Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã được triển khai thực hiện tại TP Cần Thơ từ năm 2018, với nhiều hoạt động tập huấn, hỗ trợ người dân phát triển các sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị. Ðến nay, nhiều hộ dân, hợp tác xã (HTX), doanh nghiệp trên địa bàn thành phố không chỉ cho ra đời nhiều sản phẩm OCOP mà còn mở rộng được thị trường tiêu thụ và nâng hạng cho sản phẩm. Qua đó, góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng, giá trị cho nông sản Cần Thơ.

Ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ xem sản phẩm OCOP của Công ty TNHH Một thành viên Hygie & Panacee.

Sản phẩm OCOP phong phú

Cần Thơ đã có 4 sản phẩm OCOP đầu tiên tại quận Thốt Nốt được UBND TP Cần Thơ trao chứng nhận đạt hạng 3-4 sao theo bộ tiêu chí OCOP vào tháng 7-2020. Ðó là sản phẩm Mắm cá tra của ông Chương Văn Khanh và Rượu mận Sáu Tia của ông Nguyễn Phú Tia, được chứng nhận đạt hạng 4 sao. Các sản phẩm tráng dừa của bà Ðặng Thị Bích Tuyền và Bánh tráng ngọt của bà Hà Thị Sáu đạt hạng 3 sao. Tiếp nối sau đó, Cần Thơ có thêm 15 sản phẩm tại các quận Thốt Nốt, Ninh Kiều và huyện Cờ Ðỏ được công nhận sản phẩm OCOP đạt hạng 3-4 sao, nâng tổng số sản phẩm OCOP tại thành phố lên 19 sản phẩm vào cuối năm 2020, trong đó phần lớn là các sản phẩm được chế biến từ các loại nông, thủy sản tại địa phương. Cụ thể, mắm cá tra, khô cá tra, nước mắm cá linh, rượu mận, bánh tráng dừa, bánh tráng ngọt, nước ổi lên men, trà mãng cầu, sản phẩm tranh gạo, bột gạo lứt đậu đỏ, bột gạo lứt mè đen, bột 5 thứ đậu, bột đậu nành, bột đậu đen xanh lòng...

Tính đến cuối năm 2023, toàn thành phố có 148 sản phẩm OCOP của 72 chủ thể là hộ kinh doanh, cơ sở sản xuất, doanh nghiệp nhỏ và HTX, bao gồm 73 sản phẩm hạng 3 sao và 75 sản phẩm 4 sao. Hiện số lượng sản phẩm OCOP của TP Cần Thơ chưa nhiều bằng một số địa phương trong nước, nhưng khá đa dạng về chủng loại, đa số sản phẩm được chế biến từ nông, thủy sản và các sản vật tại địa phương. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, thành phố đặt mục tiêu năm 2024 phát triển thêm 20 sản phẩm OCOP 3 sao, 10 sản phẩm OCOP 4 sao và phấn đấu nâng 2 sản phẩm đạt OCOP 5 sao.

Ða kênh tiêu thụ, nâng chất sản phẩm

Ðể sản phẩm OCOP tồn tại và phát triển, thời gian qua các chủ thể OCOP đã tích cực đẩy mạnh quảng bá, tìm kiếm và mở rộng thị trường tiêu thụ cho sản phẩm. Qua đó, nhiều chủ thể OCOP đã đưa được sản phẩm đến tay người tiêu dùng tại nhiều địa phương trong nước thông qua nhiều kênh tiêu thụ khác nhau.

Ông Lý Tiền Nghĩa, đại diện Cơ sở Thuận Hòa Food, cho biết: "Song song với việc nâng cao chất lượng, cải tiến bao bì và nhãn mác để tạo ra sản phẩm giá trị, góp phần chăm sóc sức khỏe cho người dùng, cơ sở luôn quan tâm công tác quảng bá sản phẩm, đưa sản phẩm góp mặt tại hầu hết các sự kiện trưng bày, triển lãm và hội chợ được thành phố tổ chức. Hiện sản phẩm OCOP của cơ sở đã được phân phối rộng khắp tại nhiều tỉnh, thành trong nước thông qua các đại lý, hệ thống bán lẻ và sàn thương mại điện tử như Shopee.vn, Lazada.vn và Sendo.vn". Theo anh Phạm Ngọc Ðá, Giám đốc HTX Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Giọt Phù Sa ở huyện Phong Ðiền, cùng với việc phát triển các sản phẩm OCOP từ nấm đông trùng hạ thảo đảm bảo chất lượng, HTX đã tăng cường quảng bá, thúc đẩy tiêu thụ thông qua nhiều kênh khác nhau, chú ý mở rộng tiêu thụ tại các điểm du lịch và các sàn thương mại điện tử. Sản phẩm của HTX ngày càng được nhiều người biết đến và tin dùng.

Thời gian qua, các chủ thể OCOP tại thành phố cũng quan tâm cải tiến, đổi mới các quy trình sản xuất để nâng cao chất lượng và hoàn thiện bao bì, nhãn mác cho sản phẩm. Quan tâm đầu tư hoàn thiện các tiêu chí và thang điểm theo Bộ tiêu chí của sản phẩm OCOP để được nâng hạng sao cho sản phẩm, cũng như đảm bảo các điều kiện để được tái cấp chứng nhận trở lại khi Giấy chứng nhận sản phẩm OCOP hết thời hạn theo quy định. Kết quả, có những chủ thể OCOP đã nâng được hạng sao cho sản phẩm, đồng thời có một số sản phẩm đủ điều kiện để làm hồ sơ gửi về Hội đồng OCOP Trung ương xem xét, công nhận đạt sản phẩm OCOP hạng 5 sao.

Mới đây, Hội đồng đánh giá và xếp hạng sản phẩm OCOP TP Cần Thơ (gọi tắt là Hội đồng OCOP thành phố) đã tổ chức đánh giá, chấm điểm và xếp hạng cho sản phẩm của 3 chủ thể OCOP tại quận Ninh Kiều và huyện Cờ Ðỏ. Kết quả, 6 sản phẩm của Cơ sở Thuận Hòa gồm: bột 5 thứ đậu, bột đậu đen xanh lòng, bột gạo lứt đậu đỏ, bột đậu nành, bột ngũ cốc Kokkoh và bột gạo lứt mè đen được Hội đồng OCOP thành phố chấm điểm đạt từ 80,5-81 điểm, qua đó đều được xếp hạng sản phẩm OCOP 4 sao. Các sản phẩm này trước đây đã đạt OCOP 3 sao, nay được nâng hạng thành công lên 4 sao. Hội đồng OCOP thành phố đã chấm điểm cho trà hòa tan đinh lăng Hygie và trà hòa tan tía tô Hygie của Công ty TNHH một thành viên Hygie & Panacee đạt 92 và 94 điểm và công nhận đạt OCOP 4 sao (trong đó trà hòa tan đinh lăng Hygie trước đây đã đạt OCOP 4 sao, nay tái công nhận). Hội  đồng cũng thống nhất tiến hành làm hồ sơ của 2 sản phẩm gửi về Hội đồng OCOP Trung ương để đề nghị đánh giá, xếp hạng OCOP đạt hạng 5 sao. Ðây cũng là 2 sản phẩm đầu tiên của Cần Thơ được đề xuất nâng lên sản phẩm OCOP cấp quốc gia, hạng 5 sao.

Ðể tiếp tục thúc đẩy phát triển sản phẩm OCOP, ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đề nghị các chủ thể OCOP cố gắng "chăm chút từng li từng tí cho sản phẩm", đầu tư, trao chuốt, nâng tầm cho sản phẩm để nâng cao giá trị. Chú ý làm tốt từ hình thức đến chất lượng và có câu chuyện hấp dẫn về sản phẩm để tạo "linh hồn" cho sản phẩm. Luôn quan tâm đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm của sản phẩm để gìn giữ, phát huy giá trị, giúp sản phẩm tồn tại, phát triển và có đầu ra tốt. Qua đó, góp phần tạo việc làm cho lao động và giải quyết đầu ra cho các nguyên liệu nông sản dư thừa tại địa phương. Các sở ngành thành phố và địa phương quan tâm tăng cường công tác tuyên truyền về Chương trình OCOP, tạo điều kiện các chủ thể OCOP đẩy mạnh trưng bày, giới thiệu và quảng bá sản phẩm OCOP. Tích cực kiểm tra, giám sát, tạo điều kiện cho các chủ thể OCOP kịp thời được tái cấp chứng nhận khi hết hạn, cũng như thực hiện nâng hạng sao cho sản phẩm.