Nếu được hỏi: Bạn muốn sở hữu loại siêu năng lực nào nhất? Khả năng di chuyển vật thể bằng suy nghĩ chắc chắn sẽ là 1 trong 5 câu trả lời hàng đầu được chọn. Tin vui là sự tiến bộ của công nghệ robot hiện nay hoàn toàn có thể giúp con người có được năng lực nói trên – tạp chí khoa học quốc tế New Scientist khẳng định.

Màn hình hiển thị quá trình thử nghiệm khả năng điều khiển robot của anh Shapira.  Ảnh: neurogadget

Các nhà nghiên cứu đang điều nghiên những biện pháp giúp sự liên kết giữa người và máy móc nhạy hơn, cho phép chúng ta điều khiển robot bằng sóng não. Điều đó sẽ giúp ích cho những người bị liệt toàn thân hoặc mắc hội chứng khóa trong – những bệnh nhân không thể cử động hoặc giao tiếp nhưng vẫn nhận thức tốt những sự việc xung quanh. Thành tựu mới nhất trong lĩnh vực này là dự án liên kết người-máy của các nhà khoa học Israel và Pháp.

Dự án nghiên cứu đã kết nối thành công anh Tirosh Shapira, người đang ở trong phòng thí nghiệm của Đại học Bar-Ilan (Israel) với một robot hình người tại Viện Công nghệ Beziers (Pháp) nhờ sử dụng kỹ thuật chụp ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI). Phương pháp này giúp các chuyên gia quan sát lưu lượng máu trong não và nhận biết khi nào những vùng não có liên quan đến điều khiển cử động hoạt động.

Trong nghiên cứu, anh Shapira được yêu cầu nghĩ đến các kiểu cử động đơn giản khác nhau, trong khi các chuyên gia phát triển một phần mềm trên máy tính có thể nhận biết nhanh ý định về hành động của anh. Thông qua kỹ thuật này, Shapira đã có thể điều khiển robot ở xa khoảng 2.000 km gần như tức thì.

Qui trình bắt đầu bằng việc Shapira nằm vào máy fMRI để nó “đọc” ý nghĩ của anh và máy tính sẽ “dịch” những suy nghĩ này thành các mệnh lệnh. Những mệnh lệnh này sau đó được truyền qua Internet tới robot ở Pháp. Thử nghiệm cho thấy khi Shapira nghĩ đến việc đi tới hoặc lùi lại, robot lập tức bước tới hoặc thụt lùi, khi anh nghĩ đến việc động đậy một bàn tay, robot đại diện cũng thực hiện cử động tương tự. Để làm được như vậy, robot được gắn một camera trên đầu và hình ảnh từ đó được truyền tới màn hình trước mặt Shapira.

Cuộc thử nghiệm này đã làm cho Shapira tin rằng anh cũng đang hiện diện tại phòng thí nghiệm ở Pháp. “Tôi thật sự cảm thấy như mình đang hiện diện ở đó”, Shapira nói. “Có lúc đường kết nối bị gián đoạn. Một trong các chuyên gia đã nâng robot lên để xem có vấn đề gì xảy ra và tôi cũng cảm nhận y hệt. Tôi bảo: Ôi, hãy đặt tôi xuống”, Shapira dí dỏm kể lại.

Bước tiếp theo của nghiên cứu là cải tiến hệ thống để sử dụng các kỹ thuật quét não khác ngoài fMRI, chẳng hạn như dùng một chiếc mũ có chức năng quét não thay vì để người dùng nằm trong máy quét fMRI. Ngoài ra, robot đại diện cho con người cũng sẽ được nâng cấp thành một phiên bản mới có tầm vóc và dáng đi như người thật.

Hiện nhóm nghiên cứu dự định tiến hành thử nghiệm công nghệ này trên các bệnh nhân bị liệt, mở ra cơ hội cho họ được điều khiển robot đại diện bằng chính suy nghĩ của mình. Được biết, nghiên cứu nói trên là một phần trong dự án quốc tế mang tên “Thế thân ảo và Tái thế thân bằng robot” với mục đích là chọn lọc các kỹ thuật kết nối giữa người và robot đại diện trong môi trường ảo lẫn ngoài đời thực.

THÁI THANH (Theo redOrbit, BBC)