Vụ việc bị phát giác từ cuối năm 2006, đến cuối năm 2008, mới kết thúc. Ngày 4-2-2009, thông tin từ TAND quận Ninh Kiều cho biết ngày 2-3-2009 sẽ đưa vụ án này ra xét xử. Trước đó, TAND quận Ninh Kiều từng trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung, làm rõ một số vấn đề. Nhưng sau đó Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) quận Ninh Kiều vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố Nguyễn Thị Thanh Lan (SN 1980, ngụ ở đường Hoàng Văn Thụ, phường An Cư, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) về tội “trộm cắp tài sản”.
Khoảng 19 giờ tối 6-9-2006, Lê Trung N. là người phụ bán hàng của shop bách hóa Ngọc Tiên (đường Ba Tháng Hai, phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều) và cũng là cháu ruột của bà Nguyễn Thị M.Ph., chủ shop bách hóa Ngọc Tiên có xin bà Ph. đi chơi. Khi N. ra đến cửa, bà Ph. kiểm tra túi quần của N. có số tiền 8.750.000 đồng. Vụ việc được trình báo lên Công an phường Hưng Lợi xử lý.
Tại cơ quan Công an, Lê Trung N. thừa nhận số tiền trên là lấy trộm từ tiền bán hàng của bà Ph. và cho biết trước đó từng lấy trộm tiền bán hàng nhiều lần. Theo lời khai của N., tiền lấy trộm được đưa cho Nguyễn Thị Thanh Lan và Lưu H.H - chồng Lan. Lan từng là giáo sinh thực tập tại Trường THCS L (phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều) - nơi Lê Trung N. theo học.
Xác định vụ việc phức tạp, ngày 14-10-2006, Công an phường Hưng Lợi đề xuất chuyển vụ việc để Đội CSĐT tội phạm về TTXH Công an quận Ninh Kiều xử lý. Tuy nhiên, đến cuối tháng 8-2007, Cơ quan CSĐT Công an quận Ninh Kiều vẫn chưa thể khởi tố vụ án vì thiếu sự thống nhất trong việc xác định tội danh. Thời điểm này, phía Cơ quan điều tra cho rằng chưa có căn cứ để xác định Lan có vai trò chủ mưu trong vụ trộm cắp tài sản, có thể xem Lan với vai trò tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Còn quan điểm của Viện KSND quận Ninh Kiều thì ngược lại, khi cho rằng Lan có vai trò chủ mưu trong vụ Trộm cắp tài sản do N. thực hiện. Do đó, đề nghị khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Lan về tội trộm cắp tài sản... Cuối cùng, kết luận chung là Cơ quan điều tra báo cáo xin ý kiến liên ngành cấp trên để xác định tội danh đối với Lan.
Sau đó, Cơ quan CSĐT Công an TP Cần Thơ có văn bản trả lời cho Cơ quan CSĐT Công an quận Ninh Kiều là đồng ý quan điểm với Cơ quan CSĐT Công an quận Ninh Kiều. Ngày 4-1-2008, Cơ quan CSĐT Công an quận Ninh Kiều khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Thị Thanh Lan về tội “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” và tiến hành tạm giam Lan để điều tra. Ngày 3-3-2008, Viện KSND quận Ninh Kiều có công văn yêu cầu thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự, theo đó Viện KSND quận yêu cầu Cơ quan CSĐT Công an quận Ninh Kiều khởi tố vụ án hình sự về tội “Trộm cắp tài sản”. Và Cơ quan điều tra đã thuận theo yêu cầu của Viện KSND quận Ninh Kiều, ký quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và chuyển từ tội “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” sang tội “Trộm cắp tài sản” đối với Nguyễn Thị Thanh Lan.
Tại Cơ quan điều tra, Nguyễn Thị Thanh Lan thừa nhận đã nhận tiền của N. nhiều lần, trong thời gian từ cuối tháng 3-2006 cho đến tháng 9-2006, mỗi lần nhận từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng. Tổng cộng số tiền Lan nhận được cho đến khi sự việc bị phát hiện khoảng 30.000.000 đồng. Và Lan biết số tiền N. đưa cho mình là do N. lấy trộm mà có. Số tiền nhận từ N., Lan khai dùng tiêu xài cá nhân, trị bệnh cho chồng và thừa nhận chỉ là mượn từ N. Riêng Lưu H.H, chồng Lan khi Cơ quan điều tra làm việc thì H không thừa nhận có nhận tiền của N.
Ngày 29-5-2008, Cơ quan CSĐT Công an quận Ninh Kiều hoàn tất kết luận điều tra vụ án. Theo kết luận điều tra, hành vi xúi giục người khác lấy cắp tài sản để chiếm đoạt do bị can Nguyễn Thị Thanh Lan trực tiếp thực hiện đã đủ yếu tố cấu thành tội “Trộm cắp tài sản” quy định tại Điều 138 Bộ luật Hình sự. Riêng Lê Trung N. trong thời điểm thực hiện hành vi phạm tội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự (dưới 16 tuổi), Cơ quan điều tra không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Lê Trung N. và chuyển hồ sơ về địa phương quản lý theo quy định. Về trách nhiệm dân sự, gia đình bị can Lan đã giao nộp cho Cơ quan điều tra số tiền 5.000.000 đồng và 2 xe gắn máy để khắc phục hậu quả. Sau đó, hồ sơ vụ việc được chuyển đến Viện KSND quận Ninh Kiều và nơi đây đã hoàn tất cáo trạng, chuyển hồ sơ vụ án sang TAND quận Ninh Kiều đề nghị truy tố Nguyễn Thị Thanh Lan về tội “Trộm cắp tài sản”.
Thế nhưng, đến ngày 29-8-2008, TAND quận Ninh Kiều có quyết định trả hồ sơ để yêu cầu điều tra bổ sung nhằm làm rõ trách nhiệm của Lưu H.H và một đối tượng tên K.B vì có liên quan đến vụ án và lấy lời khai của chủ tài sản giao nộp (bà P.H.Ng - mẹ chồng Lan) để khắc phục hậu quả. Đến ngày 1-10-2008 Cơ quan CSĐT có kết luận điều tra bổ sung. Theo đó, qua làm việc và đối chất giữa 3 đối tượng trên, đều không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Lưu H.H và K.B không thừa nhận có đi cùng H để cưỡng đoạt tài sản của N. Về phần tài sản 2 chiếc xe gắn máy là tài sản chung của vợ chồng Nguyễn Thị Thanh Lan do bà P.H.Ng đem giao nộp, Cơ quan Điều tra chưa làm việc được với bà Ng (do bà Ng đã chuyển đi nơi khác). Hồ sơ vụ án tiếp tục chuyển đến Viện KSND quận Ninh Kiều và ngày 27-10-2008, đơn vị này đã có công văn gởi TAND quận Ninh Kiều với nội dung: “Xét thấy kết luận điều tra bổ sung không làm thay đổi nội dung cáo trạng đã truy tố đối với bị can Nguyễn Thị Thanh Lan”. Do đó, Viện KSND quận Ninh Kiều giữ nguyên quan điểm truy tố, đồng thời chuyển hồ sơ vụ án đến TAND quận Ninh Kiều để đưa vụ án ra xét xử.
Như vậy sau hơn 28 tháng, kể từ khi vụ việc bị phát hiện, vụ án “cô giáo xài tiền mà học trò đi ăn trộm mà có” sắp tới sẽ tiến hành phiên xét xử sơ thẩm sau những tranh cãi lùng nhùng giữa các ngành chức năng về cách định tội danh. Dư luận đang chờ sự phán quyết nghiêm minh của pháp luật trong vụ án này, đồng thời những khai nhận tại phiên Tòa sắp tới sẽ làm sáng tỏ thêm nguyên nhân vì sao N. lại bạo gan trộm số tiền lớn của người thân để đưa cho Nguyễn Thị Thanh Lan mà không hề nhận lại bất kỳ quyền lợi nào.
PHƯƠNG TỬ NGHI