MAI QUYÊN (Theo Hill, Business Insider)

Giữa những nhận định tích cực dành cho Thống đốc bang Florida Ron DeSantis sau cuộc bầu cử giữa kỳ, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng đây chỉ là một nhân vật “bình thường” đang “giở các mánh khóe” của mình.

Ông Trump (trái) và DeSantis thời còn “mặn nồng”. Ảnh: Getty Images

Sau đợt bùng phát đại địch COVID-19 ở Mỹ, Thống đốc DeSantis được biết đến với những thành công ứng phó dịch bệnh và nổi tiếng trong giới bảo thủ khi phản đối các lệnh phong tỏa. Gần đây, chính trị gia 44 tuổi bắt đầu nổi lên như đối thủ hàng đầu của ông Trump trong cuộc đua giành suất ứng viên đại diện đảng Cộng hòa ra tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2024, nếu cả hai quyết định tham gia. Theo thăm dò vào tháng 10 của Ispos, 72% đảng viên Cộng hòa trong khảo sát cho biết ông DeSantis sẽ có mức độ ảnh hưởng lớn hoặc tác động tốt đến tương lai của đảng, so với 64% nói như vậy về ông Trump.

Trong cuộc bầu cử giữa kỳ vừa diễn ra vào ngày 8-11, vị thế Thống đốc bang Florida càng được củng cố khi truyền thông có dịp ca ngợi chiến thắng áp đảo của ông trước đối thủ, ngay cả ở những quận có truyền thống bầu cho đảng Dân chủ. Tuy nhiên, phát biểu về thành công của người từng là đồng minh trung thành, cựu Tổng thống Trump nhắc lại việc ông đã “tạo ra” Ron DeSantis như thế nào vào thời điểm năm 2017 khi chính trị gia trẻ tuổi tìm kiếm sự ủng hộ từ người đứng đầu Nhà Trắng trong “hình hài tuyệt vọng” và “hoàn toàn sụp đổ về mặt chính trị”. Qua đây, ông Trump khẳng định chính nhờ có sự nâng đỡ của mình đã giúp vực dậy ông DeSantis trong cuộc đua vào vị trí thống đốc bang Florida năm 2018. Nhưng càng về sau, DeSantis “hành xử giống một kẻ cạnh tranh hơn là đồng minh” - ông Trump đánh giá kèm theo tuyên bố, rằng vị thế chính trị hiện nay của ông DeSantis có được còn nhờ vào thời tiết nhiều nắng ở Florida giúp thống đốc bang này thành công hạn chế dịch COVID-19.

Các phát biểu mang tính công kích như trên không gây ngạc nhiên và xuất hiện một ngày sau câu trả lời của Tổng thống Mỹ Joe Biden về viễn cảnh cạnh tranh lần nữa với người tiền nhiệm hoặc ông DeSantis vào năm 2024. “Sẽ rất vui khi xem họ đối đầu với nhau” - ông Biden thích thú cho biết. Cách đây vài ngày, ông Trump từng cảnh báo Thống đốc Florida chớ tham gia tranh cử tổng thống Mỹ nếu không muốn bị đánh bại. Hiện ông DeSantis vẫn lập lờ trước câu hỏi có chạy đua vào Nhà Trắng hay không và ông Trump đánh giá thái độ này chỉ là màn diễn của “Ron gian dối” trước cánh tin tức “giả mạo”.

Ðảng Cộng hòa hoài nghi

Chiến thắng vang dội của Thống đốc DeSantis được đánh giá là thất bại cá nhân đối với cựu Tổng thống Trump, tình hình càng tệ hơn khi các ứng viên mà ông tán thành có màn trình diễn đáng thất vọng ở những bang quan trọng. Ðây cũng là “cú tát” đối với nỗ lực trở lại của tỉ phú New York khi ông được cho đang kỳ vọng vào “làn sóng đỏ” tạo ra sau ngày bầu cử 8-11 để khởi động đường đua tái tranh cử tổng thống 2024.

Cũng vì thành tích kém này mà nhiều người bảo thủ, bao gồm các nhà lập pháp, chiến lược gia, giới truyền thông và kể cả quan chức mới đắc cử công khai đổ lỗi cho cựu tổng thống đã phá hủy đảng Cộng hòa. Có người còn hoài nghi rằng họ có nên “loại bỏ” ông Trump khỏi vị thế dẫn dắt đảng hay không. Ðặc biệt khi chiến thắng của ông DeSantis như bằng chứng cho thấy có những đảng viên Cộng hòa khả thi khác để lãnh đạo đảng - một người có khả năng khơi mào các vấn đề gây tranh cãi như ông Trump nhưng sẽ không quá ồn ào và kịch tính “kiểu Trump”. Giống như mô tả của New York Post, tờ báo mà ông Trump theo dõi trong nhiều thập kỷ, ông DeSantis chính là “tương lai” còn cựu tổng thống đã “hết thời”.

Tính tới chiều 11-11, đảng Cộng hòa giành được 49/100 ghế Thượng viện, nhiều hơn đảng Dân chủ 1 ghế. Tại Hạ viện, đảng Cộng hòa giành được 211/435 ghế, so với 198 ghế của đảng Dân chủ.