên thuốc lắc cho các tỉnh, thành từ Bắc đến Nam. Riêng tại TP Cần Thơ, từ năm 2014 đến nay, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (PC47) Công an TP Cần Thơ triệt phá 4 đường dây vận chuyển mua bán ma túy đá số lượng lớn. Thuốc lắc, ketamin, ma túy đá khiến một bộ phận giới trẻ bị cuốn vào vòng xoáy chết người, hủy hoại sức khỏe và tinh thần. Theo các tài liệu y học, ma túy đá làm ức chế, phá hủy hệ thần kinh, gây ảo giác khiến người sử dụng không làm chủ hành vi, thay đổi nhân cách nhanh chóng, ảnh hưởng nghiêm trọng tình hình an ninh trật tự xã hội. Rất nhiều vụ án có  nguyên nhân bắt nguồn từ việc đối tượng phạm tội sử dụng ma túy đá.

Thêm giải pháp can thiệp, hỗ trợ người cai nghiện

Theo Đại tá Trần Ngọc Hạnh, Giám đốc Công an TP Cần Thơ, việc tuyên truyền, vận động và hỗ trợ sinh kế giúp người nghiện ma túy sau hoàn lương tái hòa nhập cộng đồng bền vững, góp phần ngăn ngừa tội phạm liên quan ma túy, giảm thiểu và ngăn ngừa phát sinh tội phạm, tệ nạn xã hội trong cộng đồng.

Trước sự gia tăng người sử dụng ma túy đá, ông Lê Văn Tâm, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Cần Thơ, chỉ đạo các ngành chức năng, quản lý rà soát số người nghiện ma túy trên địa bàn để vận động, hỗ trợ điều trị Methadone, học nghề, việc làm. Các cấp, ngành, địa phương và gia đình quan tâm những hoạt động giáo dục thanh thiếu niên có lối sống lành mạnh, tích cực. Đồng thời, cơ quan truyền thông tăng cường tuyên truyền các tác hại ma túy đá, nâng cao nhận thức cộng đồng trong các hoạt động phòng, chống tội phạm ma túy. Thông qua hoạt động Đội công tác xã hội tình nguyện, các địa phương giáo dục, hỗ trợ những người từng là tội phạm, nghiện ma túy, mại dâm... nhận thức hành vi sai phạm, không tái phạm.

Tháng 4-2018, TP Cần Thơ triển khai Mô hình “Điểm tư vấn, hỗ trợ điều trị nghiện ma túy tại cộng đồng”. Theo đó, từ nay đến năm 2020, thành phố sẽ thành lập 9 điểm tư vấn tại 9 quận, huyện, gắn với cơ sở điều trị và cấp thuốc Methadone. Người nghiện ma túy và gia đình được tư vấn lựa chọn hình thức cai nghiện ma túy, giới thiệu người nghiện tham gia điều trị methadone. Điểm tư vấn này cung cấp dịch vụ cai nghiện toàn diện, giúp người nghiện từ bỏ ma túy và tái hòa nhập cộng đồng bền vững. Qua đó, nâng cao hiệu quả điều trị nghiện ma túy trên địa bàn thành phố.

Hằng năm, dịp “Ngày Quốc tế phòng, chống ma túy” và “Ngày toàn dân phòng, chống ma túy” 26-6, TP Cần Thơ tổ chức họp mặt để những người cai nghiện ma túy thành công được sự động viên, hỗ trợ từ các cấp, ngành. Hoạt động thường xuyên  này tạo "cầu nối" giúp người sau cai nghiện tiếp cận các dịch vụ trợ giúp khi trở về gia đình, xã hội, phòng tránh tái nghiện.

Bài, ảnh: THẢO MỘC