Tại cuộc gặp ở Nhà Trắng, hai nhà lãnh đạo Mỹ - Hàn Quốc đã thể hiện quan điểm nhất trí về CHDCND Triều Tiên với mong muốn sớm có thể hợp tác cùng Chủ tịch Kim Jong Un.

Tổng thống Mỹ Trump (phải) và người đồng cấp Hàn Quốc Lee tại Phòng Bầu dục. Ảnh: Asia News Network

Ngày 25-8, Tổng thống Mỹ Donald Trump hội đàm với nhà lãnh đạo mới theo đường lối ôn hòa của Hàn Quốc Lee Jae Myung tại Phòng Bầu dục. Đây là lần đầu tiên ông Lee đến Nhà Trắng kể từ khi đắc cử vào tháng 6 sau vụ luận tội cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol.

Trước đó vài tiếng, Tổng thống Trump đã lên án cái gọi là “cuộc thanh trừng” ở Hàn Quốc. Thông điệp được cho đề cập các cuộc đột kích vào cơ sở của Giáo hội Thống nhất và những quan chức dính líu giáo phái này trong quá trình điều tra loạt cáo buộc về cựu đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee. Điều này khiến một số người ở Washington tự hỏi liệu có xảy ra cuộc đối đầu khác tại Phòng Bầu dục hay không, sau vụ “đụng độ” giữa ông Trump với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa trước đó.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã thể hiện thái độ ôn hòa và coi đó chỉ là hiểu lầm, sau khi ông Lee liên tục khen ngợi “tài lãnh đạo” cùng “nỗ lực gìn giữ hòa bình” của tổng thống Mỹ. Ngoài những giải thích về tình hình nội bộ Hàn Quốc, Tổng thống Trump tin ông và người đồng cấp Lee có chung quan điểm về Triều Tiên. Tuyên bố duy trì quan hệ tốt với Chủ tịch Kim Jong Un, Tổng thống Trump bày tỏ kỳ vọng sớm gặp lại nhà lãnh đạo Triều Tiên trong năm nay. Trước đó, Tổng thống Lee, vốn theo chủ nghĩa tiến bộ ủng hộ ngoại giao hơn là đối đầu, đã khen ngợi chủ nhà đồng thời đề nghị ông Trump giữ vai trò kiến tạo nhằm thiết lập hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.

Kể từ khi nhậm chức, Tổng thống Lee đã công khai nỗ lực cải thiện quan hệ liên Triều nhưng Bình Nhưỡng đến nay vẫn từ chối các đề nghị ngoại giao. Tuần trước, Nhà Xanh tuyên bố tìm cách khôi phục cái gọi là Thỏa thuận quân sự ký kết tại hội nghị thượng đỉnh liên Triều năm 2018, bao gồm điều khoản đình chỉ hoạt động quân sự dọc biên giới như một phần trong nỗ lực xây dựng lại lòng tin. Song, thông báo này vấp phải chỉ trích khi được đưa ra trong bối cảnh Mỹ - Hàn tiến hành tập trận chung, sự kiện mà Bình Nhưỡng tố là chứng minh ý định của Washington “chiếm đóng” bán đảo Triều Tiên.

Mở rộng phạm vi liên minh ra toàn cầu

Sau cuộc gặp, Tổng thống Trump khen ngợi người đồng cấp Hàn Quốc và tin rằng 2 bên đã đạt sự đồng thuận về thương mại. Tháng rồi, ông Trump cho biết Mỹ sẽ áp mức thuế 15% thay vì 25% đối với hàng nhập khẩu từ Hàn Quốc theo thỏa thuận hứa hẹn đầu tư của Seoul vào các dự án của Mỹ. Thỏa thuận này có thể bao gồm khoản đầu tư 231 triệu USD vào ngành đóng tàu Mỹ. Mới đây, hãng hàng không Korean Air cũng tuyên bố mua hơn 100 máy bay từ nhà sản xuất Boeing của Mỹ.

Về quân sự, chủ nhân Nhà Trắng tuyên bố sẽ yêu cầu Seoul chi trả nhiều hơn cho 28.500 quân Mỹ đồn trú ở Hàn Quốc. Ngoài ra, ông Trump cho biết Lầu Năm Góc đã chi ngân sách rất lớn để xây dựng cơ sở ở Hàn Quốc và Washington đang xét tới khả năng xóa hợp đồng thuê mượn để sở hữu đất nơi căn cứ Mỹ tọa lạc.

Bỏ qua những lo ngại cho rằng ý tưởng trên có thể khiến những đồng minh cánh tả tức giận, Tổng thống Lee khi phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) đã nhấn mạnh việc Hàn Quốc sẽ đảm nhận vai trò chủ động hơn trong duy trì an ninh trên bán đảo Triều Tiên. “Trước hết, chúng ta sẽ tăng ngân sách quốc phòng. Nguồn lực bổ sung được sử dụng vào việc mua sắm công nghệ và trang thiết bị tiên tiến, từ đó xây dựng lực lượng vũ trang tiến bộ, mạnh mẽ, có khả năng chiến thắng trong các cuộc chiến tranh của thế kỷ 21” - Tổng thống Lee khẳng định.

Trong động thái trấn an về vai trò phòng thủ mở rộng của Hàn Quốc, ông chủ Nhà Xanh đặc biệt đề cập sự hiện diện của quân đội Mỹ khi nói rõ việc tăng chi tiêu quốc phòng không chỉ nhằm củng cố quân đội trong nước, mà còn nâng cấp liên minh Mỹ - Hàn với phạm vi mở rộng ra toàn cầu để ứng phó những thách thức an ninh đang phát triển. Dựa trên 3 trụ cột an ninh, kinh tế và công nghệ tiên tiến, liên minh chiến lược toàn diện hướng tới tương lai vượt trội hơn vì lợi ích của người dân 2 quốc gia. Mặt khác, ông Lee cam kết tăng cường quan hệ đối tác 3 bên giữa Hàn Quốc, Nhật Bản và Mỹ nhằm ứng phó các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên; đồng thời phấn đấu vì các giá trị chung của cộng đồng quốc tế về hòa bình và thịnh vượng.

MAI QUYÊN (Theo Al Jazeera, France 24)