Hai nhà lãnh đạo Iran (phải) và Syrie tại Tehran ngày 2-8. Ảnh: Reuters

Iran sẽ không từ bỏ “một mảy may nào” trong quyền sở hữu hạt nhân của mình, Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad khẳng định với người đồng cấp Syrie Bashar Al Assad trong cuộc gặp tại Tehran ngày 2-8. Tuyên bố trên được ông Ahmadinejad đưa ra đúng vào hạn chót mà Tehran phải trả lời đề xuất của các cường quốc về việc ngưng làm giàu uranium để đổi lấy gói hỗ trợ chính trị- kinh tế- công nghệ, bằng không sẽ phải đối mặt với những biện pháp cấm vận khắt khe hơn. Trước đó, Tổng thống Ahmadinejad còn “khoe” rằng Iran có tới 6.000 máy ly tâm chứ không phải 3.000- 3.500 máy như công bố của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA). Như vậy, dù không chính thức trả lời nhưng lập trường của Tehran là quá rõ ràng.

Tuyên bố của ông Ahmadinejad cũng đồng nghĩa với việc nhà lãnh đạo Syrie hoàn toàn thất bại trong sứ mệnh “thuyết khách” theo sự ủy nhiệm của Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy. Số là hồi tháng rồi, ông Sarkozy giúp Syrie phá vòng vây cô lập của phương Tây bằng cách mời Tổng thống Assad dự hội nghị thượng đỉnh các nước Địa Trung Hải tại Paris. Với tư cách là chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU), Pháp cam kết sẽ giúp Syrie cải thiện quan hệ với cựu lục địa nếu ông Assad hỗ trợ cộng đồng quốc tế trong việc thuyết phục Iran từ bỏ tham vọng hạt nhân, hay ít ra cũng chứng minh được nước này không có ý định chế tạo bom nguyên tử. Sở dĩ Syrie được giao trọng trách đó bởi nước này là đồng minh thân thiết nhất của Iran trong thế giới A-rập, từng đứng về phía Tehran trong cuộc chiến Iran- Iraq những năm 1980-1988.

Trước nay, Iran luôn khẳng định không có kế hoạch chế tạo vũ khí hạt nhân. Hồi tuần rồi, Tổng thống Ahmadinejad còn tuyên bố trên kênh truyền hình Mỹ NBC rằng “Bom nguyên tử thuộc về thế kỷ 20. Chúng ta đang sống trong một thế kỷ khác”. Theo ông, lịch sử từng chứng minh rằng sở hữu vũ khí hạt nhân không giúp các quốc gia đạt được mục tiêu chính trị của mình. Tuy nhiên, những phát ngôn của ông Ahmadinejad chưa đủ để làm an lòng phương Tây và Israel.

Phát biểu trong chuyến thăm Mỹ hôm 1-8, Phó Thủ tướng Israel Shaul Mofaz, người có cơ may trở thành thủ tướng sau cuộc bầu chọn lãnh đạo mới cho đảng Kadima cầm quyền vào trung tuần tháng 9 tới, nói rằng hoạt động làm giàu uranium của Iran sẽ đạt cấp độ quân sự trong hai năm nữa. Dù không đưa ra bằng chứng nào đủ sức thuyết phục, nhưng ông Mofaz tiếp tục nhắc lại “điệp khúc” Tel Aviv không loại trừ khả năng dùng vũ lực để ngăn cản Tehran chế tạo vũ khí hạt nhân.

Trong khi đó, nhóm P5+1 (gồm 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ và Đức) chưa vội đưa ra những biện pháp trừng phạt mới sau khi thời hạn chót trôi qua mà Iran vẫn chưa có câu trả lời chính thức. Một quan chức EU cho biết khối này sẵn sàng gia hạn cho Iran thêm vài ngày nữa. Riêng Nga vẫn giữ lập trường phản đối việc ra “tối hậu thư” cho Tehran.

LÊ DÂN (Theo AP, AFP)