Trong bài phân tích đăng trên trang tin Nikkei, giới chuyên môn cảnh báo năng lực Hải quân Mỹ đang bị lung lay đến mức nguy hiểm khi Washington tìm cách dàn trải lực lượng nhằm giải quyết các cuộc khủng hoảng ở Ukraine, Israel và Biển Đỏ trong khi vẫn phải để mắt đến Trung Quốc trên Eo biển Đài Loan và Biển Đông.

Tàu sân bay lớp Nimitz USS Theodore Roosevelt khi cập cảng ở Thái Lan. Ảnh: U.S Navy

Sau khi xung đột giữa Israel và phong trào vũ trang Hamas bùng nổ vào tháng 10 năm ngoái, Hải quân Mỹ đã điều nhóm tác chiến tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower tới Đông Địa Trung Hải bên cạnh nhóm USS Gerald R. Ford để ứng phó lực lượng Houthi ở Yemen.

Vào tháng 6, truyền thông quốc tế đưa tin các quan chức ở Washington đã ra lệnh cho tàu sân bay dẫn đầu chiến dịch của Mỹ trên Biển Đỏ hồi hương. Để lấp khoảng trống trên bờ biển Đại Tây Dương và Địa Trung Hải, Lầu Năm Góc tạm thời điều chuyển tàu sân bay đang hoạt động tại vị trí gần nhất là USS Theodore Roosevelt ở châu Á. Được biết, tàu Roosevelt ra khơi kể từ tháng 1, hoạt động ở Biển Philippines, Biển Đông, Biển Hoa Đông, Vịnh Thái Lan và đang ghé cảng Busan của Hàn Quốc.

Mỹ khẳng định việc triển khai tàu sân bay từ Bờ Tây đến Trung Đông không phải do thiếu lực lượng ở Bờ Đông. Thay vào đó, Phát ngôn viên Hạm đội 5 Tim Hawkins cho biết Hải quân Mỹ là lực lượng toàn cầu với đặc điểm nhanh nhẹn và linh hoạt. Do đó, giới lãnh đạo có đủ vị trí và các lựa chọn triển khai để đáp ứng yêu cầu hoạt động trên toàn thế giới. Trái với tuyên bố trên, Giáo sư James Holmes tại Trường Hải chiến Mỹ chỉ ra thực tế Washington hiện có quá ít tàu để thực hiện nhiệm vụ khi nước này vừa tập trung tăng cường hiện diện ở Thái Bình Dương, vừa đảm bảo nhu cầu đang tăng cao ở các khu vực ngoại vi Á - Âu.

Tính tới hiện tại, khu phức hợp hải quân lớn nhất thế giới, căn cứ Norfolk vẫn là cảng nhà của 6 tàu sân bay Mỹ. Vào tháng 4, USS George Washington đã được điều đến căn cứ hải quân Yokosuka ở Nhật Bản để thay thế tàu USS Ronald Reagan chuyển về căn cứ Bremerton ở Bờ Tây để bảo trì. Như vậy, số tàu trên bờ biển phía Đông nước Mỹ chỉ còn 5 chiếc. Trong khi tàu Eisenhower hoạt động ở Địa Trung Hải, không có tàu sân bay nào trong số 4 chiếc còn lại ở Norfolk sẵn sàng triển khai.

Trong một bài báo, thành viên cấp cao tại Viện Chính sách Cận Đông trụ sở tại Washington, Elizabeth Dent cảnh báo tình huống vắng mặt nhóm tác chiến tàu sân bay của Mỹ trên Biển Đỏ trong 2-3 tuần cho tới khi tàu Roosevelt đến sẽ gửi đi tín hiệu đáng lo ngại vào thời điểm Houthi đang gia tăng nhịp độ và mức độ nghiêm trọng của các cuộc tấn công. Qua đây, bà đề xuất nên có một đợt tăng cường tạm thời các lực lượng đối tác để lấp đầy khoảng trống nói trên.

Đồng quan điểm, chiến lược gia Holmes lưu ý quy mô Hải quân Mỹ hiện chỉ bằng một nửa so với những năm 1980 nhưng phải đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Nguồn nhân lực và tài lực hữu hạn, thậm chí đang cạn kiệt khiến hoạt động của các hạm đội trở nên khó khăn, dẫn đến thời gian tàu lưu xưởng để bảo trì lâu hơn sau khi trở về. Trong bối cảnh này, Giáo sư Holmes cho rằng đã đến lúc Mỹ gây sức ép buộc các đồng minh châu Âu - Đại Tây Dương làm nhiều hơn để Washington có thể tập trung xoay trục sang Đông Á. Ngoài xem xét lại thế trận triển khai, một số nhà phân tích cho rằng Lầu Năm Góc cũng cần có sự thay đổi cơ bản trong cách tác chiến khi đang đối mặt cuộc khủng hoảng chiến lược đáng kể với các đối thủ Trung Quốc, Nga, Iran và CHDCND Triều Tiên.

MAI QUYÊN (Theo National Interest)