Ðảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm công tác chăm sóc, giúp đỡ, hỗ trợ người cao tuổi (NCT). Ðể bảo vệ tốt nhất quyền lợi của NCT, pháp luật quy định rất cụ thể về trợ giúp pháp lý (TGPL) cho NCT.

NCT có yêu cầu TGPL có thể đến Trung tâm TGPL Nhà nước TP Cần Thơ tại số 1A đường Trần Khánh Dư, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ.

Theo quy định của Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017, NCT có khó khăn về tài chính là đối tượng được TGPL miễn phí. Nghị định số 144/2017/NÐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật TGPL nêu rõ điều kiện khó khăn về tài chính của người được TGPL là người thuộc hộ cận nghèo hoặc là người đang hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, Thông tư số 08/2017/TT-BTP của Bộ Tư pháp ban hành quy định chi tiết một số điều của Luật TGPL và hướng dẫn giấy tờ trong hoạt động TGPL quy định rõ những giấy tờ cần có để chứng minh là NCT có khó khăn về tài chính.

Ngoài ra, NCT cũng được hưởng TGPL khi thuộc một trong các trường hợp sau: NCT là người có công với cách mạng; thuộc hộ nghèo; là người dân tộc thiểu số cư trú ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; là cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ, có khó khăn về tài chính; là người nhiễm chất độc da cam có khó khăn về tài chính; là người khuyết tật có khó khăn về tài chính; là nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình, có khó khăn về tài chính; là nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người, có khó khăn về tài chính; là người nhiễm HIV có khó khăn về tài chính.

NCT có khó khăn về tài chính cần cung cấp các loại giấy tờ sau: quyết định hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng; quyết định tiếp nhận đối tượng vào chăm sóc, nuôi dưỡng tại nhà xã hội, cơ sở bảo trợ xã hội; giấy chứng nhận hộ cận nghèo kèm theo giấy tờ hợp pháp do cơ quan có thẩm quyền cấp xác định người có tên trong giấy là NCT.

Luật cũng quy định cụ thể về quyền của NCT là người được TGPL: không phải trả tiền, lợi ích vật chất hoặc lợi ích khác khi được TGPL; tự mình hoặc thông qua người thân thích, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác yêu cầu TGPL; được thông tin về quyền được TGPL, trình tự, thủ tục TGPL khi đến tổ chức thực hiện TGPL và các cơ quan nhà nước có liên quan; yêu cầu giữ bí mật về nội dung vụ việc TGPL; lựa chọn một tổ chức thực hiện TGPL và người thực hiện TGPL tại địa phương trong danh sách được công bố; thay đổi, rút yêu cầu TGPL; được bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; khiếu nại, tố cáo về TGPL theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Bên cạnh đó, pháp luật hiện hành cũng quy định nghĩa vụ của NCT là người được TGPL: cung cấp giấy tờ chứng minh là người được TGPL; hợp tác, cung cấp kịp thời, đầy đủ thông tin, tài liệu, chứng cứ có liên quan đến vụ việc TGPL và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin, tài liệu, chứng cứ đó; tôn trọng tổ chức thực hiện TGPL, người thực hiện TGPL và cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến vụ việc TGPL; không yêu cầu tổ chức thực hiện TGPL khác TGPL cho mình về cùng một vụ việc đang được một tổ chức thực hiện TGPL thụ lý, giải quyết; chấp hành pháp luật về TGPL và nội quy nơi thực hiện TGPL.

Việc nộp hồ sơ yêu cầu TGPL được thực hiện như sau: trường hợp nộp trực tiếp tại trụ sở của tổ chức thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL nộp các giấy tờ, tài liệu quy định; xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL. Trường hợp người yêu cầu TGPL không thể tự mình viết đơn yêu cầu thì người tiếp nhận yêu cầu có trách nhiệm ghi các nội dung vào mẫu đơn để họ tự đọc hoặc đọc lại cho họ nghe và yêu cầu họ ký tên hoặc điểm chỉ vào đơn. Trường hợp gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính, người yêu cầu TGPL nộp các giấy tờ, tài liệu quy định, bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL. Trường hợp gửi hồ sơ qua fax, hình thức điện tử, khi gặp người thực hiện TGPL, người yêu cầu TGPL phải xuất trình bản chính hoặc nộp bản sao có chứng thực giấy tờ chứng minh là người được TGPL.

Bài, ảnh: Hoàng Yến