MINH HUYỀN (thực hiện)
Từ khi trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2004, TP Cần Thơ luôn xác định hạ tầng giao thông là một bộ phận quan trọng trong kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và cần được ưu tiên đầu tư phát triển trước để tạo tiền đề, làm động lực phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững trong các giai đoạn tiếp theo. Để xây dựng Cần Thơ trở thành đầu mối giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế, đưa Cần Thơ xứng tầm là thành phố trực thuộc Trung ương và trung tâm vùng kinh tế trọng điểm vùng ĐBSCL, ông Lê Tiến Dũng, Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP Cần Thơ, chia sẻ:
- Ngày 5-8-2020, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 59-NQ/TW về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó đã đề ra nhiệm vụ trọng tâm là “phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặt biệt là kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vùng”. Đây là cơ sở để TP Cần Thơ phát huy vai trò trung tâm, động lực phát triển vùng; là đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế”. Đồng thời Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 98/NQ-CP ngày 30-8-2021 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 59-NQ/TW, trong đó có ban hành nhiệm vụ đầu tư các dự án kết cấu hạ tầng giao thông do Bộ Giao thông vận tải thực hiện và do TP Cần Thơ thực hiện với số lượng các dự án giao thông chiếm trên 50% danh mục dự án; trong đó có bổ sung một số dự án mới trọng điểm về đường bộ cao tốc, đường sắt qua địa bàn thành phố, huy động nhiều nguồn vốn khác nhau để đầu tư các dự án cả về đường bộ, đường thủy, đường biển, đường hàng không, đường sắt nhằm đáp ứng yêu cầu kết nối TP Cần Thơ với các tỉnh vùng ĐBSCL, cả nước và quốc tế. Từ đó, tạo sức lan tỏa và động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của vùng ĐBSCL nói chung và TP Cần Thơ nói riêng.
* Theo ông, đâu là những điểm nghẽn trong quá trình phát triển kết cấu hạ tầng giao thông của thành phố?
- Thời gian qua, việc phát triển kết cấu hạ tầng giao thông của TP Cần Thơ tuy đạt được một số kết quả nhất định nhưng vẫn chưa đồng bộ, hiện đại, chất lượng chưa cao. Các tuyến quốc lộ đa phần có quy mô cấp kỹ thuật nhỏ (cấp III, 2 làn xe). Các đường cao tốc qua địa bàn thành phố đang triển khai đầu tư xây dựng, từ đó làm hạn chế năng lực vận tải hàng hóa, đặc biệt là container đến các cảng biển, khu công nghiệp; cảng biển Cần Thơ chưa phát huy hiệu quả khai thác cao và chưa thu hút được nguồn hàng hóa của cả vùng ĐBSCL. Hàng hóa thông qua các cảng hàng năm từ 2017-2022 đạt bình quân khoảng 5 triệu tấn/năm, đạt 58% công suất quy hoạch và chỉ chiếm khoảng 25% tổng hàng hóa thông qua các cảng biển của vùng ĐBSCL). Nguyên nhân chủ yếu là luồng cho tàu biển ra vào sông Hậu chưa xây dựng hoàn chỉnh đạt độ sâu công bố 6,5m cho tàu tải trọng 20.000 tấn lưu thông; Cảng Hàng không Quốc tế Cần Thơ chưa phát huy hiệu quả khai thác cao (đến năm 2022 sản lượng vận chuyển là 1.399.453 hành khách/năm đạt 47% công suất thiết kế, hàng hóa đạt 9.299 tấn/năm do chưa có nhà ga hàng hóa); chưa có đường sắt cho cả vùng ĐBSCL.
Xếp dỡ hàng hóa siêu trường, siêu trọng phục vụ các công trình điện gió ở ĐBSCL tại Cảng Cái Cui, TP Cần Thơ.
* TP Cần Thơ đang làm gì để tháo gỡ điểm nghẽn và tận dụng những cơ hội mới để đưa hạ tầng giao thông phát triển đồng bộ?
- Hiện nay, Trung ương và TP Cần Thơ đã và đang tập trung ưu tiên huy động nhiều nguồn vốn khác nhau để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông ĐBSCL trong đó có TP Cần Thơ. Cụ thể, như đường cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ và cầu Mỹ Thuận 2 (dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2023); đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cần Thơ - Cà Mau (dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2025); nâng cấp tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi thành đường cao tốc (dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2024); nâng cấp tuyến kênh Chợ Gạo giai đoạn 2 (dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2023); xây dựng hoàn chỉnh luồng cho tàu biển tải trọng lớn vào sông Hậu giai đoạn 2 (dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2023). Bên cạnh đó, đang lập Đề án xã hội hóa, đầu tư khai thác cảng hàng không Cần Thơ để triển khai đầu tư nâng cấp cảng hàng không trong giai đoạn 2026-2030; lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án Đường sắt thành phố Hồ Chí Minh - Cần Thơ để triển khai đầu tư trong giai đoạn 2026-2030.
Cần Thơ đang triển khai đầu tư các dự án giao thông trọng điểm, trong đó ưu tiên đầu tư các đường vành đai, đường liên tỉnh, đường tỉnh để kết nối đồng bộ với các đường cao tốc, quốc lộ qua địa bàn thành phố, từ đó kết nối đến cảng hàng không, cảng biển, các trung tâm đô thị, khu công nghiệp, giải quyết ùn tắc giao thông khu vực nội ô và mở rộng không gian phát triển đô thị như đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; đường Vành đai phía Tây thành phố; các đường tỉnh 917, 918, 921, 923. Đồng thời, đang đề xuất đầu tư 3 công trình: nâng cấp, mở rộng quốc lộ 61C; đường liên tỉnh kết nối TP Cần Thơ với tỉnh Kiên Giang và tỉnh Đồng Tháp; cầu Ô Môn vào nhóm dự án DPO đầu tư bằng nguồn vốn vay JICA. Thành phố cũng đã tập trung rà soát, nghiên cứu xây dựng Phương án quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vận tải thuộc Quy hoạch TP Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (đã được Hội đồng thẩm định Quy hoạch thành phố thông qua, hiện nay hoàn chỉnh để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt) làm cơ sở để quản lý đồng bộ, hiệu quả quy hoạch và huy động mọi nguồn lực đầu tư xây dựng phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trong các giai đoạn tới.
* Xin ông cho biết, để huy động vốn và triển khai hiệu quả các dự án giao thông trọng điểm trong thời gian tới, TP Cần Thơ đang tập trung vào những giải pháp trọng tâm nào?
- Sở Giao thông vận tải thường xuyên phối hợp tích cực với các sở, ngành tham mưu UBND thành phố chủ động kiến nghị, đề xuất Trung ương ưu tiên tập trung đầu tư xây dựng các dự án giao thông trọng điểm theo danh mục các dự án tại Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 98/NQ-CP của Chính phủ. Tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh trong vùng để thực hiện đầu tư các dự án hạ tầng giao thông kết nối liên tỉnh như: phối hợp với tỉnh Hậu Giang, Kiên Giang và Đồng Tháp đề xuất đầu tư xây dựng các dự án Nâng cấp, mở rộng tuyến nối Cần Thơ - Hậu Giang (quốc lộ 61C); đường kết nối quận Ô Môn, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ với huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang; cầu Ô Môn. Ưu tiên tập trung bố trí vốn ngân sách thành phố (giai đoạn 2021-2025 đã bố trí vốn cho các dự án giao thông chiếm trên 50% tổng vốn đầu tư công), tăng cường kêu gọi đầu tư để thu hút mọi nguồn vốn và các thành phần kinh tế tham gia; quản lý đồng bộ, hiệu quả công tác quy hoạch xây dựng, đất đai để tạo quỹ đất dành cho đầu tư hạ tầng giao thông; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng và tái định cư đảm bảo kịp thời khởi công các dự án.
Thành phố cũng đang tập trung nghiên cứu hoàn chỉnh Phương án quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vận tải thuộc Quy hoạch TP Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 làm cơ sở để quản lý đồng bộ, hiệu quả quy hoạch và huy động mọi nguồn lực đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trong các giai đoạn tới. Nghiên cứu xây dựng quy chế làm việc để huy động toàn hệ thống chính trị trong đầu tư xây dựng các dự án hạ tầng giao thông, gắn với trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy và chính quyền, nhằm đảm bảo công tác chỉ đạo quyết liệt, kịp thời giải quyết các khó khăn vướng mắc và đảm bảo tiến độ thực hiện các dự án để xây dựng TP Cần Thơ trở thành đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế trong thời gian tới.
* Xin cảm ơn ông!