Chương trình Môi trường Liên Hiệp Quốc (UNEP) cho biết, 5 quốc gia Tây Phi gồm Nigeria, Benin, Togo, Ghana và Bờ Biển Ngà đã quyết định ngừng nhập khẩu "nhiên liệu bẩn" từ châu Âu, triển khai các tiêu chuẩn nghiêm ngặt nhằm đảm bảo nhập khẩu nguồn nhiên liệu diesel sạch, với hàm lượng lưu huỳnh thấp, đồng thời nhất trí đẩy mạnh hoạt động của các nhà máy lọc dầu quốc gia đáp ứng các tiêu chuẩn cao hơn vào năm 2020.

Động thái trên của Tây Phi được đưa ra sau khi báo cáo của tổ chức phi chính phủ có trụ sở tại Thụy Sĩ Public Eye cho thấy, nhiều công ty ở lục địa già đã tận dụng các tiêu chuẩn nhập khẩu nhiên liệu yếu kém của Tây Phi để xuất khẩu nhiên liệu chứa hàm lượng lưu huỳnh cao gấp 300 lần so với hàm lượng lưu huỳnh được phép lưu hành ở châu Âu. Giới phân tích cho rằng động thái này được cho sẽ giúp hơn 250 triệu người dân ở Tây Phi hít thở không khí an toàn và sạch hơn do các hạt lưu huỳnh thải ra từ động cơ diesel từ lâu được coi là yếu tố gây nên tình trạng ô nhiễm không khí và được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xem là một trong những nguy cơ sức khỏe hàng đầu thế giới khi mà nó có thể gây ra bệnh tim, ung thư phổi cũng như các vấn đề hô hấp.

"Tây Phi muốn gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng họ sẽ không chấp nhận nguồn nhiên liệu bẩn từ châu Âu. Quyết định này của họ là nhằm thiết lập các tiêu chuẩn mới đối với nhiên liệu an toàn và sạch hơn. Tiêu chuẩn khí thải tiên tiến của họ cho thấy họ đang đặt sức khỏe người dân lên hàng đầu" - Erik Solheim, giám đốc UNEP, nhận định. Ông Solheim ca ngợi động thái trên của Tây Phi là một ví dụ điển hình cho các nước khác khi mà tình trạng ô nhiễm không khí mỗi năm lấy đi sinh mạng của hàng triệu người.

Theo tạp chí Business Review, UNEP đã hợp tác với nhiều quốc gia ở Tây Phi để triển khai các chính sách và tiêu chuẩn nhằm ngăn chặn tình trạng nhập khẩu nhiên liệu với hàm lượng lưu huỳnh cao cũng như giới thiệu các loại nhiên liệu sạch hơn, với hy vọng cắt giảm lượng khí thải toàn cầu, kiểm soát tình trạng ô nhiễm không khí đô thị. Giới chuyên gia nhận định, việc kết hợp sử dụng nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh thấp cùng với các tiêu chuẩn xe cộ tiên tiến có thể cắt giảm tới 90% khí thải độc hại.

Bộ trưởng Môi trường Nigeria Amina J. Mohamed cho biết, trong vòng 20 năm qua, Nigeria đã không thể giải quyết được tình trạng ô nhiễm không khí, phần lớn từ xe cộ do nhiên liệu kém chất lượng mà nước này nhập về. Tuy nhiên, Nigeria ngày nay đã có một bước nhảy vọt, đó là hạn chế hàm lượng lưu huỳnh trong nhiên liệu, từ mức 0,003 xuống còn mức 0,00005, mang lại bầu không khí chất lượng hơn tại các thành phố của nước này cũng như cho phép Nigeria thiết lập các tiêu chuẩn xe cộ hiện đại.

Mới đây, ông Mohamed đã gặp Bộ trưởng Ngoại thương và Hợp tác Phát triển Hà Lan Lilianne Ploumen để thảo luận cách thức phối hợp nhằm đảm bảo chất lượng nhiên liệu của Hà Lan xuất sang các nước ở Tây Phi. "Báo cáo gần đây của Public Eye đã nêu rõ cần phải có một hành động phối hợp để chấm dứt việc xuất khẩu nhiên liệu bẩn đến Tây Phi. Tôi rất hài lòng trước việc các chính phủ Tây Phi nhanh chóng quyết định giới thiệu các tiêu chuẩn có thể đánh giá tiêu chuẩn chất lượng nhiên liệu của châu Âu" – ông Ploumen nói.

HOÀNG NAM (Theo BBC, Business Review)