Ôm mộng đổi đời, nhiều người bất chấp nguy hiểm lăn xả vào những bãi vàng. Phận đời thăng trầm của họ được tác giả Nguyễn Trí tái hiện một cách chân thực, sống động trong tiểu thuyết "Thiên đường ảo vọng". Sách do NXB Trẻ xuất bản năm 2015.

Tác giả của tiểu thuyết có cuộc đời kỳ lạ, bởi trước khi cầm bút viết văn, Nguyễn Trí đã trải qua nhiều nghề: đào vàng, đốt than, tìm trầm và… dạy tiếng Anh. Những năm tháng bôn ba và những trải nghiệm từ chính cuộc sống độc đáo của ông là nguồn cảm hứng cho những sáng tác. Sau tập truyện ngắn "Bãi vàng, đá quý, trầm hương" đoạt "Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam" năm 2013, Nguyễn Trí ra mắt tiểu thuyết "Đồ tể" được dư luận đón nhận, và mới đây nhất là tiểu thuyết "Thiên đường ảo vọng".

Tác phẩm của Nguyễn Trí luôn tạo cảm giác như cuộc sống cuộn chảy trong từng trang viết. Ông thể hiện điều đó bằng văn phong độc đáo, giọng điệu riêng biệt với câu chữ đời thường pha chút khẩu khí giang hồ. Đặc biệt là lối viết vừa trong vai người dẫn chuyện và nêu ra những thắc mắc; vừa trong vai người trả lời để người đọc dễ hiểu. Nếu trong "Bãi vàng, đá quý, trầm hương", phận đời những phu đào vàng được khai thác thành những truyện ngắn riêng lẻ, thì đến "Thiên đường ảo vọng", Nguyễn Trí đã khái quát, lột tả trọn vẹn tâm lý nhân vật cũng như phát triển hài hòa đường dây, cốt truyện, mang đến cho độc giả một câu chuyện khốc liệt, gian truân.

Tiểu thuyết xoay quanh số phận của 6 nhân vật chính mà khởi đầu là Cường Linh. Cường Linh từ Bình Định vào miền Đông Nam bộ để tìm vợ con. Đi cùng anh có bạn thân là Lâm và người hàng xóm Bình Võ. Trên đường đi, họ quen biết với Bá Điệp – một người dân miền Đông. Cả bốn lập nghiệp bằng nghề đốt than trên khu kinh tế mới gần suối Bến Tỷ. Tình cờ, họ phát hiện vùng đất có vàng sa khoáng. Rủ thêm Ngọc Sún và Tùng Hí, họ góp vốn mua lại 5 hécta đất và bí mật đãi vàng. Tuy nhiên, mọi việc nhanh chóng bị lộ và hàng ngàn người từ khắp nơi kéo đến, lập trại, khai thác vàng. Khi bãi vàng bị khai thác cạn kiệt, cũng là lúc cuộc sống của họ tha hóa, đối diện muôn vàn khó khăn. Tùng Hí và Cường Linh bỏ trốn vì phạm tội, 4 người còn lại trong nhóm an phận với nghề trồng điều. Khi hay tin Tùng Hí và Cường Linh bị tai nạn sập hầm ở bãi vàng Long Mỹ, 4 người tìm đến để giúp bạn. Từ đây, cuộc đời của cả nhóm lại rẽ sang một bước ngoặt mới…

Đúng như tựa của tiểu thuyết, tất cả những gì diễn ra trong tác phẩm chỉ là "thiên đường ảo vọng". Vì những đồng tiền có được từ mỏ vàng nhanh chóng tan biến bởi chi phí sinh hoạt đắt đỏ, tệ nạn mại dâm, ma túy, cờ bạc… Bên cạnh còn có nhiều người phá sản, nợ nần chồng chất vì không tìm được vàng. Đó là chưa kể bệnh tật, tai nạn sập hầm, trấn lột, cướp bóc, tranh giành địa bàn… khiến sinh mạng con người trở nên nhỏ bé, tầm thường.

Trải nghiệm khắc nghiệt nhất chính là vàng và danh lợi dễ dàng làm con người biến chất, mà Cường Linh và Tùng Hí là những ví dụ điển hình. Cả hai từ những người thật thà trở thành những đại ca vênh váo, thành lưu manh và cuối cùng là cướp của giết người. May mắn thay, trong những cay nghiệt vẫn còn có tình người, tình bằng hữu mà nhân vật Lâm chính là điểm sáng. Gạt bỏ những đau thương và oán hận trong quá khứ, Lâm sống vì tương lai, hết lòng giúp đỡ bạn bè sa cơ thất thế. Lâm và cái chết của anh đã thức tỉnh những người còn lại trong nhóm, kéo họ ra khỏi "thiên đường ảo vọng" để làm lại cuộc đời…

Gấp sách lại, câu chuyện khiến người đọc nghĩ về giá trị đích thực của cuộc sống.

Cát Đằng