Chính phủ Nhật Bản đang xem xét kế hoạch cung cấp vaccine phòng COVID-19 cho Việt Nam, trong khi Nga tuyên bố sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam sản xuất vaccine Sputnik-V.

Vaccine ngoài cơ chế Covax?

Tiêm ngừa vaccine COVID-19 tại tỉnh Hải Dương. Ảnh: Reuters

Đài truyền hình NHK ngày 5-6 dẫn lời các quan chức Nhật Bản cho biết nước này muốn chuyển vaccine phòng COVID-19 cho Việt Nam trong tháng này mà không thông qua cơ chế chia sẻ vaccine quốc tế Covax bởi việc cấp vaccine thông qua cơ chế này sẽ mất thời gian hơn. Tuy nhiên, đài này không nói rõ số lượng, loại vaccine và hình thức cung cấp.

Hôm 4-6, Chính phủ Nhật Bản cũng đã chuyển giao 1,24 triệu liều vaccine  AstraZeneca ngừa COVID-19 cho Đài Loan theo quyết định đưa ra trước đó một ngày. Hãng tin Reuters cho biết số vaccine này được cung cấp miễn phí.  Hôm 2-6, Thủ tướng Suga Yoshihide đã thông báo tại hội nghị cấp cao trực tuyến về tài trợ cho COVAX rằng Nhật Bản sẽ cung cấp 30 triệu liều vaccine phòng COVID-19 cho các nước.

Sáng kiến COVAX được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Liên Hiệp Quốc (LHQ) đồng sáng lập nhằm đảm bảo phân phối công bằng vaccine ngừa COVID-19 trên toàn cầu, đặc biệt ở các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp. Mục tiêu đầy tham vọng của COVAX là cung cấp 2 tỉ liều vaccine trong năm 2021. Đến nay hơn 80 triệu liều vaccine đã được chuyển đến 129 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới,  trong khi các nước giàu cam kết chia sẻ hơn 150 triệu liều vaccine cho các nước nghèo. Cố vấn cấp cao của WHO - ông Bruce Aylward, đánh giá việc các nước giàu cam kết đóng góp 150 triệu liều vaccine cho COVAX là “sự khởi đầu tốt”, song số vaccine này có thể chưa được giao đủ  trong tháng 6 và tháng 7. Ông Aylward cũng nhấn mạnh thế giới sẽ cần có thêm 250 triệu người được tiêm vaccine từ nay đến cuối tháng 9 nếu muốn đạt mục tiêu có ít nhất 30-40% dân số toàn cầu được tiêm chủng trong năm nay. Việt Nam hiện đã nhận được gần 2,6 triệu liều vaccine COVID-19 từ sáng kiến COVAX, trong tổng số 38,9 triệu liều vaccine được COVAX thông báo tài trợ cho Việt Nam trong năm 2021.

Thế giới đã cán mốc 2 tỉ liều vaccine được tiêm cho người dân tính đến ngày 3-6. Tuy nhiên, 37% trong số này được thực hiện ở các quốc gia có thu nhập cao vốn chiếm 16% dân số toàn cầu. Chỉ có 0,3% số vaccine đã tiêm được thực hiện ở 29 quốc gia có thu nhập thấp nhất trên thế giới với tổng số dân chiếm 9% dân số toàn cầu.

Cơ hội sản xuất Sputnik-V

Ngày 4-6, phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế thế giới St. Petersburg, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhấn mạnh nước này không chỉ tạo ra các công nghệ độc đáo và nhanh chóng thiết lập sản xuất vaccine COVID-19 trong nước, mà còn giúp các đối tác nước ngoài triển khai sản xuất vaccine. Ông Putin khẳng định đến nay, ngoài Nga không có bất cứ quốc gia nào giúp các nước khác triển khai sản xuất vaccine COVID-19 ở trên lãnh thổ của họ. Nhà lãnh đạo Nga cho biết vaccine Sputnik-V đã được công nhận là an toàn và hiệu quả nhất với hiệu quả phòng bệnh lên tới hơn 96%. Theo các cơ quan quản lý của Nga, chưa có trường hợp tử vong nào do tiêm vaccine Sputnik-V được ghi nhận.

Cùng ngày 4-6, Tổng thống Putin và người đồng cấp Serbia Aleksandr Vucic dự lễ trực tuyến khởi động hoạt động sản xuất vaccine Sputnik-V tại Serbia. Như vậy sau Belarus, Serbia trở thành quốc gia châu Âu thứ hai sản xuất vaccine Sputnik-V của Nga. Việc sản xuất vaccine của Nga đã giúp Belarus từng bước đẩy lùi đại dịch COVID-19. Tương tự, Tổng thống Argentina Alberto Fernandez thông báo với ông Putin trong buổi lễ trực tuyến rằng nước này sẽ chính thức khởi động việc sản xuất vaccine Sputnik-V trong những ngày tới tại một nhà máy trong nước.

Trước đó, Nga và Hàn Quốc đã ký thỏa thuận hợp tác sản xuất mỗi năm 150 triệu liều vaccine Sputnik-V. Hiện Quỹ Đầu tư trực tiếp của Nga (RDIF) và Tập đoàn dược phẩm GL Rapha của Hàn Quốc đang đàm phán để tăng sản lượng vaccine Sputnik-V ở xứ sở kim chi. Hãng tin AP hồi tháng 5 đưa tin Nga cũng đã nhờ các công ty Trung Quốc sản xuất vaccine Sputnik-V, trong bối cảnh nhu cầu đối với vaccine này tăng vọt, vượt quá năng lực sản xuất trong nước của Nga. Cụ thể, Nga thông báo đạt được hợp đồng sản xuất tổng cộng 260 triệu liều vaccine Sputnik-V với 3 công ty dược phẩm của Trung Quốc. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ có công ty nào của Trung Quốc bắt đầu sản xuất vaccine Sputnik-V.

Bên lề Diễn đàn Kinh tế thế giới St. Petersburg ngày 4-6, Giám đốc RDIF Kirill Dmitriev cho biết quỹ đầu tư này đã báo cáo lên Tổng thống Putin danh sách các nước mong muốn sản xuất vaccine Sputnik-V, loại vaccine đã được phê duyệt ở hơn 60 nước trên thế giới. Theo ông, hiện có 20 nhà sản xuất của 14 quốc gia, trong đó có Việt Nam, muốn hợp tác sản xuất vaccine của Nga. Ông Dmitriev cho biết: “Chúng ta đang thấy nhiều thỏa thuận quan trọng đã đạt được trong việc sản xuất vaccine Sputnik-V. Ngày càng có nhiều quốc gia thể hiện sự quan tâm, mới đây nhất Việt Nam cũng bày tỏ mong muốn sản xuất loại vaccine này”.

Trong khi đó, phát biểu trước báo giới chiều 3-6 tại Mát-xcơ-va, Thư ký báo chí của Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga sẽ thảo luận việc hợp tác sản xuất vaccine Sputnik-V tại Việt Nam. Ông Peskov nói: “Tôi tin rằng các cuộc tiếp xúc với phía Việt Nam sẽ được thực hiện để thảo luận triển vọng sản xuất vaccine”. Theo người phát ngôn Điện Kremlin, vấn đề này đã được đề cập trong thông điệp của Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc gửi tới Tổng thống Nga Vladimir Putin.

ĐỨC TRUNG (Tổng hợp)