Song thân người Slovenia của Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump mới đây đã tuyên thệ trở thành công dân Mỹ. Sở dĩ tin tức thu hút truyền thông là bởi có nhiều suy đoán, rằng hai vị này được cấp quốc tịch nhờ hình thức nhập cư theo quan hệ gia đình, còn gọi là “nhập cư chuỗi” - chính sách mà Tổng thống Donald Trump muốn chấm dứt vì “không còn phù hợp với an ninh quốc gia”.

Các công dân mới của nước Mỹ tuyên thệ trong một buổi lễ nhập quốc tịch tại New York. Ảnh: EPA

Theo luật hiện hành, một cá nhân cần có thẻ thường trú nhân (thẻ xanh) trong ít nhất 5 năm trước khi có thể xin nhập quốc tịch Mỹ. Việc xử lý đơn xin nhập tịch bình thường ở New York cũng phải mất ​​11-21 tháng. Trả lời câu hỏi phóng viên, luật sư đại diện Michael Wildes cho biết ông Viktor và vợ Amalija Knavs đã sống ở Mỹ với tư cách thường trú nhân do bà Trump bảo lãnh. Trước đó năm 2001, con gái họ nhập cư Mỹ với vai trò người mẫu thông qua thị thực EB-1 (thị thực Einstein) dành cho “những cá nhân xuất chúng, có khả năng phi thường”. Bà Melania kết hôn với ông Trump năm 2005 và một năm sau trở thành công dân Mỹ, nhưng việc nhập cư theo thị thực Einstein cũng gây tranh cãi không ít do bà Trump lúc đó chỉ là người mẫu và không quá nổi tiếng.

Theo BBC, thông tin về trường hợp nhập tịch của ông bà Knavs thu hút chú ý bởi con rể của họ thường xuyên công kích chính sách nhập cư Mỹ, thậm chí gọi đây là “luật nhập cư ngu ngốc nhất thế giới”. Tin tức này còn khơi dậy bình luận trên Twitter khi nhiều người mỉa mai rằng nước Mỹ hiện có “hai hệ thống nhập cư”, một cho người không có quyền lực và một cho những “yếu nhân” như trên.

Hiện dư luận Mỹ vẫn tranh luận gay gắt về vấn đề nhập cư - đặc biệt sau khi chính quyền Trump ký sắc lệnh tách trẻ em khỏi cha mẹ nhập cư trái phép tại biên giới. Không chỉ tình trạng nhập cư bất hợp pháp, ông Trump còn đang chủ trương siết chặt chính sách nhập cư hợp pháp, đặc biệt bảo lãnh theo diện quan hệ gia đình mà ông mô tả là “cánh cửa cho những kẻ khủng bố thâm nhập nước Mỹ”.  Theo quy định hiện hành, công dân Mỹ có thể bảo lãnh cha mẹ, anh chị em cư trú hợp pháp tại Mỹ. Nhưng kế hoạch của ông Trump muốn chấm dứt việc bảo lãnh theo diện này bằng cách hạn chế đối tượng chỉ gồm người hôn phối và con cái còn nhỏ. Con đường trở thành công dân Mỹ của người nhập cư hợp pháp dự kiến còn gian nan hơn khi chính quyền Trump sắp sửa công bố đề xuất cải cách nhằm giảm 1/2 số người nhập cư hợp pháp. Theo đó, những đối tượng này khó được cấp quốc tịch hoặc thẻ xanh nếu cá nhân họ hoặc thành viên gia đình từng tham gia các loại hình trợ cấp phúc lợi, bao gồm Chương trình bảo hiểm y tế giá rẻ (Obamacare).

MAI QUYÊN (Guardian, Telegraph)