Trẻ em Uruguay được học trên máy tính xách tay do chính phủ trao tặng. Ảnh: AP

Tuần qua, Tổng thống sắp mãn nhiệm của Uruguay Tabaré Vázquez đã đến một trường tiểu học ở một khu vực nghèo khó thuộc Thủ đô Montevideo để trao những chiếc máy tính xách tay (laptop) cuối cùng trong chương trình “Kết nối giáo dục” đã được thực hiện từ hơn 2 năm qua ở nước này. Như vậy, chương trình đã trao tặng miễn phí máy tính xách tay giá rẻ cho tất cả 362.000 học sinh và 18.000 giáo viên ở 2.332 trường tiểu học trong cả nước.

Nếu tính cả phí bảo trì, kết nối Internet, hướng dẫn giáo viên và học sinh cách sử dụng, giá mỗi chiếc máy tính đã lên tới 226 USD. Tuy giá mỗi chiếc đã tăng gấp đôi so với dự kiến ban đầu, nhưng tổng chi phí cho chương trình “kết nối giáo dục” chỉ khoảng 100 triệu USD, tức chưa tới 5% ngân sách giáo dục của quốc gia có nền kinh tế trị giá 32,3 tỉ USD này. Hiện nay, chỉ còn một số trường tiểu học ở vùng sâu vùng xa chưa được truy cập Internet, và Tổng thống Vázquez cho biết tập đoàn viễn thông quốc gia của Uruguay đã cam kết sẽ phủ sóng mạng Internet đến tất cả các trường tiểu học từ nay đến cuối năm 2009. Và bắt đầu từ năm tới, chương trình sẽ được triển khai ở cấp mẫu giáo và trung học cơ sở.

Máy tính xách tay hiệu XO sử dụng nguồn mở của hệ điều hành Linux, ít tiêu hao năng lượng và có thể hoạt động bằng hệ thống năng lượng mặt trời. Chương trình “Kết nối giáo dục” của Uruguay được thực hiện trên sáng kiến năm 2005 của giáo sư Nicholas Negroponte thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT, Mỹ). Ông hiện là Chủ tịch Quỹ nhân đạo “Mỗi trẻ em mỗi laptop”. Mục tiêu của quỹ này là kêu gọi của các tập đoàn máy tính hùng mạnh trên thế giới tài trợ hàng triệu máy tính xách tay giá rẻ và có chất lượng cho các trẻ em nghèo khó nhất trên quy mô toàn cầu. Tuy nhiên, do chi phí máy tính xách tay trên thực tế cao hơn nhiều so với ước tính ban đầu là 100 USD nên sáng kiến này không nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các mạnh thường quân.

Dẫu vậy, Tổng thống Vázquez, nhà lãnh đạo cánh tả đắc cử năm 2005, đã quyết định hưởng ứng chương trình này, coi đây là phương tiện giáo dục hiệu quả mang lại bình đẳng xã hội cho đất nước mà phân nửa số trẻ em sống dưới mức nghèo khó. Uruguay là quốc gia đầu tiên trên thế giới đặt mua máy tính xách tay giá rẻ từ năm 2006. Các chuyên gia giáo dục cho rằng quốc gia Nam Mỹ này có đủ khả năng tặng máy tính xách tay cho tất cả học sinh nghèo, bởi tỷ lệ học sinh tiểu học chỉ chiếm 10% trên số dân 3,5 triệu người của Uruguay.

Những người ủng hộ tin rằng chương trình này sẽ góp phần làm thay đổi diện mạo của Uruguay, một nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp đang chuẩn bị bước sang nền kinh tế tri thức và là nơi thử nghiệm đầu tiên cho các nước đang phát triển trên thế giới. Trong khi đó, những người hoài nghi và phản đối chương trình này thì cho rằng lẽ ra chính phủ nên dành số tiền trên để giải quyết nhu cầu dinh dưỡng cơ bản cho nhiều trẻ em nghèo và cải thiện đồng lương khá thấp của giáo viên.

PHÚC GIA AN (Theo Le Monde, BBC)