Tình hình đại dịch COVID-19 trên thế giới tuần qua dù có một số dấu hiệu tích cực, song cũng không ít diễn biến đáng quan ngại với số ca tử vong ở Mỹ và châu Âu liên tục tăng, trong khi Ấn Ðộ lại ghi nhận số ca mắc mới theo ngày cao nhất trong vài tháng. Bên cạnh đó, giới khoa học cũng thông báo theo dõi những biến thể mới của SARS-CoV-2 với nhiều đột biến hơn, hay có khả năng kháng vaccine phòng bệnh, khiến thách thức trong cuộc chiến chống dịch toàn cầu thêm chồng chất.

Biến thể Mu đang hoành hành tại Colombia. Ảnh: AFP

Ngày 30-8, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo đến đầu tháng 12, châu Âu có thể ghi nhận thêm 236.000 ca tử vong vì COVID-19 do tốc độ tiêm chủng chậm lại trong khi biến thể Delta tiếp tục đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống y tế các nước. Số ca nhiễm và tử vong tại các nước nghèo hơn ở khu vực đang tăng trở lại. Theo worldometers.info, các quốc gia ghi nhận số ca mắc mới và tử vong tăng mạnh nhất tại châu Âu trong 7 ngày gần nhất là Latvia (tăng lần lượt là 78% và 120%), Romania (65% và 58%), Ukraine (59% và 22%). Ðây đều là những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp so với khu vực. Tính đến nay, châu Âu có khoảng hơn 1,1 triệu ca tử vong vì COVID-19.

Giám đốc WHO tại khu vực châu Âu Hans Kluge nhận định tốc độ lây nhiễm tại châu Âu hiện nay rất đáng lo ngại, chủ yếu là do biến thể Delta lây lan nhanh trong khi các biện pháp hạn chế cũng được nới lỏng và gia tăng đi lại trong dịp nghỉ Hè. Khoảng 50% dân số (70% người trưởng thành) châu Âu đã tiêm phòng đầy đủ nhưng trong 6 tuần qua, tốc độ tiêm giảm 14% do thiếu nguồn vaccine ở một số nước và một bộ phận người dân không chịu tiêm.

Tại Mỹ, số bệnh nhân COVID-19 đang điều trị tại bệnh viện là  trên 100.000 ca, mô hình dự báo của Ðại học Washington cho thấy Mỹ có thể ghi nhận thêm 100.000 ca tử vong đến ngày 1-12. Nhiều chuyên gia y tế cho rằng số người tử vong này có thể giảm một nửa nếu toàn bộ người dân chịu đeo khẩu trang tại nơi công cộng, hạn chế tụ tập đông người, ở trong nhà khi bị bệnh và tiêm vaccine. Trong bối cảnh biến thể Delta đang lây lan đáng báo động, nhu cầu vaccine tại Mỹ đã bắt đầu thay đổi, số lượng vaccine được tiêm mỗi ngày đã tăng 80% trong tháng qua lên mức trung bình 900.000 liều/ngày.

Tại châu Á, sau vài tháng cải thiện, tình hình dịch bệnh ở Ấn Ðộ lại xuất hiện những dấu hiệu đáng lo ngại. Ngày 2-9, nước này ghi nhận số ca mắc mới theo ngày cao nhất trong vòng 2 tháng (hơn 47.000 ca), tình trạng đặc biệt đáng lo khi đã vào mùa tựu trường và mùa lễ hội. Trên thực tế, địa phương ghi nhận nhiều ca mắc mới và tử vong nhất là bang Kerala, bang đông dân ở miền Nam, cũng vừa tổ chức lễ hội lớn một tuần trước. Chính phủ Ấn Ðộ cảnh báo những địa phương khác cũng có thể chứng kiến số ca nhiễm gia tăng như Kerala trong bối cảnh mùa lễ hội bắt đầu từ tháng này và kết thúc vào đầu tháng 11, các lớp học tại thủ đô New Delhi và một số bang như Gujarat mở cửa trở lại.

Xuất hiện nhiều biến thể mới

Một diễn biến nữa khiến các nhà khoa học lưu ý là sự lây lan của ít nhất hai biến thể mới trong tuần qua. Các nhà khoa học Nam Phi đang theo dõi biến thể C.1.2, xuất hiện ở nước này hồi tháng 5 và có khả năng lây nhiễm nhanh gấp 2 lần so với các biến thể đã được xác định trên toàn cầu. Theo nghiên cứu của Viện Quốc gia về các bệnh truyền nhiễm của Nam Phi, số ca mắc biến thể C.1.2 hiện đang gia tăng liên tục hằng tháng, tương tự như những gì được quan sát trong những ngày đầu của các biến thể Beta và Delta. Tốc độ lây lan của biến thể này nhanh hơn khoảng 1,7 lần so với tốc độ toàn cầu hiện tại và nhanh hơn 1,8 lần so với ước tính ban đầu về sự tiến hóa của SARS-CoV-2. Hiện biến thể này đã được phát hiện tại Nam Phi và gần 10 quốc gia khác, trong đó có Anh, Thụy Sĩ, Bồ Ðào Nha, Trung Quốc, Mauritius, New Zealand…

WHO cũng đang theo dõi biến thể mới khác là B.1.621, còn gọi là biến thể Mu, bùng phát ở Colombia hồi tháng 1 vừa qua, sau đó gây ra làn sóng lây nhiễm thứ ba từ tháng 4 đến tháng 6 ở nước này. WHO phân loại Mu là “biến thể đáng quan tâm” (VOI),  cho biết các bằng chứng sơ bộ cho thấy biến thể này chứa những đột biến có thể “né tránh” một phần các kháng thể từ vaccine hiện có. Ðiều này có nghĩa là vaccine hoặc phương pháp điều trị bằng kháng thể có thể không hiệu quả với Mu như với chủng gốc của SARS-CoV-2. Tới nay biến thể này đã xuất hiện tại hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Thủ tướng Úc cam kết sẽ có Giáng sinh tự do đi lại

Sáng 5-9, Thủ tướng Úc Scott Morrison khẳng định dịch bệnh COVID-19 hiện nay không thể bị triệt tiêu hoàn toàn song cho rằng nước này một khi đạt được mục tiêu tiêm chủng, người dân có thể tự do đi lại.

Trả lời báo Herald Sun, nhà lãnh đạo Úc cho rằng người dân có thể lên kế hoạch đón Giáng sinh năm 2021 với người thân bởi với tốc độ tiêm chủng hiện nay, nước này có thể hoàn thành mục tiêu tiêm chủng cho 70% dân số vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11. Theo kế hoạch, Úc sẽ dần mở cửa biên giới quốc tế, vốn đóng từ tháng 3-2020, khi tỷ lệ người tiêm chủng đạt trên 80%.

LÊ ÁNH (TTXVN)