Ở tỉnh Đồng Tháp, những năm trước đây, tình trạng phụ nữ lấy chồng người nước ngoài, đặc biệt là lấy người Hàn Quốc, Đài Loan... đã gây bức xúc trong dư luận. Thời gian gần đây, tình trạng phụ nữ lấy chồng nước ngoài ở tỉnh Đồng Tháp đã không còn là “điểm nóng”. Đó là khẳng định của bà Nguyễn Thị Nghiệm, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Đồng Tháp.
Vài ba năm trước đây, những vùng nông thôn, đặc biệt là ở các huyện Lấp Vò, Lai Vung, Châu Thành, Tháp Mười... hàng loạt các cô gái đua nhau tìm chồng người nước ngoài để được “đổi đời”. Ở xã Mỹ An Hưng B - huyện Lấp Vò, xã Phong Hòa - huyện Lai Vung... rộ lên phong trào “lấy chồng Đài Loan”. Một xóm có đến hàng chục, thậm chí hàng trăm cô gái miệt vườn tuổi mười tám, đôi mươi theo người dẫn mối lên thành phố Hồ Chí Minh để những người đàn ông Đài Loan, Hàn Quốc chọn làm vợ. Nếu được chọn, sẽ tổ chức đám cưới ngay. Sau đó gia đình được người môi giới cho ít tiền, còn cô gái thì khăn gói theo chồng về xứ lạ, phó thác thân phận theo kiểu... “may nhờ, rủi chịu”.
Theo số liệu thống kê, số phụ nữ ở tỉnh Đồng Tháp kết hôn với người nước ngoài từ năm 1989 đến năm 2004 tăng lên hàng năm. Đặc biệt, từ năm 2000 đến năm 2004, mỗi năm có đến 2.000 cô gái lấy chồng nước ngoài, trong đó chủ yếu là người Đài Loan và Hàn Quốc. Chỉ trong vòng 4 năm, Đồng Tháp đã có hơn 8.000 cô gái lấy chồng nơi xứ người. Đây quả là một hiện tượng không bình thường. Nhiều làng quê ở huyện Lấp Vò, Lai Vung xuất hiện tên mới là “Xóm Đài Loan” và lan rộng ra các vùng lân cận do mỗi ngày có nhiều tin đồn xôn xao, đại loại : “Con ông A, bà B gửi tiền về xây nhà, mua xe mới”... Chính tâm lý “xấu che, tốt khoe” đã đẩy các cô gái nông thôn nghèo, ít học đến với con đường lấy chồng Đài Loan vì thấy trước mắt những cô gái đi trước có cuộc sống sang trọng, có tiền gửi về gia đình, cất nhà khang trang, mua sắm phương tiện sinh hoạt đắt tiền nên phần lớn các cô gái nông thôn đều ham muốn được đổi đời nhanh chóng. Nhưng không biết rằng, trong số đó có bao nhiêu là trường hợp bất hạnh đang sống trong cảnh khổ sở nơi xứ người, hoặc phải ôm con nhỏ trở về gia đình với nỗi dằn dặt không nguôi vì trót một lần lầm lỡ.
Một cô gái trẻ ở xã Phong Hòa, huyện Lai Vung (Đồng Tháp), được môi giới lấy một ông chồng người Đài Loan lớn hơn khá nhiều tuổi. Theo chồng về xứ lạ, bỡ ngỡ với phong tục tập quán, ngôn ngữ bất đồng, vợ chồng chỉ hiểu nhau qua dăm câu nói, trong khi đó thì cuộc sống thường nhật quá vất vả, bà mẹ chồng luôn hà khắc, thường xuyên đánh đập mỗi lúc chị làm điều không vừa ý. Không thể kéo dài cuộc sống nhọc nhằn nơi đất khách, khi vừa cấn thai, chị năn nỉ xin chồng được về thăm quê nhà. Có lẽ cũng không còn mặn mà gì với người vợ Việt nên anh chồng đồng ý. Trở về quê chị đã phải trải qua cơn “thập tử nhất sinh” khi sinh đứa con lai mang hai dòng máu Đài - Việt. Giờ thì đứa bé đã lớn, mẹ con chị nương náu với gia đình nhà ngoại còn người cha thì bặt vô âm tính. Đứa bé không một lần được biết mặt người cha của mình, nhưng em vẫn còn may mắn hơn nhiều trẻ em lai Đài Loan khác trở về sống nơi quê ngoại khi còn có mẹ chăm sóc hàng ngày. Tại xã Mỹ An Hưng B, huyện Lấp Vò, nhiều trường hợp các cô gái trẻ không chịu đựng nổi người chồng vũ phu và cuộc sống vất vả nơi đất khách đã ôm con nhỏ trở về quê nhà. Một cuộc hôn nhân dang dở và cuộc sống nghèo túng hiện tại lại tiếp tục đẩy các cô vào con đường sa ngã. Bỏ con nhỏ lại cho cha mẹ già, các cô đã đi làm những nghề không chính đáng để kiếm tiền. Cũng có không ít những gia đình gả con cho người nước ngoài với hy vọng sẽ được đổi đời, giàu có. Nhưng sự thật sau đám cưới, gia đình chỉ được bọn môi giới chi vài trăm đô-la, sau đó thì ngày ngày mòn mỏi chờ đợi mà đâu biết rằng con gái mình đang phải sống vất vả, khổ sở nơi xứ người.
Để Đồng Tháp không còn là “điểm nóng” trong khu vực về tình trạng phụ nữ lấy chồng người nước ngoài, tỉnh đã thực hiện nhiều biện pháp để hạn chế các trường hợp kết hôn không đảm bảo các điều kiện theo quy định của pháp luật, thương mại hóa trong lĩnh vực kết hôn có yếu tố nước ngoài nhằm giảm bớt rủi ro cho các cô gái lấy chồng ngoại. Nhiều chương trình cho vay vốn xóa đói giảm nghèo, dạy nghề, tạo công ăn việc làm cho phụ nữ nông thôn vùng sâu, vùng xa cũng đã được triển khai. Hội phụ nữ các cấp cũng đã vào cuộc. Thông qua các buổi sinh hoạt chi, tổ hội, tuyên truyền lồng ghép cho chị em phụ nữ và gia đình về thực trạng kết hôn với người nước ngoài để tránh được tình trạng chị em nghe theo lời bọn cò mồi lôi kéo, dụ dỗ. Từ cuối năm 2004, trong lúc Chính phủ chưa ban hành Nghị định số 69/NĐ-CP, tỉnh Đồng Tháp đã tiến hành phỏng vấn kết hôn với người nước ngoài. Cơ quan tư pháp tham mưu cho UBND tỉnh không chấp nhận các trường hợp đăng ký kết hôn không đảm bảo việc xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc trên cơ sở tự nguyện, tiến bộ. Với quan điểm này, từ khi thực hiện phỏng vấn số trường hợp đăng ký kết hôn trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đã giảm đáng kể. Nếu như năm 1994, có đến 1.786 trường hợp đăng ký thì sang năm 2005 đã giảm chỉ còn khoảng ¼ (với 445 trường hợp), năm 2006 tiếp tục giảm còn 368 trường hợp. Việc ghi chú kết hôn cũng giảm mạnh, từ 439 trường hợp năm 2006 đến 6 tháng đầu năm 2007 này chỉ còn 46 trường hợp.
Theo ngành chức năng thì các trường hợp từ chối đều có căn cứ và đúng theo quy định của pháp luật. “Từ chối đăng ký kết hôn không có nghĩa là từ chối vĩnh viễn mà mục đích từ chối là tạo cho đôi nam nữ có thêm thời gian để học tiếng, nói chuyện trực tiếp với nhau, có điều kiện tìm hiểu kỹ hơn, dẫn đến yêu thương nhau hơn, khi đó quay trở lại đăng ký sẽ được giải quyết cho kết hôn”. Cũng có nhiều trường hợp từ chối đăng ký kết hôn, sau đó không thấy quay trở lại.
Hiện nay, để giải quyết căn cơ vấn đề này, tỉnh đang tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật liên quan đến việc kết hôn có yếu tố nước ngoài. Các cấp hội phụ nữ thường xuyên tuyên truyền lồng ghép trong các buổi sinh hoạt để nâng cao nhận thức của phụ nữ nông thôn về hôn nhân và gia đình, nhất là trước khi đăng ký kết hôn phải tìm hiểu kỹ và lựa chọn người chồng phù hợp để xây dựng gia đình ấm no, bền vững, hạnh phúc. Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh cũng đang xúc tiến thành lập Trung tâm trợ giúp kết hôn nhằm kịp thời tư vấn cho chị em về các vấn đề về hôn nhân và gia đình, nhất là những phụ nữ có ý định lấy chồng nước ngoài nhằm mục đích giảm thiểu rủi ro cho chị em phụ nữ khi kết hôn có yếu tố nước ngoài.
NGUYỄN THI (TTXVN)
