14/10/2013 - 13:09

Israel lo phương Tây nới lỏng cấm vận Iran

 

Cuộc họp giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức) về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran sẽ bắt đầu vào ngày mai 15-10 tại Genève (Thụy Sĩ) và dự kiến kéo dài trong hai ngày. Cuộc đàm phán diễn ra giữa lúc có nhiều dấu hiệu cho thấy phương Tây có thể sẽ nới lỏng cấm vận chống Iran và điều này khiến lãnh đạo Israel "mất ăn mất ngủ".

Cảnh báo của ông Netanyahu

Theo hãng tin Anh Reuters, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (ảnh) hôm 12-10 đã gọi điện cho Thủ tướng Anh David Cameron và Tổng thống Pháp Francois Hollande yêu cầu hai nhà lãnh đạo này không vội nới lỏng cấm vận đối với Tehran "cho tới khi nào Iran giải thể chương trình hạt nhân quân sự của họ". Theo ông, các lệnh trừng phạt đã gần đạt mục tiêu và việc phải làm bây giờ là tiếp tục gây áp lực, thậm chí tăng cường trừng phạt. Mới đây, Anh và Iran đã thảo luận việc khôi phục quan hệ ngoại giao đầy đủ với bước đi đầu tiên là cử đại biện lâm thời không thường trực tại thủ đô của nhau. Còn bên lề phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York (Mỹ) hồi cuối tháng 9, Tổng thống Pháp Hollande là lãnh đạo phương Tây đầu tiên có cuộc tiếp xúc với tân Tổng thống Iran Hasan Rouhani.

Trước đó, trong cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Nhà Trắng cũng như trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ông Netanyahu đã "nhắc nhở" Washington và cộng đồng quốc tế rằng chớ để bị lời ngon tiếng ngọt của Tehran đánh lừa. Ông thậm chí còn tuyên bố Israel, được cho là quốc gia duy nhất ở Trung Đông sở hữu bom nguyên tử, sẵn sàng một mình chống chương trình hạt nhân của Iran. Trước khi ông Netanyahu bay sang Mỹ, hai ông Obama và Rouhani đã có cuộc điện đàm lịch sử và hiện đang xúc tiến tổ chức trận cầu giao hữu giữa đội tuyển bóng đá quốc gia hai nước, điều khiến người ta liên tưởng tới "ngoại giao bóng bàn" từng giúp làm tan băng quan hệ ngoại giao Mỹ-Trung Quốc hồi đầu thập niên 1970.

Phương Tây có thể nới lỏng cấm vận

Reuters cho biết trong phái đoàn Mỹ tham dự cuộc họp tại Thụy Sĩ có một chuyên gia hàng đầu về cấm vận là Adam Szubin, giám đốc Văn phòng kiểm soát tài sản nước ngoài trực thuộc Bộ Tài chính. Điều này cho phép người ta hy vọng phương Tây, và nhất là Washington, sẽ dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt nếu Iran có bước đi nào đó nhằm giải tỏa sự quan ngại của cộng đồng quốc tế về chương trình hạt nhân của họ.

Iran bắt đầu đàm phán với nhóm P5+1 về vấn đề hạt nhân từ năm 2006 nhưng đến nay vẫn chưa ngã ngũ. Tehran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của họ vì mục đích hòa bình, trong khi phương Tây nghi ngờ đây là bức bình phong cho tham vọng chế tạo bom nguyên tử. Do vậy, P5+1 yêu cầu Iran ngừng làm giàu uranium tới mức 20% tinh khiết, cấp độ gần đủ để sản xuất vũ khí.

Theo hãng thông tấn bán chính thức ISNA của Iran ngày 12-10, Tehran sẽ đưa ra gói đề xuất ba bước tại cuộc đàm phán với Nhóm P5+1. Gói đề xuất trên, nếu được thông qua ở bước đầu tiên, sẽ buộc các bên "công nhận quyền làm giàu uranium trên lãnh thổ Iran" là mục tiêu của các cuộc thương lượng. ISNA nêu rõ: "Giới chức Iran tin rằng nếu không có sự đồng thuận ở bước đầu tiên, việc tiếp tục đàm phán sẽ rất khó khăn và có thể là bất khả thi". Mới đây, Quốc hội Iran cũng đã lên tiếng bác bỏ thông tin của hãng tin Mỹ AP rằng Iran đang thừa uranium và sẽ sử dụng phần dôi dư này để mặc cả trong cuộc đàm phán vào ngày mai.

QUỐC KHÁNH

 

Chia sẻ bài viết