Những bệnh nhân lao nhiễm phải loại siêu vi khuẩn kháng thuốc trong tương lai có thể sẽ được điều trị bằng tế bào gốc lấy từ tủy xương của chính họ. Kết quả từ nghiên cứu của các nhà khoa học Anh và Thụy Điển hứa hẹn sẽ giúp phát triển liệu pháp mới điều trị cho hàng trăm nghìn người mắc bệnh lao đa kháng thuốc (MDR) hoặc kháng thuốc trên diện rộng (XDR).

Khi vi khuẩn lao phát triển khả năng kháng thuốc, phổi của bệnh nhân dễ hư tổn và khó phục hồi.

Bệnh lao, có thể lây lan từ người này sang người khác qua ho và hắt hơi, thường bị lầm tưởng là một căn bệnh của quá khứ. Nhưng trong những năm gần đây, các chủng lao kháng thuốc đã lây lan khắp thế giới, thách thức các phương pháp điều trị bằng thuốc kháng sinh tiêu chuẩn. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính ở Đông Âu, châu Á và Nam Phi có 450.000 bệnh nhân lao đa kháng thuốc và khoảng 50% trong số họ sẽ không đáp ứng với phương pháp điều trị hiện hành.

Vi khuẩn lao gây ra phản ứng viêm trong các tế bào miễn dịch và xung quanh mô phổi, có thể làm rối loạn chức năng miễn dịch và tổn thương mô. Trong khi đó, tế bào gốc tủy xương được cho có khả năng di chuyển đến các khu vực phổi bị tổn thương và viêm cũng như phục hồi các mô bị hư hỏng, vì vậy chúng cũng có thể thay đổi phản ứng miễn dịch của cơ thể và thúc đẩy việc tiêu diệt vi khuẩn lao. Dựa trên suy luận này, chuyên gia lao Alimuddin Zumla tại Đại học Cao đẳng Luân Đôn và cộng sự, chuyên gia Markus Maeurer thuộc Bệnh viện Đại học Karolinska tại Stockholm, muốn thử nghiệm liệu pháp tế bào gốc trên các bệnh nhân.

Trong cuộc thử nghiệm, 30 bệnh nhân lao MDR hoặc XDR tuổi từ 21-65 đang điều trị kháng sinh lao tiêu chuẩn đã được kết hợp truyền khoảng 10 triệu tế bào gốc. Số tế bào này được trích từ tủy xương của chính bệnh nhân, sau đó nuôi dưỡng thành một lượng lớn trong phòng thí nghiệm trước khi truyền trở lại cơ thể họ. Trong 6 tháng theo dõi, các nhà nghiên cứu phát hiện kỹ thuật truyền tế bào nhìn chung là an toàn và không có tác dụng phụ nghiêm trọng ngoài những triệu chứng như cholesterol cao, buồn nôn, giảm tế bào bạch cầu và tiêu chảy.

Mặc dù giai đoạn 1 của cuộc thử nghiệm chỉ để kiểm tra sự an toàn của phương pháp mới, nhưng các nhà khoa học cho biết các kết quả phân tích sâu hơn cho thấy 16 bệnh nhân được điều trị bằng tế bào gốc hầu như khỏi bệnh trong vòng 18 tháng so với chỉ 5 trong số 30 bệnh nhân lao điều trị bằng phương pháp truyền thống. "Các kết quả cho thấy những thách thức và khó khăn trong việc điều trị lao kháng đa thuốc hiện nay không phải là không thể vượt qua và chúng mở ra cơ hội mới để điều trị cho hàng trăm nghìn người", chuyên gia Zumla tin tưởng nói.

Dù vậy, nhà nghiên cứu Maeurer cho rằng họ cần tiến hành thêm nhiều thử nghiệm trên nhiều bệnh nhân với thời gian theo dõi dài hơn để xác định mức độ an toàn và hiệu quả của liệu pháp trị lao bằng tế bào gốc. Theo ông, nếu các thử nghiệm tiếp theo thành công, phương pháp này có thể trở thành liệu pháp đặc biệt điều trị cho bệnh nhân lao đa kháng thuốc vốn không đáp ứng với cách điều trị thông thường, hoặc những người bị tổn thương phổi nghiêm trọng.

HẠNH NHÂN (Theo Reuters)