Từ việc mời Úc tham gia tập trận hải quân đến tổ chức đối thoại quốc phòng và ngoại giao cấp cao cùng Mỹ, giới phân tích cho biết Ấn Độ có thể đang tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với Washington và nhiều nước khác khi tình hình Ấn - Trung vẫn chưa hết bất ổn.

 Đường hầm Atal dài nhất thế giới ở dãy Himalaya mà Ấn Độ vừa đưa vào sử dụng.

Đầu tuần này, Bộ Quốc phòng Ấn Ðộ xác nhận đã mời Úc tham gia cuộc tập trận Malabar 2020 cùng Mỹ, Nhật Bản trên vịnh Bengal vào tháng 11. Ðây là lần đầu tiên Úc trở lại tập trận chung với 3 thành viên nhóm “Bộ tứ” kể từ khi bị Trung Quốc phản đối kịch liệt hồi năm 2007. Vào tuần sau, New Delhi tiếp tục chủ trì Ðối thoại 2+2 giữa Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Ấn - Mỹ với các nội dung quan trọng chuẩn bị cho việc ký kết thỏa thuận Hợp tác và Trao đổi Cơ bản (BECA).

Ðây là thỏa thuận hợp tác quốc phòng cuối cùng trong số 4 văn kiện thiết lập liên lạc quân sự, mở đường cho Ấn Ðộ mua máy bay không người lái có vũ trang của Mỹ. Ký kết BECA được ghi nhận là bước đi then chốt, cho phép quốc gia Nam Á sử dụng nguồn dữ liệu tình báo về không gian địa lý từ Mỹ để đánh giá độ chính xác của nhiều loại vũ khí tầm xa như tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Trước đó, hai bên đã ký thỏa thuận thông tin quân sự, trao đổi hậu cần, bảo mật và tương thích liên lạc vào các năm 2016 và 2018.

Theo cựu quan chức hải quân Ấn Ðộ Uday Bhaskar, một số quyết định chiến lược của New Delhi gần đây đều liên quan Trung Quốc và điều này nói lên thực tế chính quyền Thủ tướng Narendra Modi đang cân nhắc lại chính sách “xoa dịu” khi quan hệ Ấn - Trung ngày càng “gai góc và lạnh nhạt”. Ðiển hình như đầu tháng này, Thủ tướng Modi đã tham gia lễ khánh thành đường hầm Atal ở dãy Himalaya - công trình được cho giúp giảm đáng kể thời gian điều động lực lượng đến khu vực biên giới giáp Trung Quốc. Ðiều này trái ngược với việc Ấn Ðộ không xúc tiến bất kỳ dự án hạ tầng nào dọc Ðường kiểm soát thực tế  (LAC) trong vài thập kỷ qua nhằm đảm bảo quan hệ với Bắc Kinh không bị trục trặc.

Tất cả những diễn biến trên được cho là kết quả của sự tức giận ngày càng tăng ở quốc gia Nam Á trước hành động của nước láng giềng trong vấn đề biên giới. Căng thẳng biên giới Ấn - Trung leo thang kể từ đầu tháng 5-2020 tại các điểm khác nhau dọc theo LAC ở Ðông Ladakh. Hai bên tuy đã tổ chức nhiều cuộc đàm phán ở các cấp độ nhưng vẫn chưa đạt kết quả. Và việc New Delhi xích gần nhóm “Bộ tứ” được giới phân tích coi là thông điệp muốn gửi tới Bắc Kinh. Ngoài gây áp lực lên Trung Quốc, nhiều người cho rằng Ấn Ðộ điều chỉnh sách lược còn phù hợp với các mục tiêu chiến lược của Mỹ. Kể từ khi lên nắm quyền năm 2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp gỡ Thủ tướng Modi ít nhất 8 lần, kéo theo đó là sự tăng vọt về chỉ số thương mại quốc phòng, hàng hóa và dịch vụ giữa hai nước. Trong phát biểu gần đây, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng xác định New Delhi “cần Washington trong vai trò đồng minh và đối tác”.

Hôm 20-10, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cảnh báo Ấn Độ không tiến hành bất kỳ cuộc đàm phán thương mại nào với Đài Loan mà qua đó vi phạm chính sách “một Trung Quốc”. Người này đồng thời chỉ trích việc Mỹ bổ nhiệm quan chức cấp cao về quyền con người làm điều phối viên đặc biệt giám sát các vấn đề Tây Tạng là “can thiệp công việc nội bộ của Trung Quốc”, rằng Bắc Kinh sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của mình.

MAI QUYÊN (Theo SCMP)