MAI QUYÊN (Theo DW News)

Trong khi các đảng chính trị lớn ở Indonesia đang chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử diễn ra vào năm sau, quốc gia này tiếp tục hứng chịu một loạt vụ bê bối tham nhũng khi có thêm quan chức cấp cao vướng cáo buộc về hành vi sai trái.

Tổng thống Jokowi (trái) và cựu Bộ trưởng Limpo. Ảnh: TribunNews

Hồi cuối tháng 9, Ủy ban bài trừ tham nhũng Indonesia (KPK) tiến hành khám xét nhiều ngôi nhà cùng văn phòng làm việc của Bộ trưởng Nông nghiệp Syahrul Yasin Limpo, dẫn đến quyết định từ chức của ông này vài ngày sau. Trước đó, ông Limpo không xuất hiện tại thủ đô Jakarta như dự kiến kể từ lúc trở về sau cuộc điều trị y tế ở nước ngoài. Sau vài ngày “mất tích”, ông Limpo trước lời kêu gọi của Chủ tịch đảng Nasdam, Surya Paloh đã về căn hộ ở Nam Jakarta. Cho tới tuần trước, ông bị bắt vì nghi ngờ tham nhũng, tống tiền và rửa tiền khi còn đương chức.

Theo lãnh đạo KPK, cựu Bộ trưởng Limpo bị cáo buộc chỉ đạo 2 đồng nghiệp yêu cầu các công chức chi cho ông 10.000USD để đổi lấy chức vụ hoặc tham gia các dự án mua sắm tại Bộ Nông nghiệp. KPK ước tính ông Limpo và đồng nghiệp đã nhận khoảng 892.288USD, ngoài ra còn có một khoản dùng để thanh toán hóa đơn thẻ tín dụng và xe hơi sang trọng của cựu Bộ trưởng. Lúc khám xét nơi ở của ông Limpo, các nhà điều tra còn phát hiện 12 khẩu súng và số tiền 1,9 triệu USD bằng đô la Mỹ và đô-la Singapore. Trong diễn biến gần đây, KPK thừa nhận về sự tồn tại của một tấm séc trị giá 128 triệu USD trong quá trình khám xét nơi ở chính thức của ông Limpo.

Ông Limpo là chính trị gia thứ hai của đảng Nasdam đối mặt quyết định truy tố thời gian gần đây. Người trước đó là cựu Bộ trưởng Truyền thông và Công nghệ Thông tin Johnny G. Plate. Ông này bị bắt với cáo buộc tham nhũng 533 triệu USD trong quá trình mua sắm thiết bị cho dự án truyền thông 4G. Ông Limpo cũng là bộ trưởng thứ 6 trong nội các của Tổng thống Joko Widodo bị điều tra do tham nhũng. Hiện tại, Bộ trưởng Giao thông Budi Karya Sumadi bị điều tra với tư cách là nhân chứng của cáo buộc hối lộ liên quan kế hoạch xây dựng và bảo trì đường sắt. Trong khi đó, Bộ trưởng Thể thao và Thanh niên Dito Ariotedjo được cho đã nhận 1,72 triệu USD thuộc dự án trạm thu phát cơ sở 4G.

Ngoài những người đang bị điều tra, đã có 4 cựu bộ trưởng bị kết tội tham nhũng và phải ngồi tù trong nhiệm kỳ của Tổng thống Jokowi. Cụ thể, vào tháng 8-2021, cựu Bộ trưởng Các vấn đề Xã hội Juliari Batubara bị kết án 12 năm tù sau bê bối tham nhũng trị giá hàng triệu USD trong dự án viện trợ người dân thời điểm đại dịch COVID-19. Trước đó, cựu Bộ trưởng Thanh niên và Thể thao Imam Nahrawi bị kết án 7 năm tù vào tháng 6-2020 sau khi ông bị kết tội tham nhũng liên quan việc cung cấp các khoản tài trợ cũng như tiền thưởng lên tới 532.000 USD. Giữa năm 2021, cựu Bộ trưởng Hàng hải và Thủy sản Edhy Prabowo bị kết tội nhận hối lộ trong cấp giấy phép xuất khẩu giống tôm hùm và bị kết án 5 năm tù. Hồi tháng 4-2019, cựu Bộ trưởng Xã hội Idrus Marham cũng bị kết án 3 năm tù vì nhận hối lộ.

Thiếu sự cẩn trọng

Zaenur Rohman, chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu Chống tham nhũng tại Ðại học Gadjah Mada (Indonesia), cho rằng bê bối tham nhũng gần đây là dấu hiệu về sự thiếu thẩm định của chính phủ trong quá trình bổ nhiệm các vị trí bộ trưởng. Theo đó, việc đánh giá thành tích, lý lịch và khả năng lãnh đạo của các ứng viên thường bị bỏ sót trước ưu tiên đáp ứng nhu cầu của các đảng và đồng minh ủng hộ tổng thống. Vì vậy, những yếu tố quan trọng như năng lực, tính chính trực… của các bộ trưởng tương lai hầu như không được
coi trọng.

Trong khi đó, thành viên cấp cao Wawan Heru Suyatmiko của Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI) tại Indonesia tin rằng tham nhũng là vấn đề mang tính hệ thống trong nền chính trị Indonesia. Theo Chỉ số Nhận thức Tham nhũng 2022 do TI công bố, mức độ tham nhũng của Indonesia trở nên tồi tệ hơn và hiện quốc gia này xếp dưới Singapore, Malaysia và Thái Lan.