Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phủ nhận việc chính quyền Bashar al-Assad sụp đổ đồng nghĩa Nga thất bại ở Syria. Trong khi đó, Mỹ thông báo đã tăng gấp đôi quân số ở quốc gia Trung Đông trong bối cảnh Nhà Trắng cử các nhà ngoại giao tới thủ đô Damascus.

Nga muốn duy trì căn cứ quân sự

Tại cuộc họp báo lớn cuối năm hôm 19-12, Tổng thống Putin khẳng định mục tiêu Nga can thiệp quân sự ở Syria từ năm 2015 là nhằm ngăn quốc gia đồng minh trở thành “ổ khủng bố” và Mát-xcơ-va đã đạt được mục tiêu này.

Binh sĩ Mỹ tuần tra ở Đông Bắc Syria. Ảnh: AFP

Theo chủ nhân Điện Kremlin, Nga có 2 căn cứ quân sự ở Syria, gồm một không quân và một hải quân. Trước những biến động ở Trung Đông hiện nay, ông Putin thừa nhận Nga chưa biết chắc sẽ giữ hay bỏ 2 căn cứ ở Syria. Điều này còn phụ thuộc vào quan điểm của chính quyền mới ở Damascus. Nhà lãnh đạo xứ bạch dương cho rằng các bên ở Syria mà Nga đã liên hệ đều ủng hộ việc duy trì những căn cứ này, mặc dù cuộc đàm phán vẫn đang tiếp diễn. Theo ông Putin, Nga cần tự quyết định cách phát triển mối quan hệ của mình với các lực lượng chính trị đang kiểm soát và sẽ kiểm soát tình hình Syria trong tương lai.

Các căn cứ tại Syria là một phần quan trọng trong sự hiện diện quân sự của Nga trên toàn cầu. Trong đó, căn cứ hải quân Tartus là trung tâm sửa chữa và tiếp tế duy nhất của Mát-xcơ-va ở Địa Trung Hải, còn căn cứ không quân Hmeimim là trạm trung chuyển chính cho các hoạt động quân sự tại châu Phi.

Ông Putin cho biết Nga đã đề nghị duy trì các căn cứ này “vì mục đích nhân đạo”. Ở thời điểm chính quyền Syria sụp đổ hôm 8-12, Nga đã rút toàn bộ lực lượng đặc nhiệm của mình khỏi nước này. Lực lượng Nga cũng đã giúp sơ tán 4.000 binh sĩ Iran từ Syria về lại Tehran trong những ngày cuối cùng trước khi lực lượng đối lập nắm quyền.

Đây là lần đầu tiên ông Putin phát biểu về tình hình Syria kể từ khi liên minh nổi dậy lật đổ chính quyền Tổng thống Assad.

Mỹ tăng gấp đôi binh sĩ tại Syria

Trong thông báo bất ngờ hôm 19-12, Lầu Năm Góc tiết lộ Mỹ đã tăng gấp đôi số lượng binh sĩ nước này ở Syria để hỗ trợ cuộc chiến chống tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Hiện có gần 2.000 quân nhân Mỹ đồn trú tại Syria, nhiều gấp đôi so với 900 binh sĩ được báo cáo trong thời gian qua.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ Pat Ryder không nêu rõ thời điểm tăng số lượng binh sĩ tại Syria, nhưng cho biết điều này có thể đã diễn ra trước khi chính quyền Assad sụp đổ. Theo ông Ryder, nhóm nòng cốt gồm 900 lính ở Syria đang trong các đợt triển khai dài hạn, thường là từ 9-12 tháng. Thêm 1.100 binh sĩ được luân chuyển tạm thời đến đây, trong khoảng 30-90 ngày.

Mỹ đã hiện diện quân sự tại Syria từ năm 2014 và hợp tác với Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo để đánh đuổi IS. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ coi SDF là mối đe dọa an ninh quốc gia, do vậy Ankara nhiều lần đe dọa xóa sổ nhóm này. Ngoài ra, sự sụp đổ chóng vánh của chính quyền Assad đã dẫn đến lo ngại về một khoảng trống quyền lực có thể tạo cơ hội trỗi dậy cho IS.

Trong khi đó, phái đoàn ngoại giao Mỹ ngày 20-12 đã đến Syria để trao đổi trực tiếp với chính quyền lâm thời do người Hồi giáo lãnh đạo, với hy vọng khuyến khích xây dựng một lộ trình ôn hòa, bao trùm cũng như tìm kiếm manh mối về những người Mỹ mất tích tại nước này.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)