Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin NBC News đã chỉ trích mạnh mẽ người đồng cấp Nga Vladimir Putin xung quanh phát biểu của nhà lãnh đạo xứ bạch dương về Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, đồng thời đe dọa sẽ áp “thuế quan thứ cấp” đối với dầu của Nga nếu như Mát-xcơ-va cản trở các cuộc đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn với Ukraine.

Tổng thống Zelensky (trái) tranh luận với Tổng thống Trump tại Nhà Trắng hôm 28-2. Ảnh: AFP

Lời đe dọa quen thuộc của ông Trump

Trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với NBC News hôm 30-3, Tổng thống Trump cho biết ông “rất tức giận” với ông Putin về ý định gạt ông Zelensky sang một bên trong tiến trình đàm phán hòa bình kết thúc cuộc chiến Ukraine. “Tôi rất tức giận về điều đó. Nếu Nga và tôi không thể đạt được thỏa thuận về việc chấm dứt đổ máu ở Ukraine nhưng nếu đó là lỗi của Nga, tôi sẽ áp dụng thuế quan thứ cấp đối với tất cả mặt hàng dầu xuất khẩu từ Nga. Ðiều đó có nghĩa là nếu bạn mua dầu từ Nga, bạn không thể kinh doanh tại Mỹ. Mức thuế từ 25%-50% đối với dầu của Nga có thể được áp dụng bất cứ lúc nào” - ông Trump nhấn mạnh.

Nga là một trong 3 nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới. Do đó, giới chuyên gia cho rằng mọi nỗ lực nào nhằm trừng phạt việc mua dầu của Nga đều có thể tác động sâu rộng đến thị trường dầu mỏ; bất kỳ sự gián đoạn nào cũng có thể làm tăng thêm áp lực lạm phát. Trong đó, Ấn Ðộ và Trung Quốc, những nhà nhập khẩu dầu thô chính của Nga kể từ khi Mát-xcơ-va phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine, sẽ phải đối mặt với áp lực đặc biệt.

Lời đe dọa mới nhất của ông Trump được đưa ra sau khi Tổng thống Putin hôm 28-3 tuyên bố người đồng cấp Ukraine Zelensky “không đủ hợp pháp” để ký thỏa thuận hòa bình với Nga, qua đó cho rằng Ukraine cần có một chính phủ lâm thời. Nhà lãnh đạo xứ bạch dương khẳng định, bất kỳ thỏa thuận nào được Chính phủ Ukraine ký kết đều có thể bị phản đối. “Dưới sự bảo trợ của Liên Hiệp Quốc, với Mỹ, thậm chí với các nước châu Âu và tất nhiên là với các đối tác và bạn bè của chúng tôi, chúng tôi có thể thảo luận về khả năng thành lập chính quyền tạm thời tại Ukraine. Các cuộc bầu cử dân chủ được người dân tin tưởng, các cuộc đàm phán về một hiệp ước hòa bình sẽ có thể diễn ra thông qua chính quyền tạm thời” - ông Putin nói với hãng tin AP.

Đàm phán khoáng sản với cả Nga và Ukraine

Bên cạnh trả lời phỏng vấn của NBC News, ông Trump cùng ngày 30-3 cũng phát biểu với báo giới trên chiếc chuyên cơ của mình, trong đó ông cho biết Tổng thống Ukraine Zelensky đang cố gắng rút khỏi thỏa thuận khoáng sản đất hiếm với Mỹ, đồng thời cảnh báo rằng nếu làm vậy, Ukraine có thể “gặp vấn đề rất lớn”. Ông Trump nói thêm Tổng thống Zelensky muốn Ukraine trở thành thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Ðại Tây Dương (NATO), song nhấn mạnh mục tiêu này không bao giờ đạt được.

Về phần mình, Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine đã nhận được một phiên bản dự thảo hoàn toàn khác với bản thỏa thuận khoáng sản do Washington đề xuất trước đó mà ông dự định ký với ông Trump. Ông Zelensky cho biết ông sẽ xem xét thỏa thuận để đảm bảo “không có mối đe dọa lập pháp nào liên quan”, đồng thời yêu cầu các luật sư so sánh tất cả các phiên bản của thỏa thuận và đưa ra đánh giá.

Trong khi đó, đặc phái viên về hợp tác kinh tế và đầu tư quốc tế của Nga Kirill Dmitriev cho biết Mát-xcơ-va và Washington đã bắt đầu đàm phán về các dự án kim loại đất hiếm cũng như các dự án khác tại Nga. Trong phát biểu được hãng truyền thông Izvestia đăng tải ngày 31-3, ông Dmitriev nhấn mạnh: “Kim loại đất hiếm là một lĩnh vực hợp tác quan trọng và tất nhiên, chúng tôi (Nga và Mỹ) đã bắt đầu thảo luận về các dự án kim loại đất hiếm cũng như các dự án khác tại Nga”.

Sau các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Ukraine về dự thảo thỏa thuận khoáng sản, Tổng thống Putin đã đề nghị với Mỹ về việc cùng thăm dò các mỏ kim loại đất hiếm của Nga trong khuôn khổ một thỏa thuận kinh tế trong tương lai. Ðặc phái viên Dmitriev cũng từng là thành viên nhóm đàm phán của Nga trong các cuộc hội đàm với quan chức Mỹ tại Saudi Arabia vào tháng 2 năm nay. Ông cho biết một số công ty đã bày tỏ quan tâm đến các dự án này.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)