Trong báo cáo do Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc (IPCC) công bố hôm 20-3, các nhà khoa học hàng đầu đã cảnh báo nhiệt độ tăng cao, thảm họa thiên nhiên và suy thoái hệ sinh thái không thể đảo ngược đang ngày càng đe dọa cuộc sống con người và thiên nhiên trên khắp thế giới.

Các vụ cháy rừng nghiêm trọng đã tăng trên khắp thế giới trong những năm gần đây. Ảnh: AP

Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres mô tả báo cáo là hướng dẫn cách tháo ngòi nổ “quả bom hẹn giờ khí hậu”. Theo ông, tài liệu nói hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5 độ C là mục tiêu có thể đạt được, nhưng điều này đòi hỏi một “bước nhảy vọt trong hành động khí hậu”.

Con người đã thay đổi đáng kể Trái đất chỉ trong vài thế kỷ, mà thủ phạm gây biến đổi khí hậu liên quan đến việc đốt than, dầu mỏ và khí đốt. Không thời điểm nào trong 2 triệu năm qua nồng độ CO2 trong bầu khí quyển Trái đất lại ở mức cao như hiện nay. Trái đất đã ấm lên ít nhất 1,1 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Hiệp định Paris năm 2015 đã kêu gọi kiềm chế mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu ở ngưỡng dưới 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp vào cuối thế kỷ này và nỗ lực giữ mức tăng ở 1,5 độ C nhằm tránh những tác động xấu nhất của biến đổi khí hậu. Nhưng tính đến nay, dự báo là sẽ không có quốc gia lớn nào đạt được mục tiêu này. Theo tờ DW, kiềm chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu ở 1,5 độ C thay vì 2 độ C sẽ ngăn chặn mực nước biển dâng khoảng 10cm vào năm 2100. Trường hợp nhiệt độ tăng ở mức 2 độ C, 99% số lượng rạn san hô của thế giới sẽ bị xóa sổ.

Cho đến nay, những nỗ lực nhằm tránh vượt qua ngưỡng 1,5 độ C đã không hiệu quả trong việc đẩy lùi biến đổi khí hậu, song vẫn còn nhiều giải pháp để theo đuổi. Những viễn cảnh trong tương lai cho thấy biến đổi khí hậu chỉ có thể được chặn đứng bằng một cuộc chuyển mình mạnh mẽ của hệ thống năng lượng thế giới. Ngoài ra, báo cáo của IPCC nhấn mạnh các biện pháp thích ứng với những tác động của biến đổi khí hậu phải được thực thi vào lúc này. Ðiều đó sẽ cứu rất nhiều mạng người và tiết kiệm tiền của, khi so với thiệt hại mà biến đổi khí hậu gây ra cho kinh tế và xã hội toàn cầu.

HẠNH NGUYÊN