Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hiệp Quốc (OCHA) đã giảm quy mô kêu gọi viện trợ cho năm 2026, trong bối cảnh nguồn viện trợ trong năm nay, chủ yếu từ các chính phủ phương Tây, giảm xuống mức thấp nhất trong 10 năm qua. 

Cụ thể, OCHA kêu gọi cộng đồng quốc tế đóng góp 33 tỉ USD cho năm 2026 nhằm hỗ trợ khoảng 135 triệu người chịu tác động của chiến tranh, thảm họa khí hậu, động đất, dịch bệnh và tình trạng thiếu lương thực. Cơ quan của Liên Hiệp Quốc (LHQ) thừa nhận nguồn viện trợ giảm sẽ khiến hàng chục triệu người đang rất cần được giúp đỡ phải từ bỏ, vì họ có thể ưu tiên cho những người tuyệt vọng nhất.

Với nguồn viện trợ dự kiến, hơn 4,1 tỉ USD sẽ dành hỗ trợ khoảng 3 triệu người tại các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, phần lớn là ở Dải Gaza, nơi bị tàn phá bởi cuộc xung đột Israel - Hamas kéo dài 2 năm, khiến gần như toàn bộ cư dân nơi đây rơi vào cảnh vô gia cư và phụ thuộc vào viện trợ; 2,9 tỉ USD dành cho Sudan, nơi đang hứng chịu cuộc khủng hoảng di cư lớn nhất thế giới và 2,8 tỉ USD để phục hồi Syria sau nhiều năm xung đột.

Người dân nhận thực phẩm tại một điểm phân phối hàng cứu trợ ở Dải Gaza. Ảnh: Getty Images

OCHA cho biết năm nay, cơ quan này chỉ nhận được 15 tỉ USD viện trợ, mức thấp nhất trong vòng một thập niên qua. “Năm 2025, nạn đói gia tăng nhưng ngân sách lương thực lại bị cắt giảm. Các đợt bùng phát dịch bệnh cũng tăng vọt. Hàng triệu người không có lương thực thiết yếu cũng như không được chăm sóc sức khỏe. Chưa hết, các chương trình bảo vệ phụ nữ và trẻ em cũng bị cắt giảm, hàng trăm tổ chức viện trợ phải đóng cửa” - Tom Fletcher, giám đốc OCHA, cho biết.

Trước đó, OCHA đã kêu gọi viện trợ 47 tỉ USD cho năm nay và đặt mục tiêu giúp đỡ 190 triệu người trên toàn thế giới. Song, do nguồn viện trợ thấp hơn so với dự kiến, số người được OCHA và các đối tác nhân đạo hỗ trợ ít hơn tới 25 triệu người so với năm 2024.

Sở dĩ nguồn viện trợ dành cho OCHA sụt giảm là bởi Mỹ mạnh tay cắt giảm tài trợ, trong khi nhiều quốc gia châu Âu đang đối mặt với áp lực về ngân sách, khi vừa phải đối phó với mối đe dọa an ninh ngày càng tăng từ Nga, vừa phải đương đầu với tăng trưởng kinh tế ảm đạm trong những năm gần đây.

“Tôi biết ngân sách hiện đang eo hẹp và các gia đình khắp mọi nơi đều đang chịu áp lực. Nhưng năm ngoái thế giới đã chi 2.700 tỉ USD cho quốc phòng, chủ yếu để mua vũ khí. Tôi chỉ yêu cầu OCHA được viện trợ hơn 1% trong số đó” - ông Fletcher bày tỏ. 

Không riêng gì OCHA, Tổ chức Di cư Quốc tế của LHQ (IOM) cũng giảm quy mô kêu gọi viện trợ cho năm 2026. Theo đó, IOM yêu cầu được hỗ trợ 4,7 tỉ USD, chỉ bằng một nửa số tiền mà họ yêu cầu hồi năm ngoái, để giúp 41 triệu người phải rời bỏ nhà cửa do biến đổi khí hậu hoặc xung đột hồi hương. Năm 2024, IOM đã yêu cầu được viện trợ 8,2 tỉ USD để giúp đỡ 101 triệu người nhưng cơ quan này chỉ huy động được 1,3 tỉ USD.

Lâu nay, các cơ quan nhân đạo của Liên Hiệp Quốc phần lớn phụ thuộc vào các khoản đóng góp tự nguyện của các nhà tài trợ phương Tây. Trong đó, Mỹ là nhà tài trợ nhân đạo lớn nhất, nhưng mức đóng góp của Washington đã giảm mạnh, từ mức 11 tỉ USD năm 2024 xuống chỉ còn 2,7 tỉ USD năm 2025.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)