Hôm 15-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố chấp nhận chuyển giao quyền lực trong hòa bình nếu cuộc bầu cử vào tháng 11 diễn ra “trong sạch”.

Tổng thống Trump trong chương trình gặp gỡ cử tri. Ảnh: AP

Trước đó, Tổng thống Trump nhiều lần né tránh cam kết chuyển giao quyền lực ôn hòa nếu ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden giành chiến thắng trong đường đua đến Nhà Trắng vào ngày 3-11. Nguyên nhân là do ông nghi ngờ hình thức bỏ phiếu qua thư dẫn tới “gian lận” với kết quả bầu cử bị “dàn dựng”.

Nhưng trong chương trình gặp gỡ cử tri cùng Đài NBC sáng 16-10, Tổng thống Trump tỏ ra ủng hộ tiến trình chuyển giao diễn ra suôn sẻ. Điều kiện là cuộc bầu cử tổng thống phải “trung thực”. “Nhưng thật ra thì tôi không muốn chuyển giao, bởi tôi muốn mình giành chiến thắng” - ông Trump cho biết.

Chương trình gặp gỡ cử tri tiến hành thay cho vòng 2 tranh luận trực tiếp giữa Tổng thống Trump và đối thủ Biden vốn bị hủy bỏ sau khi lãnh đạo Mỹ dương tính với COVID-19 hồi đầu tháng 10 và đã trải qua thời gian điều trị. Theo đó, ông Trump dành khoảng một tiếng cùng Đài NBC còn ông Biden tham gia chương trình 90 phút với Đài ABC. So với vòng đối mặt đầu tiên, giới quan sát nhận xét ông Biden thể hiện phong thái tự tin hơn còn Tổng thống Trump có phần trình bày “lộn xộn” khi gay gắt bảo vệ nhiệm kỳ tổng thống của mình.

Cụ thể, ông Trump khiến người xem lẫn lộn khi trả lời về thời điểm xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 vài tuần trước. Khi được hỏi lần nữa về việc có tuân thủ quy định xét nghiệm của Ủy ban Tranh luận Tổng thống, chủ nhân Nhà Trắng cho biết “có lẽ có mà cũng có thể không xét nghiệm”. Bảo vệ phản ứng của chính phủ trước đại dịch, ông Trump tiếp tục hạ thấp mức độ nghiêm trọng của COVID-19 và nghi ngờ việc đeo khẩu trang giúp ngăn chặn đại dịch lây lan. Về câu hỏi tài chính, lãnh đạo Mỹ không thừa nhận số nợ 400 triệu USD theo điều tra của New York Times mà nói mình bị thiếu hụt tài chính và có một số khoản vay là do các tổ chức muốn cho ông mượn tiền.

Ngược lại, sự xuất hiện của ông Biden trên kênh ABC với phong thái cởi mở phản ánh cam kết trong chiến dịch của cựu Phó Tổng thống về việc hàn gắn chia rẽ lưỡng đảng. Một mặt, ứng viên đảng Dân chủ chỉ trích gay gắt cách chính quyền Trump ứng phó COVID-19. Đồng thời, ông kêu gọi sự hợp tác dựa trên “tiêu chuẩn quốc gia” để chống lại sự bùng phát của dịch bệnh đã khiến 223.000 người Mỹ thiệt mạng.

Tổng thống Trump hết thời gian?

Chỉ còn 18 ngày nữa đến cuộc bầu cử, các nhà phân tích cho rằng Tổng thống Trump có lẽ đã hết thời gian để vượt qua ông Biden. Ngay cả đồng minh thân cận Lindsey Graham tại Thượng viện cũng cho rằng ông Biden có thể trên đà giành chiến thắng.

Theo các cuộc thăm dò, cựu Phó Tổng thống dẫn trước ông Trump với khoảng cách 54% - 43%. Trong đó, ông Biden đã qua mặt đối thủ đảng Cộng hòa ở một số bang chiến trường vốn đem về chiến thắng cho ông Trump hồi năm 2016. Ngoài giành lợi thế trong nhóm cử tri da màu và gốc Mỹ-Latinh, đối tượng phụ nữ, cộng đồng ở ngoại ô, cử tri trẻ tuổi và độc lập, ông Biden còn dẫn đầu cuộc khảo sát ở cử tri da trắng (51%). Đây là tỷ lệ cao nhất cho một đảng viên Dân chủ kể từ thời Tổng thống Jimmy Carter năm 1976.

MAI QUYÊN (Theo Guardian, Politico)