05/08/2021 - 09:42

Người đầu tiên cảnh báo về bin Laden 

Hiện nay, khi sắp tròn 20 năm ngày xảy ra vụ tấn công khủng bố 11-9 ở Mỹ, Gina Bennett (ảnh) đang là thành viên bộ phận phân tích cấp cao thuộc Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), giữ vai trò cố vấn cấp cao về chống chủ nghĩa khủng bố. Trước đây, không ai trong Chính phủ Mỹ theo dõi tổ chức al Qaeda và chính cô gái này là người đầu tiên cảnh báo về trùm khủng bố Osama bin Laden.

Năm 1988, công việc đầu tiên của Bennett sau khi tốt nghiệp đại học là làm nhân viên đánh máy rồi nhân viên giám sát chủ nghĩa khủng bố tại Bộ Ngoại giao, có nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo để phân tích xu hướng chủ nghĩa khủng bố và đối phó khi các vụ tấn công xảy ra. Cô từng rất bất ngờ trước vụ tấn công đẫm máu của một nhóm tay súng nhằm vào lực lượng biên phòng Algeria hồi tháng 11-1991. Qua điều tra, Bennett phát hiện nhiều phần tử gốc Arab từng rời bỏ quê hương của họ ở Algeria, Ai Cập, Tunisia...chạy sang Afghanistan để giúp chống lại quân đội Liên Xô giai đoạn 1979-1989. Ước tính, nhóm tình nguyện này có 20.000-35.000 tay súng.

Ðầu thập niên 1990, mạng lưới kể trên đã giúp nhiều cựu chiến binh từng tham gia cuộc chiến Afghanistan - Liên Xô gia nhập các nhóm phiến quân Hồi giáo trên khắp thế giới. Khi ấy, Bennett bắt tay viết các tài liệu mật về những gì mình biết. Cô cũng bắt đầu nghe về người đàn ông bí ẩn “Abu Abdullah”, bí danh của Osama bin Laden.

Báo cáo về bin Laden

Ngày 26-2-1993, một nhóm tay súng do Ramzi Yousef cầm đầu đã lái xe tải chứa bom lao vào Trung tâm Thương mại Thế giới ở thành phố New York (Mỹ), làm chết 6 người. Lúc đó, Bennett nhận ra rằng những cựu binh cuộc chiến Afghanistan đã mở rộng địa bàn thánh chiến. Trong báo cáo mật mang tên “Những phần tử thánh chiến: Vũ trang và Nguy hiểm”, Bennett xác định bin Laden đã tài trợ cho các chiến binh Hồi giáo ở những nơi như Yemen và Mỹ. Tài sản bin Laden có được là nhờ công ty xây dựng của gia đình ông ta, một trong những doanh nghiệp lớn nhất Trung Ðông thời điểm đó.

Ðáng nói, tài liệu của Bennett đánh dấu lần đầu tiên Chính phủ Mỹ đưa ra cảnh báo về những mối nguy hiểm của phong trào thánh chiến toàn cầu do bin Laden lãnh đạo. Không phải CIA hay Cục Ðiều tra Liên bang (FBI) mà là Bennett - một chuyên gia phân tích tình báo trẻ tuổi tại Bộ Ngoại giao đã ban bố cảnh báo trên. Cuối tháng 8-1993, Bennett xuất bản thêm một bài phân tích có tựa “Người Saudi Arabia bảo trợ cho những phần tử Hồi giáo cực đoan”. Trong đó, Bennett phát hiện bin Laden đã thành lập cái gọi là tổ chức al-Qaeda. Ðó cũng là lần đầu tiên một người trong Chính phủ Mỹ điểm mặt al Qaeda là mối đe dọa.

Bennett còn chỉ ra bin Laden là đối tượng tài trợ cho các vụ đánh bom tại hai khách sạn ở Yemen, nơi lưu trú của các binh sĩ Mỹ, hồi cuối năm 1992. Bennett mô tả cách thức tên trùm khủng bố này tập hợp một nhóm các cựu chiến binh Afghanistan tại căn cứ của y ở Sudan và huấn luyện để phát động những cuộc thánh chiến mới. Y rót tiền cho các phần tử thánh chiến trên khắp thế giới, từ Pakistan cho đến Thái Lan. Dưới sức ép của Chính phủ Mỹ và Saudi Arabia, tháng 5-1996, bin Laden rời khỏi Sudan để sang Afghanistan. Bennett tin rằng bin Laden sẽ trở thành mối đe dọa lớn hơn bởi thủ lĩnh al-Qaeda được trở về với nơi tạo ra niềm tin của ông ta. Chiến trường Afghanistan là nơi mà bin Laden đã cầm súng chống quân Liên Xô hồi cuối thập niên 1980.

Cộng đồng tình báo phớt lờ

Bennett biết rằng những gì bà mô tả không được xem là “bình thường” trong thế giới chống chủ nghĩa khủng bố, bởi trường hợp này là các tay súng đến từ nhiều quốc gia khác nhau hoạt động trong một liên minh lỏng lẻo, không nhận sự hỗ trợ từ bất cứ quốc gia nào. Bennett cũng muốn các nhà hoạch định chính sách và cộng đồng tình báo chú ý đến hiện tượng al Qaeda, nhưng điều đó rất khó vào thời điểm ấy.

Mãi đến sau vụ khủng bố ngày 11-9-2001 khiến 3.000 người chết, bin Laden mới bị truy lùng gắt gao và phải lẩn trốn ở nhiều vùng tại Afghanistan, Pakistan. Ngày 2-5-2011, đặc nhiệm Mỹ đã đột kích vào nơi trú ẩn ở Abbottabad (Pakistan) và tiêu diệt thủ lĩnh al-Qaeda. Do chứa chấp bin Laden nên chế độ Taliban ở Afghanistan cũng bị Mỹ lật đổ vào năm 2001.

HẠNH NGUYÊN (Theo CNN)

 

Chia sẻ bài viết