Trong bối cảnh các vụ tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) tăng cao như hiện nay, Israel đặt mình vào vị trí tiền tuyến của cuộc chạy đua vũ trang ngăn chặn mối đe dọa này.

Các UAV đang đặt ra những thách thức lớn, không như các mối đe dọa trên không lâu nay như tên lửa và máy bay chiến đấu. UAV có thể bay thấp hơn hệ thống radar quân sự tiêu chuẩn và sử dụng công nghệ hệ thống định vị toàn cầu (GPS) để thực hiện các cuộc tấn công chính xác vào những mục tiêu nhạy cảm. Ngoài ra, chúng cũng có thể được triển khai thành “đàn”, đánh lừa hoặc né tránh các hệ thống phòng thủ thông thường. Thậm chí những UAV nhỏ sẽ trở thành vũ khí nếu mang theo chất nổ hoặc lao vào khu vực đông dân cư. Một loạt vụ tấn công bằng UAV trên khắp Trung Đông gần đây, nổi bật nhất là vụ nhằm vào hai cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia hôm 14-9, đã cho thấy sức công phá của các thiết bị này.

Kỹ sư của IAI kiểm tra hệ thống Popstar. Ảnh: AP

Israel lâu nay là quốc gia thống trị trong lĩnh vực thương mại xuất khẩu UAV quân sự, phát triển các thiết bị bay tấn công loại nhỏ và các máy bay do thám tầm xa. Giờ đây, các công ty Israel đi đầu trong công nghiệp toàn cầu về phát triển những công cụ đẩy lùi mối đe dọa từ UAV. Các hãng chú trọng chế tạo những hệ thống phòng thủ giúp phát hiện hoặc kết liễu các UAV sắp bay tới.

Trong đó, Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Israel (IAI) giới thiệu hệ thống phát hiện quang học mới mang tên Popstar. Đây là thiết bị hình khối màu đen, kích cỡ như một loa nhạc, có thể phát hiện UAV thương mại tiêu chuẩn từ khoảng cách nhiều km. Popstar được quảng cáo là có thể theo dõi và điểm mặt các vật thể bay ngày hoặc đêm mà không bị phát giác. Nhờ sử dụng thuật toán tiên tiến, hệ thống có khả năng phân biệt các mối đe dọa UAV với những máy bay dân sự thông thường. Popstar tập trung vào nhiệm vụ bảo vệ những mục tiêu cố định có giá trị cao, chẳng hạn như sân bay hoặc cơ sở hạ tầng năng lượng.

Tuy nhiên, các chuyên gia thừa nhận vẫn còn nhiều trở ngại, nhất là khi các thiết bị đánh chặn này hoạt động ở những không gian nội ô đông đúc. Tại đây, các nhà cao tầng và thông lưu ách tắc có thể gây ra sự nhầm lẫn cho thiết bị.

Để giải quyết thách thức trên, Công ty Vorpal đã tìm ra giải pháp cục bộ. Theo đó, hãng phát triển hệ thống có thể giúp phát hiện và theo dõi ảo tất cả các UAV thương mại trên bầu trời thành phố. Avner Turniansky - Phó Chủ tịch chiến lược của Vorpal - cho biết công ty đã soạn thảo một bản cơ sở dữ liệu các tín hiệu, còn gọi là “chữ ký”, mà 95% UAV trên thị trường hiện nay đều phát ra. Với những chữ ký này, Vorpal có thể xác định một UAV và cả vị trí của người điều khiển chỉ trong hai giây. Vorpal đã tiến hành nhiều cuộc thử nghiệm thành công với sự cộng tác của Sở Cảnh sát New York (Mỹ) và xem lực lượng cảnh sát quốc gia Israel và Bộ Quốc phòng là những khách hàng.

Cũng trong xu hướng này, Công ty Skylock đã cho ra mắt hệ thống phát hiện các UAV ở khoảng cách 3,5km và có thể cùng một lúc chiếm quyền kiểm soát của khoảng 200 UAV. Tương tự, Tập đoàn Raphael “khoe” hệ thống chặn UAV Drone Dome có tính năng khống chế và hạ cánh an toàn một UAV mang vũ khí. Năm ngoái, quân đội Anh từng sử dụng Drone Dome để vô hiệu hóa UAV quấy rối sân bay Gatwick.

Tại triển lãm Luân Đôn SDEI (Anh) diễn ra trong tháng này, những công nghệ chống UAV đột phá đã được hàng chục công ty của Israel giới thiệu, bao gồm “ông lớn” Elbit Systems. Báo cáo của tổ chức Invest ở Israel cho biết hệ thống phát hiện UAV hiện chiếm khoảng 17% ngành công nghiệp UAV của nước này. Theo Bộ Kinh tế Israel, tổng kim ngạch xuất khẩu UAV đạt 4,6 tỉ USD trong giai đoạn 2005-2013, chiếm khoảng 10% vũ khí quốc phòng xuất khẩu của Nhà nước Do Thái. Thật ra, công nghiệp UAV của Israel có từ hồi thập niên 1960, thời điểm quân đội Israel trở thành một trong những lực lượng đầu tiên trên thế giới sử dụng loại thiết bị này.

THANH BÌNH (Theo AP, US News)