Ngày 22-5, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phản ứng với cánh báo giới khi được hỏi về thông báo của Bộ Quốc phòng, trong đó đồng ý tiếp nhận máy bay phản lực hạng sang của Qatar và cải tạo để sử dụng như Không lực Một (Air Force One).

Chiếc Boeing 747 của Qatar đậu trên đường băng của sân bay quốc tế Palm Beach sau khi Tổng thống Trump tham quan máy bay vào tháng 2. Ảnh: NPR

Sự việc diễn ra trong cuộc họp căng thẳng được truyền hình trực tiếp từ Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Nam Phi Cyril Ramaphosa. Trước đây, Nhà Trắng nhiều lần chỉ trích cái gọi là công cuộc tịch thu đất đai dựa trên chủng tộc ở Nam Phi. Và tại cuộc họp, Tổng thống Trump đã cho phát đoạn clip trình chiếu những chi tiết được coi là bằng chứng về “tội ác diệt chủng” chống lại những người nông dân da trắng bản địa.

Ngay sau đoạn clip kết thúc, phóng viên Peter Alexander của Đài NBC thay vì chủ đề liên quan đã chất vấn ông Trump xung quanh “cung điện trên không” trị giá 400 triệu USD mà hoàng gia Qatar đề nghị tặng cho Mỹ và hiện đã được Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth chấp thuận sử dụng làm Không lực Một. Câu hỏi này lập tức chọc giận ông Trump khi người đứng đầu Nhà Trắng cáo buộc phóng viên và nhà đài cố né chủ đề gây tranh cãi ở Nam Phi. “Chuyện này liên quan gì đến máy bay phản lực của Qatar? NBC đang cố gắng thoát khỏi chủ đề vừa được trình bày. Còn cậu thì không đủ thông minh và là một phóng viên tệ hại” - ông Trump tấn công.

Trong khi Tổng thống Ramaphosa muốn phản hồi về “cuộc diệt chủng”, ông Trump tiếp tục kêu gọi điều tra mạng lưới Đài NBC vì phạm vi đưa tin. Người đứng đầu Nhà Trắng còn đe dọa kiện một hãng tin khác là ABC News vì cách thông tin vụ máy bay phản lực của Qatar. Qua đây, ông Trump nhắc lại việc Qatar không tặng riêng ông chiếc Boeing 747-8 mà là cho Bộ Quốc phòng Mỹ. Dựa vào đây, Nhà Trắng cho biết món quà trên là hợp pháp và khẳng định Qatar không nhận bất cứ thứ gì khi chuyển giao máy bay.

Thủ tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani cũng từng lên tiếng bác bỏ ý kiến ​​cho rằng Doha đang cố gắng gây ảnh hưởng đến Tổng thống Trump. “Chúng tôi muốn có quan hệ đối tác và hữu nghị bền chặt, bất cứ điều gì Doha cung cấp cho bất kỳ quốc gia nào đều dựa trên sự tôn trọng và đó là mối quan hệ hai chiều” - vị này khẳng định.

Theo các chuyên gia hàng không và nguồn tin trong ngành, chiếc Boeing 747-8 tuy có nội thất sang trọng nhưng để sử dụng như Không lực Một sẽ đòi hỏi có những biện pháp nâng cấp an ninh tốn kém, cải thiện khả năng liên lạc để ngăn chặn gián điệp và năng lực chống tên lửa. Còn không, phương tiện này có thể cần máy bay chiến đấu hộ tống và có thể bị hạn chế bay trong nước Mỹ.

Trong động thái trấn an, người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell khẳng định Bộ Quốc phòng sẽ nỗ lực để đảm bảo những biện pháp an ninh thích hợp và các yêu cầu về nhiệm vụ chức năng đối với máy bay được sử dụng chở Tổng thống Mỹ. Trong phiên điều trần trước đó của Thượng viện, Bộ trưởng Không quân Troy Meink cũng lên tiếng về việc đã nhận chỉ đạo từ Lầu Năm Góc bắt đầu lên kế hoạch cải tiến máy bay.

Không rõ nhà thầu quốc phòng mất bao lâu để cải tạo và đáp ứng các tiêu chuẩn hiện hành dành cho Không lực Một. Tuy nhiên, các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ ước tính việc cải tạo máy bay có thể tốn hơn 1 tỉ USD và làm gia tăng rủi ro an ninh nghiêm trọng. Hồi đầu tuần, lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer đã trình bày Đạo luật An ninh vận tải hàng không nhằm cấm Lầu Năm Góc sử dụng tiền thuế của người dân để nâng cấp bất kỳ máy bay nào trước đây do chính phủ nước ngoài sở hữu làm Không lực Một.

MAI QUYÊN (Tổng hợp)