Viện quan hệ quốc tế Pháp (IFRI) vừa công bố một công trình nghiên cứu của ông Anatoli Vychnevski, Viện trưởng Viện dân số Mát-xcơ-va, cho biết tuổi thọ trung bình của người Nga hiện nay là 61,4, thấp hơn so với mức 63,8 tuổi hồi những năm 1960, và thấp hơn nhiều so với tuổi thọ trung bình ở các nước công nghiệp phát triển là 75. Nhà nghiên cứu này lưu ý cứ ba đàn ông Nga thì có một người chết ở độ tuổi giữa 20 và 60, nên nếu lãnh đạo Nga không có biện pháp giải quyết thì khủng hoảng dân số sẽ nặng nề hơn.

Tỷ lệ người Nga chết sớm cao, nhất là ở nam giới, có nguyên nhân từ tình hình kinh tế-xã hội không thuận lợi, nhưng chủ yếu là do những thói quen xấu như lạm dụng rượu bia, thuốc lá, sử dụng thức ăn không đảm bảo chất lượng. Bệnh tim mạch là tác nhân lớn nhất gây tử vong sớm với hơn 1,2 triệu người chết mỗi năm. Việc sử dụng quá mức các loại thức uống có độ cồn cao, đặc biệt là vodka, có thể là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh không thể cứu chữa đối với nửa triệu dân xứ sở bạch dương mỗi năm. Ngoài ra, rượu chè say xỉn còn dẫn đến tự sát, chiếm khoảng 40% số các trường hợp tự tử ở Nga, đồng thời chiếm đến 80% số vụ gây chết người. HIV/AIDS cũng là một đại họa cho dân số Nga. Các chuyên gia y tế thế giới ước tính Nga hiện có gần 1 triệu người nhiễm HIV, trong khi Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo con số này có thể lên đến 5,4-14,5 triệu người vào năm 2020. Tuổi thọ trung bình thấp còn do ngân sách y tế hạn hẹp. Năm 2007, ngân sách y tế của Nga chỉ chiếm 4,2% GDP, trong khi các nước phương Tây dành trung bình từ 8-10% GDP cho lĩnh vực này.

Nhận thức về vai trò của dân số trong quá trình chấn hưng lại đất nước, năm 2006, ông Vladimir Putin, khi đó là tổng thống, đã tuyên bố đây là vấn đề nghiêm trọng nhất và cấp bách nhất mà nước Nga phải đối mặt. Vì thế, ông khuyến khích phụ nữ sinh con nhiều hơn bằng cách tăng gấp đôi mức trợ cấp cho các gia đình sinh con thứ hai lên khoảng 7.386 euro (hơn 186 triệu đồng). Biện pháp này bước đầu đã phát huy tác dụng khi trong quý 1-2008, tỷ lệ sinh ở Nga tăng 4% so với cùng kỳ năm 2007. Tuy nhiên, ông Vychnevski cho rằng đây chỉ là giải pháp tạm thời và nó không làm thay đổi xu hướng suy thoái dân số một cách đáng sợ. Từ 148,9 triệu dân đầu năm 1993, hiện dân số Nga chỉ còn 141,9 triệu người, và dự báo trong vòng 40 năm nữa, dân số Nga có thể “mất” ít nhất 30%, tức chỉ còn 80-100 triệu người. Nếu điều đó thực sự xảy ra, đây sẽ là một thảm họa của nước Nga.

PHÚC GIA AN
(Theo Le Monde, Seekalpha)