Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte (ảnh) đã nhận được sự ủng hộ của 2/3 các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho vị trí lãnh đạo liên minh quân sự này vào cuối năm nay, theo hai quan chức cấp cao nói với tờ Politico ngày 21-2.

Ảnh: Getty Images

“Sau các vòng thảo luận căng thẳng giữa những đồng minh, chúng tôi hiện ở thời điểm hơn 20 đồng minh NATO sẵn sàng ủng hộ Thủ tướng Rutte trở thành tổng thư ký tiếp theo”, một quan chức NATO giấu tên tiết lộ.

Ông Rutte, người đã vận động tranh cử ghế tổng thư ký NATO từ tháng 11-2023, là nhân vật duy nhất được chính phủ của 31 quốc gia thành viên liên minh đề cử. Theo quy định của NATO, tổng thư ký phải được quyết định “bằng sự đồng thuận”, nghĩa là chính khách 57 tuổi này vẫn cần có sự ủng hộ của tất cả các quốc gia còn lại.

Áp lực ngày càng tăng đối với các thành viên NATO về việc phê chuẩn ông Rutte trước khi Hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo diễn ra ở Washington (Mỹ) vào tháng 7 tới. Vị này là ứng viên hàng đầu kế nhiệm Tổng Thư ký Jens Stoltenberg, người sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 10.

Đại sứ Mỹ tại NATO Julianne Smith tuần rồi cho biết các đồng minh nên hướng tới việc “hoàn tất quy trình lựa chọn trong quý I/2024”. Một quan chức cấp cao khác của NATO xác nhận số lượng các quốc gia cần phải ủng hộ ông Rutte, với khoảng 10 nước vẫn chưa sẵn sàng bỏ phiếu tán thành.

Các quốc gia chưa “bật đèn xanh” vì nhiều lý do. Theo hãng tin Bloomberg, Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu ông Rutte không ủng hộ các nước Liên minh châu Âu (EU) trong NATO. Trong khi đó, giữa Hungary và ông Rutte lâu nay đã xảy ra bất đồng về những lời chỉ trích gay gắt của nhà lãnh đạo Hà Lan đối với “sự thụt lùi dân chủ” của quốc gia Trung Âu.

Hiện vẫn chưa rõ các nước vùng Baltic có ủng hộ ông Rutte hay không vì họ khăng khăng về việc ủng hộ chính trị nhiều hơn cho con đường gia nhập NATO của Ukraine. Thủ tướng Estonia Kaja Kallas đã thể hiện sự quan tâm đến vị trí lãnh đạo NATO trong một sự kiện do Politico tổ chức cuối năm ngoái. Nhưng các quan chức NATO nói rằng bà Kallas không nằm trong số các ứng viên vì bà chưa tuyên bố ứng cử. Điều tương tự cũng xảy ra với Ngoại trưởng Latvia Krišjānis Kariņš.

HẠNH NGUYÊN