Tỷ lệ biên chế cảnh sát so với dân thường ở Mỹ đạt đỉnh vào đầu những năm 2000 và các cơ quan cảnh sát cho biết tình trạng thiếu hụt lực lượng an ninh nhà nước hiện đang lan rộng. Khi các sở cảnh sát phải vật lộn để tăng quân số, công ty an ninh tư nhân đã lấp đầy khoảng trống.

Các nhân viên an ninh tư nhân Mỹ trong một giờ làm việc. Ảnh: military.com

Vào tháng 8 vừa qua, do thiếu hụt ngân sách, Học khu Caldwell (tiểu bang Idaho, Mỹ) đã chấm dứt hợp đồng trị giá 296.800USD với sở cảnh sát địa phương, thay vào đó là ký thỏa thuận với công ty an ninh tư nhân (PSC) Eagle Eye Security. Thỏa thuận 280.000USD này chỉ là một phần nhỏ của ngành công nghiệp an ninh tư nhân trị giá khoảng 50 tỉ USD của Mỹ và thị trường an ninh tư nhân toàn cầu 248 tỉ USD.

Trong khi các công ty quân sự tư nhân (PMC) như Blackwater hay Wagner đã trở nên “khét tiếng” ở các vùng chiến sự thì các PSC đang nhanh chóng mở rộng thị phần. Dù có nhiều điểm tương đồng với PMC nhưng PSC chủ yếu đảm trách việc bảo vệ tài sản và cá nhân. Xuất hiện trên khắp thế giới, các PSC cung cấp hàng loạt dịch vụ, từ vệ sĩ, các đơn vị kiểm soát đám đông cho tới các đội vũ trang chuyên dụng.

Thông thường, việc thuê các PSC rẻ hơn so với thuê cảnh sát nhưng các nhân viên an ninh tư nhân chủ yếu đóng vai trò răn đe, ngăn chặn tội phạm thông qua sự hiện diện của họ chứ không can thiệp trực tiếp như lực lượng cảnh sát. Họ thường tập trung vào việc giám sát và tuần tra, từ đó có thể khiến bọn tội phạm chuyển hướng hoạt động. Chưa hết, các PSC còn tham gia vào nhiều tình huống khác nhau, như trấn áp các cuộc biểu tình tại các trường đại học. Đơn cử, nhân viên an ninh của Apex Security Group hồi tháng 1 đã tháo dỡ các trại tị nạn ủng hộ người Palestine tại Đại học California, Berkeley, sau đó vào tháng 4 và tháng 5 đã có hành động tương tự lần lượt tại Đại học Columbia và Đại học California, Los Angeles (UCLA).

Tuy nhiên, để được các PSC “gật đầu”, nhiều trường đại học buộc phải hào phóng. Đơn cử, UCLA đã chi số tiền không nhỏ để thuê Contemporary Services Corporation tuần tra khuôn viên trường trong nhiều năm, trong khi Đại học California, San Francisco bỏ ra số tiền lên tới 3,5 triệu USD cho công ty này vào năm 2023.

Trong khi đó tại thành phố Portland (tiểu bang Oregon), hàng ngàn nhân viên an ninh tư nhân được thuê để tuần tra thành phố sau khi phong trào “Black Lives Matter” hồi năm 2020 khiến nhiều cảnh sát tại đây từ chức hoặc nghỉ hưu. 

Không chỉ hoạt động sôi nổi tại các địa phương nói trên, các PSC cũng đang mở rộng vai trò trên khắp nước Mỹ. Tại thành phố Las Vegas (tiểu bang Nevada), Protective Force International ngoài việc cung cấp các dịch vụ an ninh hồi tháng 5 đã lập ra một nhóm chuyên xử lý những người chiếm đất tại các khu chung cư.  Còn tại thành phố New Orleans (tiểu bang Louisiana), Pinnacle Security là một trong số nhiều PSC đang hoạt động, với khoảng 250 nhân viên an ninh tuần tra các khu phố, doanh nghiệp và tòa nhà chính phủ. Trong khi đó, P4 Security Solutions đảm trách việc đảm bảo an ninh cho các phu phố tại thành phố Chicago (tiểu bang Illinois).

TRÍ VĂN (Tổng hợp)