ÐỨC TRUNG (Tổng hợp)

Trong khi chiến sự tại Ðông Ukraine diễn ra ác liệt, phát biểu hôm 22-4  của Thiếu tướng Rustam Minnekayev - quyền Tư lệnh Quân khu Trung tâm Nga - khiến dư luận quan tâm đến cái tên chiến lược mới là Transnistria, vùng lãnh thổ ly khai của Moldova chưa được bất kỳ quốc gia nào trên thế giới công nhận.

Bản đồ chỉ dẫn vùng lãnh thổ Transnistria và một số khu vực ở Đông Ukraine. Ảnh: EURACTIV

Hãng thông tấn TASS dẫn lời tướng Minnekayev cho biết “kể từ khi bước vào giai đoạn mới của chiến dịch quân sự đặc biệt, một trong những nhiệm vụ của quân đội Nga là thiết lập toàn quyền kiểm soát khu vực Donbass và miền Nam Ukraine”.  Và theo ông Minnekayev, khi kiểm soát được miền Ðông và miền Nam Ukraine, quân đội Nga sẽ mở con đường dẫn tới vùng Transnistria ở Moldova - nơi “một số cộng đồng nói tiếng Nga đang bị chèn ép”.

Giới chức tại Mát-xcơ-va từ chối bình luận về tuyên bố của tướng Minnekayev, nhưng đây là lần đầu tiên một quan chức quân đội cấp cao của Nga tiết lộ về chiến lược thiết lập hành lang trên bộ xuyên lãnh thổ Ukraine bằng chiến dịch quân sự.

Transnistria là khu vực có diện tích hẹp (khoảng 4.163km²), nằm giữa biên giới Moldova - Ukraine. Năm 1991, sau khi Liên Xô tan rã, khu vực với dân số khoảng 350.000 người này tuyên bố ly khai khỏi Moldova, đất nước chỉ có 2,6 triệu dân. Sau một cuộc xung đột quân sự, Transnistria thành lập chính quyền riêng với an ninh được bảo đảm bằng lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga với quân số không quá 1.500 người kể từ năm 1993. Sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014, vùng lãnh thổ có khoảng 5.000 binh sĩ này bày tỏ nguyện vọng muốn sáp nhập vào Nga.

Tại vùng lãnh thổ ly khai này, người Nga chiếm 29%, người Moldova chiếm gần 29% và người Ukraine chiếm gần 23%. Transnistria phụ thuộc không chỉ về mặt chính trị mà cả về kinh tế vào Nga. Nga cung cấp mọi thứ, từ khí đốt đến viện trợ tài chính, cho Transnistria.

Transnistria nằm ở phía Ðông Moldova và nằm trải dài 400km với vùng biên giới Tây Nam Ukraine. Vị thế chiến lược trọng yếu của vùng lãnh thổ đặc biệt này có thể giúp Nga thực hiện một cuộc bao vây quân sự gần như toàn diện đối với Ukraine từ phía Nam, Bắc và Ðông. Trước đây, Hội đồng châu Âu gọi Transnistria là “vùng lãnh thổ nằm dưới quyền kiểm soát thực tế của Liên bang Nga”, nhưng hồi tháng 3, cơ quan này tuyên bố “Transnistria là vùng lãnh thổ bị chiếm đóng”.

Phát biểu trên của tướng Minnekayev được đưa ra trong bối cảnh giới chức Ukraine thừa nhận quân đội  Nga đã kiểm soát hơn 30 thị trấn tại miền Ðông Ukraine trong tuần lễ qua khi tình hình chiến sự ngày càng lan rộng trên khắp các khu vực bên trong và gần Donbass dài hơn 480km. Sau khi “giải phóng” được thành phố cảng Mariupol hôm 21-4, Nga tuyên bố họ đã đạt được một trong những mục tiêu chiến lược là thiết lập hành lang trên bộ dọc theo Biển Azov, kết nối khu vực Donbass với bán đảo Crimea.

Trong khi đó, với nỗ lực thúc đẩy hòa bình giữa Nga và Ukraine, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Kiev vào ngày 28-4 sau khi thăm Nga và hội đàm với Tổng thống Vladimir Putin vào ngày 26-4.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 22-4 thông báo 1 thủy thủ của tuần dương hạm Moskva đã thiệt mạng và 27 quân nhân vẫn đang mất tích sau vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra vào ngày 13-4. Riêng 396 thủy thủ đã được sơ tán an toàn. Theo thông báo, soái hạm của Hạm đội Biển Ðen đã bị thiệt hại nghiêm trọng sau khi xảy ra hỏa hoạn gây nổ đạn dược trên tàu. Mọi nỗ lực dập tắt đám cháy đã không đạt kết quả.