Cơ sở quân sự Parchin của Iran chụp từ vệ tinh. Ảnh: AFP/Getty Images

Các thanh sát viên LHQ đến Iran trở về tay trắng

Tối 21-2, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết chuyến đi của các thanh sát viên LHQ đến Iran đã thất bại, do Tehran không cho phép họ tiếp cận một căn cứ quân sự ở Parchin, nơi bị tình nghi được dùng để tiến hành các thử nghiệm phục vụ cho việc chế tạo vũ khí hạt nhân. Trước đó, Iran nói rằng đoàn thanh sát viên có thể đến thăm bất kỳ địa điểm nào liên quan đến vấn đề hạt nhân, nhưng sau đó lại tuyên bố Parchin là một căn cứ quân sự, cấm người ngoài lui tới.

Cuối tháng Giêng, các thanh sát viên IAEA cũng từng đề nghị được tham quan căn cứ Parchin, gần Thủ đô Tehran, nhưng bị từ chối. Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano nói: “Thật thất vọng khi Iran từ chối để chúng tôi đến Parchin hết lần này đến lần khác, dù các chuyên gia đã tiến hành thương lượng với tinh thần xây dựng”. Lý do các chuyên gia hạt nhân của IAEA đến Iran tới 2 lần trong vòng một tháng bắt nguồn từ những lo lắng ngày càng tăng xung quanh các cuộc thử nghiệm vũ khí của nước này. Chuyến đi này cũng được xem là tiền đề quan trọng để nối lại các cuộc đàm phán giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ và Đức) gián đoạn hơn một năm qua.

Báo cáo của IAEA còn cho biết trong chuyến thăm kéo dài 2 ngày vừa qua, hai bên đã không đạt được thỏa thuận nào “nhằm tạo điều kiện để làm sáng tỏ những vấn đề chưa được giải quyết liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran, đặc biệt là những chi tiết xung quanh tiềm lực quân sự” của nước này. IAEA cho biết nhóm thanh sát viên quốc tế cũng đã rời khỏi quốc gia Hồi giáo trở về Vienne (Áo) ngày 22-2.

Trong khi đó, hãng tin ISNA ngày 21-2, dẫn lời ông Ali Asghar Soltanieh, đại diện của Iran tại IAEA, cho hay các cuộc đàm phán giữa IAEA và Iran sẽ còn “tiếp tục trong tương lai”.

Iran tuyên bố sẽ đánh phủ đầu kẻ thù

Trong một động thái nhằm cảnh cáo Israel – nước đang lăm le tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran, Phó Tư lệnh các lực lượng vũ trang Iran Mohammad Hejazi ngày 21-2 tuyên bố Tehran sẽ đánh phủ đầu “kẻ thù” nếu cảm thấy sắp bị tấn công.

Hãng tin Fars của Iran dẫn lời ông Hejazi nói: “Chiến lược của chúng tôi hiện nay là nếu cảm thấy kẻ thù muốn phá hoại lợi ích quốc gia của Iran và muốn làm như vậy, chúng tôi sẽ hành động chứ không chờ đến lúc họ ra tay”.

Lời cảnh báo trên được đưa ra trong bối cảnh Washington ngày càng lo ngại khả năng Israel đang chuẩn bị tấn công quân sự các cơ sở hạt nhân trong mùa Xuân này. Mấy tuần gần đây, các quan chức Anh và Mỹ đã có một động thái bất thường, đó là công khai kêu gọi Israel không dùng sức mạnh quân sự, thay vào đó là chờ kết quả từ lệnh cấm vận tài chính và năng lượng mà Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) áp đặt lên Iran. Dù vậy, những nhân vật hiếu chiến trong chính quyền Israel vẫn muốn tấn công Iran để bảo vệ cái mà họ gọi là “lợi ích quốc tế” của một Iran không có vũ khí hạt nhân.

THANH TRÚC
(Theo NYTimes, Telegraph, CBS, AP, AFP)