Liệu “bà đầm thép” Jadranka Kosor có giúp Croatia vượt qua giai đoạn kinh tế thử thách hiện nay? Ảnh: AFP

Tổng thống Croatia Stjepan Mesic ngày 3-7 chỉ định bà Jadranka Kosor, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Gia đình, Cựu Chiến binh và Đoàn kết liên thế hệ lên nắm quyền điều hành chính phủ, thay thế ông Ivo Sanader bất ngờ tuyên bố từ chức và rút khỏi chính trường trước đó 2 ngày. Dự kiến, ngày mai (6-7), quốc hội 153 thành viên của Croatia sẽ nhóm họp để bỏ phiếu thông qua đề nghị của tổng thống. Nếu đắc cử, Kosor sẽ có thời hạn 30 ngày để thành lập chính phủ điều hành đất nước. Khả năng Kosor trở thành người phụ nữ đầu tiên của Croatia và khu vực Balkan giữ cương vị quyền lực nhất đất nước là rất cao, bởi liên minh cầm quyền do Liên minh Dân chủ Croatia (HDZ) của bà đứng đầu đang chiếm đa số (83 ghế) trong quốc hội.

Bà Kosor, 56 tuổi, tốt nghiệp Đại học Luật ở Zagreb, theo đuổi nghề phóng viên phát thanh trong 2 thập niên (1972-1995), trước khi trúng cử đại biểu quốc hội và được bầu làm Phó Chủ tịch Hạ viện kiêm Phó Chủ tịch đảng HDZ. Bà được chỉ định làm Phó Phủ tướng kiêm Bộ trưởng Gia đình, Cựu Chiến binh và Đoàn kết liên thế hệ trong chính phủ nhiệm kỳ đầu tiên của ông Sanader từ năm 2003. Theo các nhà phân tích, vai trò lãnh đạo trên đã chứng tỏ bản lĩnh của chính trị gia nói tiếng Anh lưu loát này. Đây là lý do ông Sanader giới thiệu bà làm thủ tướng trước khi nói lời từ biệt chính trường mà không nêu rõ nguyên nhân hôm 1-7 vừa qua.

Tuy nhiên, công luận hoài nghi khả năng điều hành đất nước của bà trong tình cảnh Croatia đang đối mặt với tình hình khủng hoảng kinh tế, tài chính trầm trọng. Phe đối lập, tức đảng Dân chủ Xã hội, cho rằng bà Kosor chưa hội đủ phẩm chất của một “thuyền trưởng” quốc gia và yêu cầu Tổng thống Mesic giải tán quốc hội để tổ chức cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn, thay vì phải đợi đến 2 năm nữa. Thống kê mới đây cho thấy kinh tế của quốc gia vùng Balkan này trong quí
I/2009 giảm 6,7% so với cùng kỳ năm ngoái, mức thấp nhất kể từ năm 2000. Nợ nước ngoài của Croatia tính đến cuối năm 2008 là 39 tỉ euro, chiếm tới 94% GDP.

Trong khi khả năng lèo lái nền kinh tế đất nước vượt qua khó khăn cần phải chờ thời gian trả lời, vai trò thủ lĩnh chính trị của bà Kosor là điều không thể bàn cãi. Các nhà phân tích cho rằng sở dĩ ông Sanader, mới 56 tuổi, đột nhiên “trốn tránh trách nhiệm” trong thời buổi kinh tế đi xuống, là do cảm thấy bất lực trong việc giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ với nước láng giềng anh em Slovania thời Nam Tư (cũ). Chính điều này khiến tiến trình xin gia nhập Liên minh châu Âu (EU) của Croatia gặp trở ngại. Ông Sanader có lẽ kỳ vọng vào bản lĩnh cứng cỏi của bà Kosor để giải quyết vấn đề chính trị gai góc kể trên và biến giấc mơ được sống trong “mái nhà chung châu Âu” của Croatia sớm trở thành hiện thực.

PHÚC GIA AN (Theo AFP, Reuters, Vlada.hr)