Bài, ảnh: ÐỖ QUYÊN

Hằng năm, bệnh tay chân miệng (TCM) thường bắt đầu tăng từ tháng 9 đến tháng 12. Năm nay, số ca bệnh tăng từ tháng 5 và đến tháng 9 mới có chiều hướng giảm... Tuy nhiên, thời điểm này, học sinh đang học tập trung, vẫn còn nguy cơ dịch bệnh lây lan, bùng phát nếu không quyết liệt phòng bệnh.

Theo Công văn số 3491/BYT-DP ngày 12-9-2022 của Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh về việc tăng cường phòng, chống dịch bệnh TCM, qua báo cáo giám sát bệnh truyền nhiễm 20 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam, từ đầu năm 2022 đến nay đã ghi nhận 41.434 ca TCM, tăng 27% so với cùng kỳ năm 2021. Còn tại TP Cần Thơ, tính đến ngày 20-9-2022, thành phố ghi nhận 1.655 ca mắc TCM; riêng trong tháng 8-2022 ghi nhận 194 ca mắc, giảm 170 ca so với tháng 7-2022.

Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch để phòng bệnh tay chân miệng.​

Theo các bác sĩ, những dấu hiệu nhận biết sớm trẻ mắc TCM gồm: các tổn thương hồng ban, bóng nước xuất hiện ở lòng bàn tay, bàn chân, trong miệng và đôi khi xuất hiện ở mông, đầu gối của trẻ. Một trong những biểu hiện rất thường gặp ở trẻ nhỏ khi mắc TCM là tình trạng loét miệng, thường ở vùng hầu họng (gần lưỡi gà), niêm mạc má, môi hoặc lưỡi. Loét miệng khiến trẻ đau rát, không chịu ăn uống, bỏ bú và thường chảy nước miếng liên tục. Một số trẻ bị sốt nhẹ, nhiệt độ thường từ 370C-380C. Những trẻ sốt cao trên 390C liên tục là một trong những dấu hiệu gợi ý trẻ bị TCM nghiêm trọng cần nhập viện để điều trị tốt hơn.

Khi trẻ sốt cao và nôn nhiều dễ dẫn đến các biến chứng về thần kinh, tim mạch, hô hấp, nặng hơn là viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, nguy cơ dẫn đến tử vong. Vì vậy, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện nếu nghi ngờ trẻ mắc bệnh hoặc thấy trẻ có biểu hiện sốt cao liên tục 390C không hạ sau khi đã tích cực hạ sốt; giật mình chới với, hốt hoảng, thất thần; run chi (thấy rõ khi đưa đồ chơi cho trẻ cầm), yếu chi, đi đứng loạng choạng; đảo mắt bất thường; trẻ nôn ói nhiều, quấy khóc (dỗ không nín); co giật; thở mệt.

Theo Bộ Y tế, dự báo dịch bệnh TCM có xu hướng gia tăng trong thời gian tới đây, do tính chất lây truyền, kỹ năng vệ sinh cho trẻ, chưa thực hiện rửa tay với xà phòng thường xuyên; việc giao lưu đi lại, thể thao, du lịch,... gia tăng trở lại sau khi đã kiểm soát dịch COVID-19 và hiện chưa có vaccine phòng bệnh TCM. Nhằm chủ động kiểm soát và hạn chế dịch TCM có khả năng lây lan rộng vào thời điểm đỉnh dịch hằng năm, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh khuyến cáo Sở Y tế các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan và chỉ đạo các đơn vị thực hiện một số nội dung như:

- Tham mưu UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo chính quyền các cấp, các ban ngành, đoàn thể, phối hợp với các tổ chức chính trị, xã hội, huy động quần chúng dân nhân triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh TCM, xử lý ổ dịch kịp thời theo quy định của Bộ Y tế, đặc biệt các khu vực có nguy cơ cao bùng phát dịch như điểm trông giữ trẻ, trường mầm non, tiểu học, khu dân cư, khu nhà trọ công nhân có đông trẻ em.

- Triển khai mạnh mẽ hoạt động phòng, chống dịch bệnh tại các cơ sở giáo dục, đặc biệt là tại các nhà trẻ, trường mẫu giáo; phát hiện, cách ly sớm ca bệnh, thực hiện vệ sinh lớp học, vệ sinh môi trường; hướng dẫn học sinh thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch.

- Thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành với sự tham gia của chính quyền để đốc thúc công tác phòng, chống dịch, kiểm tra công tác giám sát bệnh, vệ sinh phòng bệnh tại các nhà trẻ, trường mẫu giáo và các hộ trông trẻ tại gia đình. Triển khai hoạt động truyền thông các biện pháp phòng, chống bệnh TCM đến người dân trong cộng đồng.

- Ngành Y tế tăng cường giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, kịp thời phát hiện sớm các ổ dịch mới phát sinh, khoanh vùng, xử lý triệt để ổ dịch ngay khi phát hiện; củng cố các đội chống dịch cơ động, đội cấp cứu lưu động sẵn sàng điều tra, xác minh, khống chế ổ dịch, cấp cứu, đánh giá, xử lý ổ dịch và hỗ trợ tuyến dưới trong việc điều trị khi cần thiết.

- Thực hiện tốt phòng tránh lây nhiễm chéo trong các cơ sở điều trị, đặc biệt phòng việc lây nhiễm chéo giữa bệnh TCM với bệnh sởi, viêm phổi và viêm đường hô hấp khác.

- Tăng cường công tác truyền thông giáo dục sức khỏe, tuyên truyền tại các hộ gia đình và cộng đồng thông qua họp tổ dân phố, họp dân, tập huấn, hướng dẫn tại chỗ, tờ rơi, loa đài, phát thanh, báo chí, truyền hình. Triển khai tích cực các hoạt động vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân; thực hiện 3 sạch: ăn uống sạch, ở sạch, bàn tay sạch và chơi đồ chơi sạch; tổ chức chiến dịch rửa tay bằng xà phòng. Chuẩn bị đầy đủ kinh phí, thuốc, phương tiện, vật tư, hóa chất cho công tác cấp cứu, điều trị bệnh nhân và đáp ứng các tình huống dịch bệnh.

- Phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh tại các cơ sở giáo dục, thông báo ngay cho cơ quan y tế địa phương để tổ chức khám, điều trị và xử lý ổ dịch kịp thời.