Sự kiện chiếc máy bay Boeing 737 MAX 8 của hãng hàng không Lion Air chở theo 189 người bị rơi sáng 29-10 đã đặt thêm câu hỏi về sự an toàn của ngành hàng không Indonesia, bất chấp việc các nhà quản lý hàng không Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) gần đây đã dỡ bỏ lệnh cấm bay đối với họ.

Nhân viên cứu hộ kiểm tra hành lý của các nạn nhân trong vụ rơi máy bay Lion Air. Ảnh: Flipboard.com
Trong quá khứ, ngành công nghiệp hàng không Indonesia từng có giai đoạn bị kiểm soát. Năm 2007, Mỹ và EU đã cấm máy bay Indonesia hoạt động trên không phận của họ, sau khi xảy ra một loạt vụ tai nạn liên tiếp. Năm 2015, một máy bay của hãng Trigana Air đã rơi ở tỉnh Papua, khiến toàn bộ 54 người trên chuyến bay thiệt mạng. Theo cơ quan an toàn Indonesia, nguyên nhân tai nạn là do nhiều lỗi sai từ phía phi hành đoàn và việc giám sát điều hành yếu kém của Trigana Air. Còn năm 2013, một máy bay của hãng AirAsia trên đường bay sang Singapore đã đâm xuống biển Java, làm chết toàn bộ 162 hành khách và phi hành đoàn. Nguyên nhân được cho là do hệ thống kiểm soát bánh lái bị hư tới gần 20 lần trong một năm trước đó, kết hợp với phản ứng của phi công. Việc các phi công bị phát hiện sử dụng ma túy cũng từng làm dấy lên mối lo ngại tại Indonesia.
Bất chấp những “vết nhơ” trên, ngành hàng không Indonesia vẫn không ngừng tăng trưởng. Đất nước vạn đảo có thị trường hàng không nội địa lớn thứ 5 thế giới, với số lượng hành khách tăng hơn gấp 3 lần kể từ năm 2005. Việc số lượng du khách nước ngoài đổ sang Indonesia tăng vọt cũng góp phần thúc đẩy sự bùng nổ của ngành hàng không nước này. Trước xu hướng bùng nổ đó, các hãng hàng không Indonesia nằm trong số những khách hàng mua máy bay lớn nhất. Trong đó, công ty mẹ của Lion Air là Tập đoàn Lion - đơn vị thống trị hơn 50% thị trường hàng không Indonesia - đã đặt hàng 50 máy bay mẫu mới 737 Max 10 của hãng Boeing. Đến tháng 8-2016, Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm bay đối với Indonesia. Hồi tháng 6 rồi, EU cũng có động thái tương tự.
Tuy nhiên, vụ rớt máy bay hôm 29-10 của Lion Air một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về tính an toàn của ngành hàng không Indonesia. Bởi đây là thảm họa hàng không thảm khốc nhất tại nước này từ sau vụ máy bay của hãng Garuda rơi xuống thành phố Medan hồi năm 1997, cướp đi sinh mạng của toàn bộ 214 người trên chuyến bay.
Phát hiện sự cố chỉ 2 phút sau khi cất cánh
Liên quan đến vụ máy bay rơi hôm 29-10, theo giới chức Indonesia, chiếc Boeing 737 MAX 8 mang số hiệu JT 610 bị rơi ngoài khơi biển Java đã gặp vấn đề kiểm soát bay chỉ 2 phút sau khi cất cánh.
Báo cáo mới nhất của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Indonesia cho biết, 2 phút sau khi cất cánh, phi hành đoàn đã yêu cầu đài kiểm soát không lưu tại sân bay Jakarta cho phép nâng độ cao từ khoảng 500m lên 1.500m do gặp vấn đề về kiểm soát bay. Yêu cầu này đã được chấp nhận, song máy bay đã bị rơi 11 phút sau đó. Phi hành đoàn của máy bay cũng đã yêu cầu quay trở về Jakarta trước khi máy bay mất liên lạc với trạm kiểm soát không lưu.
Dữ liệu ban đầu từ trang mạng Flightradar 24 cho thấy máy bay đã thay đổi độ cao liên tục trước khi mất liên lạc. Khoảng 2 phút sau khi cất cánh, máy bay đạt độ cao 610m, sau đó giảm xuống còn 152m trước khi tăng lên 1.524m và giữ độ cao này phần lớn thời gian sau đó. Tuy nhiên, máy bay bắt đầu tăng vận tốc ở những phút cuối và đạt 639km/h trước khi mất liên lạc khi ở độ cao 1.113m.
ĐÔNG PHONG (Theo AP, Quartz)