Nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hôm 20-3 đã lên tiếng nhận trách nhiệm vụ đánh bom liều chết tấn công hai nhà thờ Hồi giáo ở Thủ đô Sanaa của Yemen, khiến ít nhất 142 người thiệt mạng và 350 người khác bị thương.

Dẫn lời các quan chức an ninh địa phương, Nhật báo Phố Wall của Mỹ cho biết cuộc khủng bố đẫm máu nhất lịch sử Yemen diễn ra tại nhà thờ Hồi giáo Badr phía Nam Sanaa và al-Hashoosh ở phía Bắc vào thời điểm những người ủng hộ phong trào Houthi của người Hồi giáo dòng Shiite đang cầu nguyện. Trong đó, một kẻ đánh bom đã tiến vào bên trong đền Badr và kích nổ còn kẻ thứ hai nhằm vào những người sống sót tháo chạy ra bên ngoài. Vụ việc diễn ra tương tự tại đền al-Hashoosh, gồm một kẻ cho nổ bom gần khu vực lối ra trong lúc tên còn lại tiến vào bên trong. "Máu đã chảy thành sông" – một nhân chứng sống sót kinh hãi mô tả.

Ngoài hai vụ kể trên, một vụ đánh bom tự sát khác cũng diễn ra tại đền thời Hồi giáo phía Bắc thành phố Saada - thành trì của phe nổi dậy Houthi nhưng chỉ có kẻ tấn công thiệt mạng. Hiện tại, phong trào Houthi đã triển khai lực lượng trên khắp các khu vực bị đánh bom để phong tỏa và kiểm tra đối tượng có mang vũ khí.

Lên tiếng sau vụ việc, một nhóm tự xưng là phân nhánh của IS trên trang mạng xã hội Twitter đã thừa nhận trách nhiệm, đồng thời lên tiếng cảnh báo sẽ có thêm nhiều vụ tấn công khác "để bọn Houthi biết rằng các chiến binh của IS sẽ không ngừng nghỉ cho đến khi chúng bị nhổ tận gốc". Ngược lại, chân rết của al-Qaeda tại Bán đảo Ả-rập (AQAP) - một trong những chi nhánh mạnh nhất của al-Qaeda và nhiều lần thực hiện các vụ tấn công vào những người ủng hộ phong trào Houthi, lại phủ nhận có liên quan các vụ tấn công. Theo lời AQAP, thủ lĩnh Ayman al-Zawahri đã chỉ đạo không được nhắm vào các đền thờ hay các khu chợ.

Trong khi đó, chính quyền Mỹ chưa thể xác nhận sự tham gia của phiến quân IS trong cuộc tấn công ở Yemen do không có bằng chứng cụ thể. Phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest cho biết Washington đang tiến hành điều tra khi các nhóm cực đoan khác cũng đưa ra những tuyên bố chịu trách nhiệm tương tự mà theo Mỹ là nhằm mục đích tuyên truyền và lợi dụng tình hình bất ổn tại Yemen.

Và nếu thông tin có liên quan IS được xác nhận, đây sẽ là cuộc tấn công đầu tiên của nhóm phiến quân Hồi giáo dòng Sunni cực đoan kể từ khi thành lập phân nhánh tại Yemen hồi tháng 11. Vụ việc diễn ra chỉ vài ngày sau cuộc tấn công ở Tunisie, dấy lên mối đe dọa thánh chiến đang lan rộng khắp Trung Đông. Chuyên gia nghiên cứu IS tại Viện Brookings (Mỹ) J.M Berger cho rằng ảnh hưởng của mạng lưới khủng bố đang lan rộng khắp khu vực trong khi Mỹ cùng các đồng minh chỉ tập trung lực lượng chống IS ở Iraq và Syrie. Theo ông Berger, IS "đang mạnh mẽ tuyên bố rằng họ muốn trở thành một tổ chức khủng bố toàn cầu".

Điểm lại tình hình Yemen, ngoài nguy cơ từ IS thì Sanaa còn đang đối mặt vô số bất ổn chính trị với nhiều phe phái. Điển hình là các vụ đụng độ ác liệt tại thành phố cảng Aden ở miền Nam giữa lực lượng trung thành với Tổng thống Yemen Mansour Hadi và phe ủng hộ cựu Tổng thống bị lật đổ Ali Abdullah Saleh. Được biết, chính phủ của Tổng thống Hadi đã lui về Aden sau khi phiến quân Houthi chiếm Thủ đô Sanaa hồi tháng 9 năm ngoái. Cuộc chiến giữa các lực lượng ủng hộ hai ông Hadi và Saleh theo dòng Hồi giáo khác nhau có thể là cơ hội cho nhiều nhóm thánh chiến vươn vòi bạch tuộc Yemen, mặt trận chống khủng bố trọng yếu của Mỹ. Nhóm khủng bố al-Qaeda tại quốc gia này vừa chiếm thành phố al-Houta, thủ phủ tỉnh miền Nam Lahj sau khi lực lượng an ninh của ông Saleh đầu hàng.

MAI QUYÊN (Theo BBC, WSJ)