Cử tri Tây Ban Nha ngày 28-4 đi bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử thứ ba trong chưa đầy 4 năm. Đây được xem là cuộc bầu cử gây chia rẽ nhất trong nhiều thập niên qua và kết quả là một quốc hội phân cực, với sự hiện diện lần đầu tiên của phe cực hữu  kể từ khi nước này quay lại chế độ dân chủ hồi cuối những năm 1970.

Nền chính trị Tây Ban Nha bị chia rẽ nghiêm trọng. Nếu như trước đây hai lực lượng truyền thống đóng vai trò chủ chốt là đảng Nhân dân (trung hữu) và đảng Xã hội (trung tả) thì nay nhiều đảng nhỏ đang làm xói mòn quyền lực cũng như sự ủng hộ dành cho họ.

Trong cuộc bầu cử lần này, đảng Xã hội của Thủ tướng Pedro Sanchez (ảnh) được dự báo dẫn đầu, giành ít nhất 135 ghế/350 ghế của cơ quan lập pháp (trước bầu cử đảng này chỉ có 84 ghế). Tuy nhiên, đảng Xã hội buộc phải liên minh với một hoặc nhiều đảng nhỏ khác để thành lập chính phủ. Và như vậy thì mục tiêu kêu gọi bầu cử sớm để chấm dứt bế tắc chính trị của nhà lãnh đạo 47 tuổi xem như không thành công. Có chăng là ông “danh chánh ngôn thuận” làm thủ tướng vì đã qua bầu cử. Ông Sanchez được Nhà Vua Tây Ban Nha chỉ định làm thủ tướng vào tháng 6-2018 sau khi Thủ tướng Mariano Rajoy  mất chức vì bê bối tham nhũng của đảng Nhân dân. Ông Sanchez phải dựa vào rất nhiều đảng nhỏ khác để cầm quyền cho đến khi họ đứng về phe đối lập bác bỏ dự thảo ngân sách của chính phủ hồi tháng 2 vừa qua, dẫn đến việc bầu cử sớm.

Cánh hữu với 3 đảng gồm đảng Nhân dân, đảng trung hữu Ciudadanos và đảng cực hữu Vox cũng có thể thành lập chính phủ liên minh, nhưng khả năng mong manh hơn so với cánh tả. Đáng chú ý là với khẩu hiệu “Làm Tây Ban Nha vĩ đại trở lại” (giống như khẩu hiệu của Tổng thống Mỹ Donald Trump), Vox dự kiến giành được 30 ghế trong quốc hội.

Theo Reuters, có ít nhất 5 đảng đủ điều kiện tham gia chính phủ và họ sẽ thương lượng với nhau để thành lập liên minh, điều phải mất nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng. Và người ta cũng không loại trừ khả năng sẽ phải bầu cử lại nếu các đảng không chịu nhượng bộ nhau.

QUỐC KHÁNH