Ông Obama (phải) “rất tin tưởng” ông Emanuel. Ảnh: AP

* Thách thức chờ đón tân Tổng thống Mỹ

(TTXVN)- Hạ nghị sĩ Rahm Emanuel của bang Illinois đã trở thành người đầu tiên được Tổng thống đắc cử Barack Obama chọn vào chính quyền mới, với chức vụ Chánh Văn phòng Nhà Trắng. Theo thông báo ngày 5-11 của một quan chức đảng Dân chủ, quyết định trên được ông Obama đưa ra chỉ vài giờ sau khi ông được bầu làm Tổng thống thứ 44 của Mỹ.

Ông Emanuel, 48 tuổi, từng là cố vấn về các vấn đề chính trị và chính sách cho cựu Tổng thống Bill Clinton. Năm 2002, ông được bầu làm Hạ nghị sĩ của bang Illinois. Trên cương vị Chủ tịch Ủy ban vận động tranh cử của đảng Dân chủ, năm 2006, ông Emanuel đã góp phần quan trọng giúp đảng Dân chủ lấy lại thế đa số tại Quốc hội sau 12 năm luôn ở thế yếu so với đảng Cộng hòa. Ông được đánh giá là nhân vật quyền lực thứ tư của đảng Dân chủ tại Hạ viện.

Tổng thống đắc cử Obama đã thành lập văn phòng quá độ có trụ sở tại Washington, thực hiện chức năng giám sát, đánh giá năng lực các ứng cử viên cho các chức vụ trong bộ máy mới, đồng thời tiến hành các bước chuẩn bị cho những chương trình hành động quan trọng đầu tiên của chính quyền mới. Theo kế hoạch, ông Obama có 10 tuần lễ để thành lập nội các trước khi chính thức nhậm chức ngày 20-1-2009 tới.

Nguồn tin của đảng Dân chủ cho biết, hiện nay ghế Bộ trưởng Tài chính đã có các ứng cử viên sáng giá như: cựu Bộ trưởng Tài chính Lawrence Summers, cựu Chủ tịch Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ Paul Volchker và Thống đốc bang New Jersey Jon Corzine. Trong khi đó, các chính trị gia nổi tiếng như Thượng nghị sĩ (TNS) John Kerry; cựu quan chức ngoại giao Richard Holbrooke, TNS Cộng hòa Chuck Hagel và cựu TNS Dân chủ Sum Nunn... được đánh giá là những ứng cử viên triển vọng cho chức Ngoại trưởng.

* Theo dư luận báo chí Mỹ, sau một chiến thắng mang ý nghĩa lịch sử, Tổng thống đắc cử Obama sẽ phải thừa kế những vấn đề cũng mang tầm vóc “lịch sử” từ chính quyền Tổng thống George Bush.

Các nhà phân tích cho rằng, trước mắt ông Obama sẽ phải làm sống lại nền kinh tế Mỹ vốn đang trải qua cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong vòng hơn nửa thế kỷ qua. Bên cạnh đó, ông Obama sẽ phải thực hiện những cam kết về chính sách thuế, y tế, năng lượng và giáo dục trong hai năm đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống. Theo ông William Galston thuộc Viện nghiên cứu Brookings, người từng là cố vấn chính sách đối nội trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Clinton, một trong những vấn đề mà ông Obama sẽ phải đối mặt là khả năng xảy ra một “cuộc cạnh tranh” giữa những người trong nội bộ đảng Dân chủ muốn gây ảnh hưởng đến tân tổng thống, giống như đã từng xảy ra trong thời kỳ đầu của nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Lyndon Johnson hay Tổng thống Clinton, và hậu quả của nó là đảng Dân chủ mất dần sự kiểm soát chi phối tại Quốc hội.

Các nhà phân tích cũng lưu ý một điểm là trong giai đoạn cuối của cuộc vận động tranh cử, ông Obama có đề cập mục tiêu cắt giảm ngân sách. Sau khi tuyên thệ nhậm chức tổng thống, chính quyền của ông Obama sẽ phải trình bày ngân sách trước Quốc hội và khi đó, ông Obama sẽ phải bộc lộ thực chất khả năng của mình. Nếu như ngân sách mới bị cắt giảm, ông Obama có thể đối mặt với sự phản đối kịch liệt của các nghị sĩ đảng Dân chủ, đặc biệt là trong Hạ viện. Theo ông John Feehery, một trong những cố vấn hàng đầu của cựu Chủ tịch Hạ viện Dennis Hastert, các nghị sĩ Dân chủ ở Hạ viện sẽ là một “mối đe dọa” về chính trị đối với tân tổng thống. Các chuyên gia cho rằng ông Obama sẽ có trách nhiệm phải tìm ra cách cân bằng giữa một chương trình nghị sự đầy tham vọng với các chiến lược để thực hiện các mục tiêu nêu ra.