Hôm 7-1, Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) Jim Yong Kim bất ngờ tuyên bố sẽ từ chức vào đầu tháng tới, sớm 3 năm trước khi kết thúc nhiệm kỳ thứ hai.

 Ảnh: Xinhua

Sau khi rời ghế lãnh đạo, ông Kim, người Mỹ gốc Hàn Quốc, sẽ gia nhập một công ty tư nhân chuyên đầu tư vào các nước đang phát triển. Nhân vật 59 tuổi này cũng sẽ trở lại một tổ chức y tế mà ông đồng sáng lập cách đây hơn 30 năm để hỗ trợ những quốc gia nghèo. Tiến sĩ Kim được cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama đề cử vào chức Chủ tịch WB lần đầu vào năm 2012. Được biết, Giám đốc điều hành WB Kristalina Georgieva sẽ làm chủ tịch tạm quyền kể từ ngày 1-2.

Ông Kim ra đi trong bối cảnh có những bất đồng với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về vấn đề biến đổi khí hậu và nhu cầu tài nguyên cho phát triển. Tuy nhiên, một nguồn thạo tin cho biết đây chỉ là quyết định cá nhân và “không chịu tác động” từ Nhà Trắng.

Người kế nhiệm ông Kim sẽ được quyết định bởi hội đồng quản trị WB. Dù vậy, chủ nhân Nhà Trắng sẽ có quyền lực lớn trong việc chọn ra lãnh đạo mới. Theo một điều luật bất thành văn, các chính phủ châu Âu chọn người đứng đầu Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Mỹ- cổ đông lớn nhất tại WB- được quyền chỉ định nhân vật lèo lái tổ chức gồm 189 quốc gia thành viên này. Kể từ khi WB thành lập vào năm 1944, chủ tịch tổ chức này đều là người Mỹ.

Tuy nhiên, việc đề cử năm nay được dự báo sẽ không dễ dàng. Theo đó, nếu Tổng thống Trump muốn một người Mỹ tiếp tục nắm giữ cương vị này, ông cần phải chọn ra một ứng viên có thể giành được sự ủng hộ của hầu hết cổ đông. Thế nhưng, trong suốt 2 năm cầm quyền, với chính sách “Nước Mỹ trước tiên”, Tổng thống Trump đã làm “phật lòng” hàng loạt đồng minh của Washington trong WB, vì vậy, sẽ rất khó khăn để ứng viên do Mỹ đề cử nhận được sự ủng hộ cao, đặc biệt trong bối cảnh xuất hiện ngày càng nhiều những lời kêu gọi về “các nhân vật từ các nước thành viên khác” dẫn dắt thể chế này. Nói như cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ Scott Morris, từng làm việc cho WB và IMF, thì với một Tổng thống Mỹ “rất không được lòng”, chắc chắn con đường tìm người thay thế Chủ tịch Jim Yong Kim sẽ vô cùng gập ghềnh. Đó là chưa kể đến thách thức khá lớn từ các nền kinh tế mới nổi, trong đó có Brazil và Trung Quốc - những nước luôn đấu tranh nhằm có thêm ảnh hưởng tại các thể chế đa phương.

 Được biết, chính quyền Mỹ đương nhiệm có mối quan hệ làm ăn chặt chẽ với ông Kim. Ivanka Trump, con gái và là cố vấn cấp cao của Tổng thống Trump, đã phát triển một sáng kiến kinh doanh dành cho phụ nữ khi hợp tác với WB hồi năm 2017 với mục đích cung cấp hơn 1 tỉ USD cho các chủ doanh nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, việc Ivanka dính líu với WB đã khiến các tổ chức giám sát nghi ngờ cái bắt tay này có thể mở ra những xung đột lợi ích.

THANH BÌNH (Theo AP, CNN)