Ba Lan tìm kiếm khoản vay từ chương trình SAFE

Liên minh châu Âu (EU) và Canada ngày 1-12 đã thông báo đạt được thỏa thuận cho phép Ottawa tham gia chương trình tài trợ quốc phòng “Hành động An ninh cho châu Âu” (SAFE) - cơ chế hỗ trợ lên tới 150 tỉ euro (174 tỉ USD) dưới hình thức các khoản vay ưu đãi nhằm thúc đẩy mua sắm và phát triển năng lực quân sự chung.

Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, trong tuyên bố chung, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Thủ tướng Canada Mark Carney nhấn mạnh việc tham gia SAFE diễn ra trong bối cảnh địa chính trị phức tạp, là bước tiến quan trọng hướng tới hợp tác sâu rộng hơn giữa hai bên. SAFE được kỳ vọng giúp các quốc gia tham gia đáp ứng mục tiêu quốc phòng, tối ưu chi tiêu và giải quyết các nhu cầu cấp bách cả trước mắt lẫn lâu dài.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen phát biểu trong một cuộc họp báo tại Ba Lan. Ảnh: PAP

Thủ tướng Carney khẳng định việc Canada gia nhập SAFE sẽ lấp đầy các khoảng trống năng lực quan trọng, mở rộng thị trường cho doanh nghiệp quốc phòng Canada và thu hút nguồn vốn đầu tư từ châu Âu. Ông cho biết Canada sẽ trở thành quốc gia duy nhất ngoài châu Âu được hưởng quyền tiếp cận ưu tiên trong khuôn khổ chương trình.

Theo thông cáo của Văn phòng Thủ tướng Canada, hai bên sẽ khẩn trương hoàn tất thủ tục phê chuẩn thỏa thuận song phương, hướng tới triển khai chính thức trong những tuần tới. Ottawa cũng sẽ thành lập một Cơ quan Đầu tư Quốc phòng mới nhằm tinh giản thủ tục, tập trung hóa quá trình phê duyệt và tăng cường năng lực công nghiệp trong nước.

Chương trình SAFE, được Hội đồng EU phê duyệt thành lập vào tháng 5, cung cấp các khoản vay dài hạn lãi suất thấp cho các nước thành viên để mua sắm thiết bị an ninh - quốc phòng. Các dự án chung muốn hưởng ưu đãi phải đảm bảo tối thiểu 65% linh kiện sản xuất trong EU, song các đối tác như Canada có thể được miễn trừ.

Thỏa thuận được đưa ra trong bối cảnh EU nỗ lực củng cố năng lực công nghiệp quốc phòng trước mối đe dọa an ninh gia tăng trong khu vực, trong khi mức độ cam kết của Mỹ tại châu Âu đang suy giảm.

Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, cùng ngày, Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Paweł Zalewski cho biết Vácsava sẽ nộp đơn xin vay vốn từ SAFE để triển khai các dự án hợp tác quốc phòng với Ukraine. Các kế hoạch gồm phát triển hệ thống thiết bị bay không người lái và chống UAV, mua vũ khí do Ba Lan sản xuất để hỗ trợ Ukraine, cũng như thúc đẩy đầu tư chung vào cơ sở sản xuất đặt tại Ba Lan.

Nguồn vốn dự kiến sẽ phân bổ cho Tập đoàn Vũ khí Ba Lan (PGZ) cùng nhiều doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực quốc phòng. Ba Lan hiện tìm kiếm hỗ trợ tài chính cho 138 dự án với tổng nhu cầu gần 44 tỉ euro.

VIỆT THẮNG