HẠNH NGUYÊN

Ðại bồi thẩm đoàn quận Manhattan, bang New York, ngày 30-3 đã quyết định truy tố ông Donald Trump, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ một cựu tổng thống dính cáo buộc hình sự.

 Ông Trump vận động tranh cử trong chiến dịch chạy đua trở lại Nhà Trắng 2024 tại thành phố Waco, bang Texas tuần rồi. Ảnh: AFP

Ðài CNN dẫn các nguồn thạo tin cho biết theo cáo trạng của đại bồi thẩm đoàn, ông Trump phải đối mặt với hơn 30 tội danh liên quan đến gian lận kinh doanh. Cáo trạng sẽ được công bố trong những ngày tới.

Chưa rõ chi tiết của cáo trạng nhưng tờ New York Times cho rằng các cáo buộc tập trung vào vai trò của ông Trump trong vụ dùng tiền “bịt miệng” diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels. Cụ thể, văn phòng của Alvin Bragg, công tố viên quận Manhattan, đang điều tra về cáo buộc ông Trump trong giai đoạn tranh cử tổng thống năm 2016 đã chi 130.000USD cho luật sư thân tín Michael Cohen để che giấu mối quan hệ với bà Daniels. Văn phòng công tố viên Bragg đã liên hệ với các luật sư của ông Trump để phối hợp về việc cựu tổng thống trình diện trước tòa để nghe cáo trạng, dự kiến vào ngày 4-4 tới.

Trong phản ứng trước cáo trạng trên, ông Trump khẳng định ông “hoàn toàn vô tội”. “Ðây là sự can thiệp bầu cử và đàn áp chính trị ở cấp độ cao nhất trong lịch sử. Tôi tin rằng cuộc săn phù thủy này sẽ phản tác dụng đáng kể đối với ông Joe Biden. Người dân Mỹ nhận ra chính xác những gì đảng Dân chủ đang làm ở đây”, ông Trump đáp trả mạnh mẽ trong tuyên bố nhắc đến Tổng thống Mỹ đương nhiệm. Hai luật sư bảo vệ ông Trump gồm Susan Necheles và Joseph Tacopina khẳng định họ sẽ “đấu tranh quyết liệt” chống lại các cáo buộc tại tòa.

Phe Cộng hòa phản ứng dữ dội

Các thành viên đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ cũng đã nhanh chóng bảo vệ ông Trump sau thông tin vị này bị truy tố.

Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy cho rằng cáo trạng đã “vũ khí hóa hệ thống tư pháp Mỹ” để chống lại ông Trump. Ðồng quan điểm, nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện Elise Stefanik gọi động thái của đại bồi thẩm đoàn là “cuộc săn phù thủy mang tính chính trị và là ngày đen tối đối với nước Mỹ”. Thượng nghị sĩ Ted Cruz, một trong những đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ đảng Cộng hòa năm 2016, mô tả cáo trạng là “điều hoàn toàn chưa có tiền lệ và là bước leo thang kinh hoàng trong việc vũ khí hóa hệ thống tư pháp”.

Những phản ứng dữ dội trên cho thấy mức độ ông Trump vẫn còn kiểm soát đối với đảng Cộng hòa và nhiều cử tri của tổ chức này, trong bối cảnh vị tổng thống thứ 45 của nước Mỹ muốn trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử năm 2024. Ông Trump đang dẫn đầu cuộc đua trở thành ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa, khi thăm dò hồi đầu tuần của Reuters/Ipsos cho thấy ông được sự ủng hộ của 44% đảng viên Cộng hòa, so với 30% của đối thủ trực tiếp là Thống đốc Florida Ron DeSantis. Tuy nhiên, ông DeSantis chưa chính thức tuyên bố ra tranh cử tổng thống 2024.

Khoản tiền “bịt miệng”

Cuộc điều tra về khoản tiền “bịt miệng” của ông Trump liên quan đến cáo buộc vi phạm tài chính bầu cử nổi lên từ đầu nhiệm kỳ tổng thống. Những nghi ngờ về hành vi gian lận tài chính của Tập đoàn Trump xuất hiện gần đây, sau khi luật sư Cohen thừa nhận trước tòa rằng đã tự ứng trước tiền túi 130.000USD để bà Daniels ký thỏa thuận giữ bí mật về quan hệ tình ái với ông Trump hồi năm 2006. Tập đoàn Trump, thuộc sở hữu của Donald Trump và do các con ông điều hành, bị nghi đã khai báo sai số tiền 420.000USD trả cho Cohen thành chi phí pháp lý.

Cohen nói trước tòa rằng đây là tiền bồi hoàn của cựu Tổng thống Trump cho giao dịch giữa ông với Daniels, cộng với thù lao cho luật sư này. Hành động của Tập đoàn Trump có thể là vi phạm hình sự về tài chính theo luật của bang New York. Ông Trump khẳng định không hay biết chuyện thanh toán này cũng như phủ nhận mối quan hệ với bà Daniels.

Sự việc ở Manhattan chỉ là một trong nhiều rắc rối pháp lý mà ông Trump đang đối mặt và có nguy cơ tác động lớn đến sự nghiệp chính trị, cuộc sống của ông. Bộ Tư pháp Mỹ đang điều tra vụ ông Trump cất giữ tài liệu mật tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida sau khi rời nhiệm sở. Các công tố viên liên bang cũng đang điều tra việc cựu Tổng thống Trump kích động bạo loạn tại Ðồi Capitol vào ngày 6-1-2021 nhằm nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 mà ông vu khống là đã bị đánh cắp. Ở bang Georgia, công tố viên quận Fulton County Fani Willis đang điều tra xem liệu ông Trump và các đồng minh có can thiệp trái phép vào bầu cử năm 2020 hay không.

Theo Hãng tin AP, không như bồi thẩm đoàn tham gia xét xử, đại bồi thẩm đoàn không quyết định ai đó có hoặc không có tội. Họ chỉ xác định xem có đủ bằng chứng để buộc tội người đó hay không. Các quy trình của đại bồi thẩm đoàn đều bí mật, kể cả đối với giới truyền thông. Đại bồi thẩm đoàn trong vụ ông Trump có 23 người. Ít nhất 16 người phải hiện diện để nghe trình bày các bằng chúng hoặc cân nhắc kỹ và 12 người phải nhất trí rằng có đủ chứng cứ để đưa ra cáo trạng.