01/11/2018 - 08:47

Đại học Mỹ xem lại quan hệ với Saudi Arabia 

Các đại học ở Mỹ đã nhận hơn 350 triệu USD từ Chính phủ Saudi Arabia trong giai đoạn 2011-2017, nhưng hiện một số trường đang xem xét lại các thỏa thuận này sau vụ sát hại ký giả Jamal Khashoggi hồi đầu tháng 10, vụ việc khiến Riyadh hứng chịu những phản ứng từ cộng đồng quốc tế.

 Ảnh: UPI

Qua phân tích dữ liệu của Bộ Giáo dục Mỹ, hãng tin AP phát hiện ít nhất 354 triệu USD đã được phía Saudi Arabia hoặc các viện mà nước này kiểm soát chuyển vào túi của 37 trường đại học Mỹ kể từ năm 2011. Phần lớn số tiền này nằm trong chương trình học bổng dành cho du học sinh Saudi Arabia tại xứ cờ hoa. Tuy nhiên, ít nhất 62 triệu USD đã được gửi đi dưới dạng các hợp đồng hoặc quà tặng từ các viện nghiên cứu và công ty thuộc vương quốc giàu dầu mỏ này.

Trong đó, hưởng lợi nhiều nhất từ các thỏa thuận trên là Đại học Northwestern (ảnh) và Đại học California, Los Angeles. Tính từ năm 2011, Đại học Northwestern và Đại học California, Los Angeles lần lượt nhận 14 triệu USD và 6 triệu USD từ Viện Công nghệ và Khoa học King Abdulaziz City, trung tâm nghiên cứu hàng đầu của Saudi Arabia. Công ty dầu khí quốc doanh của Saudi Arabia là Saudi Aramco cũng đã “bơm” 20 triệu USD cho các trường tại Mỹ, bao gồm 9 triệu USD trôi vào túi Đại học Texas A&M và 4 triệu USD cho Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Bên cạnh đó, công ty hóa chất quốc doanh SABIC rót 8 triệu USD cho các trường của Mỹ thông qua một số hợp đồng giữa hai bên, trong đó Đại học Babson nhận 2,5 triệu USD.

 Không chỉ vậy, các trường của Mỹ còn nhận thêm tổng cộng 140 triệu USD từ những nguồn tư nhân, đại học và bệnh viện của Saudi Arabia. Ngoài ra còn có 114 triệu USD có thể chưa tính vì các trường không chịu báo cáo nguồn đóng góp cụ thể đến từ Saudi Arabia. Chỉ biết rằng số tiền này bao gồm khoảng 40 triệu USD và 28 triệu USD lần lượt gửi đến 2 trường đại học Johns Hopkins và Harvard.

Những khoản tiền lớn nhất đều chảy qua chương trình học bổng. Chương trình này được thành lập vào năm 2005 sau khi lãnh đạo Saudi Arabia và Mỹ gặp nhau để hạ nhiệt căng thẳng ngoại giao sau vụ khủng bố 11-9 tại New York hồi năm 2001. Kể từ đó, hàng chục ngàn sinh viên Saudi Arabia đã được đưa đến Mỹ học tập.

Mặc dù một số hợp đồng đã đình lại trước năm ngoái, nhưng những hoài nghi xung quanh cái chết của ký giả người Saudi Arabia Khashoggi trong Lãnh sự quán nước này tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) đã khiến một số cơ sở đào tạo cân nhắc các thỏa thuận hiện thời hoặc trong tương lai. Đầu tuần rồi, MIT tuyên bố sẽ tiến hành “đánh giá lại một cách toàn diện và nhanh chóng” sự hợp tác giữa họ với Saudi Arabia, trong đó mô tả sự mất tích của ông Khashoggi là “mối lo ngại to lớn”. Khashoggi được biết là người lớn tiếng chỉ trích việc chính quyền Riyadh can dự tình hình chiến sự Yemen.

Trái ngược với MIT, nhiều trường khác không muốn đánh giá lại mối quan hệ với Saudi Arabia và các thực thể của nước này. Đơn cử như Đại học George Washington và Đại học George Mason từng nhận lần lượt 73 triệu USD và 63 triệu USD từ chương trình học bổng nói trên. Các trường này khẳng định sẽ không từ chối tiền học bổng bởi theo giải thích của phát ngôn viên của trường công lập George Mason là “không nhận tiền sẽ khiến chúng tôi gạt bỏ cơ hội học tập của những sinh viên đủ điều kiện giành học bổng. Điều này đi ngược lại sứ mệnh phục vụ sinh viên của trường”.

THANH BÌNH

Chia sẻ bài viết