Tin tức về chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Donald Trump đến thành phố Dayton (bang Ohio) và El Paso (bang Texas) tiếp tục thổi bùng cảm xúc chia rẽ sau khi nước Mỹ trải qua hai vụ xả súng kinh hoàng khiến ít nhất 30 người thiệt mạng cuối tuần qua.

Người biểu tình phản đối chuyến thăm của ông Trump trước tòa thị chính Dayton. Ảnh: Getty Images

Chuyến thăm diễn ra ngày 7-8, tức 4 ngày sau khi cảnh sát bắt giữ Patrick Crusius, nghi phạm xả súng giết 20 người tại siêu thị Walmart ở El Paso và 10 người thiệt mạng trong vụ xả súng ít giờ sau đó tại Dayton. Trước vụ thảm sát, tay súng người da trắng 21 tuổi đã đăng trên mạng xã hội “tuyên ngôn” về đòn đáp trả “cuộc xâm lược của những người nhập cư gốc Mỹ Latinh” ở Texas. Theo một số nhà phê bình, lời lẽ của nghi phạm phản ánh chỉ trích trước đó của ông Trump vốn coi làn sóng người di cư gốc Mỹ Latinh là “sự xâm lược”. Ông Trump cũng từng gây tranh cãi khi mô tả đoàn người từ Mexico và Trung Mỹ đầy rẫy tội phạm, thành viên băng đảng.

Phát biểu về chuyến thăm của ông Trump, ứng viên tranh cử tổng thống của đảng Dân chủ Beto O’Rourke nói rằng một vị lãnh đạo có “tiền sử” kích động thù hận, gieo rắc tư tưởng phân biệt chủng tộc, chống nhập cư góp phần dẫn đến thảm kịch hôm 3-8 không nên đến El Paso. Đồng quan điểm, nữ nghị sĩ Veronica Escobar nêu rõ ông Trump “không được chào đón” tại El Paso, rằng tổng thống nên suy xét lời nói và hành động của bản thân có thể liên quan hai vụ xả súng vừa qua.

Nhiều nhà hoạt động cũng lên tiếng đổ lỗi cho ông Trump, thậm chí các cư dân El Paso cho rằng tổng thống là một phần của vấn đề, thúc đẩy chủ nghĩa da trắng thượng đẳng trỗi dậy và tư tưởng căm ghét người nhập cư. Theo Reuters, El Paso là “tuyến đầu” trong chiến dịch của chính quyền Trump nhằm ngăn chặn dòng người di cư qua biên giới Mỹ-Mexico. Hồi tháng 1, ông chủ Nhà Trắng còn mô tả đây là một trong những thành phố “nguy hiểm nhất nước Mỹ” trước khi một bức tường được xây dựng.

Trước phản ứng “tẩy chay” của nhiều quan chức thành phố, thị trưởng El Paso Dee Margo đã phải lên tiếng “thanh minh’’ rằng chuyến thăm của ông Trump không mang mục đích chính trị. Ông Margo hy vọng các cuộc thảo luận với chính quyền liên bang sẽ cung cấp hỗ trợ cần thiết giúp cộng đồng hồi phục sau cơn sốc từ thảm kịch xả súng.

Trong bài phát biểu hôm 6-8, Tổng thống Trump cho biết người Mỹ phải lên án chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, sự cố chấp và chủ nghĩa thượng đẳng da trắng. Nhưng thay vì nhắm vào luật sở hữu súng, ông Trump nhấn mạnh tình trạng bạo lực súng đạn có mối liên hệ rõ rệt đến tâm lý thù địch, các trò chơi video đẫm chất bạo lực và bệnh tâm thần.

Với 255 vụ xả súng hàng loạt tại Mỹ kể từ đầu năm đến nay, các nhà phân tích ngược lại tin rằng những yếu tố mà ông Trump đề cập không giải thích cho tất cả tình trạng bạo lực này. Không phải tất cả hung thủ xả súng đều có vấn đề sức khỏe tâm thần, hoặc từng chơi các trò chơi video bạo lực, hoặc có mối hận thù chính trị. Thay vào đó, nhiều chuyên gia cho rằng căn nguyên vấn nạn này nằm ở một yếu tố: đó là sở hữu súng quá dễ dàng. Và theo thị trưởng Dayton Nan Whaley, bài phát biểu của tổng thống hôm 6-8 là “vô ích” khi ông chỉ một lần đề cập đến vấn đề súng đạn.

MAI QUYÊN (Theo Reuters)