NGUYỆT CÁT (Theo Reuters)

Sau khi vượt qua 4 vòng phỏng vấn gay go của một công ty Internet có trụ sở tại Bắc Kinh, Jenny Bai và 9 sinh viên ngành khoa học máy tính có thành tích học tập ưu tú khác đã được chọn. Thế nhưng, công ty này mới đây thông báo hủy lời mời làm việc với cả nhóm, dẫn lý do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và tình hình kinh tế xấu đi. Ðây cũng là những trở ngại mà 10,8 triệu sinh viên tốt nghiệp đại học tại Trung Quốc trong mùa hè này phải đối mặt.

Một hội chợ việc làm tại Ðại học Khoa học và Công nghệ An Huy (Trung Quốc). Ảnh: VCG

Theo Hãng tin Anh Reuters, các biện pháp nhằm đối phó dịch COVID-19 của Chính phủ Trung Quốc đã tác động xấu đến nền kinh tế vốn đang chững lại do thị trường bất động sản suy thoái, cũng như việc siết chặt kiểm soát hoạt động của nhiều lĩnh vực bao gồm công nghệ và giáo dục. Ðiều này đồng nghĩa các sinh viên mới tốt nghiệp (số lượng còn lớn hơn tổng dân số Bồ Ðào Nha) sắp bước vào một trong những thị trường việc làm nhỏ hẹp nhất trong nhiều thập kỷ, giữa lúc tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên ở mức kỷ lục 18,4% - cao gấp 3 lần tỷ lệ thất nghiệp chung của cả nước.

Rockee Zhang, giám đốc điều hành tại Trung Quốc của công ty tuyển dụng Randstad, cho biết thị trường việc làm dành cho sinh viên mới tốt nghiệp ở đất nước đông dân nhất thế giới hiện còn tồi tệ hơn cả giai đoạn khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009, khi số việc làm mới ước tính giảm 20%-30% so với năm ngoái. Theo hãng tuyển dụng trực tuyến Zhilian Zhaopin, kỳ vọng về mức lương cũng thấp hơn 6,2%.

Các nhà tuyển dụng cho hay khu vực công nghệ - nơi tuyển dụng một số lượng đáng kể các sinh viên mới tốt nghiệp - đang thu nhỏ nhân sự trong năm nay. Ðược biết, mức cắt giảm nhân sự trung bình của 10 hãng công nghệ lớn nhất Trung Quốc là khoảng 10%. Các quy định siết chặt hoạt động từ chính phủ được cho là nguyên nhân khiến nhiều “gã khổng lồ” công nghệ trong nước cắt giảm nhân sự hàng loạt. Trong động thái tương tự, khu vực giáo dục tư nhân cũng cắt giảm hàng chục ngàn nhân viên. Ðơn cử, công ty dạy thêm lớn nhất Trung Quốc New Oriental gần đây thông báo sa thải tới 60.000 nhân viên.

Trong khi đó, số lượng tuyển dụng mới thì lại giảm. Một giám đốc nhân sự giấu tên tại Tencent tiết lộ, họ chỉ đang tuyển khoảng vài chục so với khoảng 200 sinh viên mới ra trường mỗi năm như trước. Theo Julia Zhu - một nhân viên của hãng tuyển dụng Robert Walters, các công ty Internet đã cắt giảm rất nhiều nhân sự và nếu đủ khả năng tài chính để tuyển mới, họ cũng ưu tiên chọn ứng viên có kinh nghiệm hơn là người mới ra trường.

Tại Trung Quốc, người thất nghiệp một thời gian sau khi tốt nghiệp dễ “mất điểm” trong mắt nhà tuyển dụng, đồng thời bị xem là gây “mất mặt” đối với nhiều gia đình. Với mong muốn tăng sức cạnh tranh và mức lương khởi điểm, nhiều sinh viên lựa chọn học tiếp lên thạc sĩ. Năm ngoái, một nhóm nghiên cứu ở Ðại học Bắc Kinh đã khảo sát hơn 20.000 sinh viên tốt nghiệp từ các trường đại học ở 19 tỉnh, thành và nhận thấy mỗi bằng cấp mới mang lại cho sinh viên mức lương khởi điểm cao hơn. Cụ thể, lương khởi điểm đối với người chỉ có bằng cử nhân là dưới 6.000 nhân dân tệ (NDT)/tháng, thạc sĩ là hơn 10.000NDT và tiến sĩ là gần 15.000NDT.

Trước tình hình người trẻ tìm việc ngày càng khó khăn hơn, Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định vấn đề ổn định thị trường việc làm cho sinh viên tốt nghiệp là ưu tiên hàng đầu của chính phủ. Các công ty cho phép sinh viên mới tốt nghiệp vào thực tập sẽ được nhận trợ cấp cùng những đặc quyền khác. Nhiều chính quyền địa phương cũng cung cấp các khoản vay lãi suất thấp dành cho người mới ra trường muốn khởi nghiệp.