Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko hôm 27-12 đã bất ngờ sa thải mà không đưa ra lý do đối với Thủ tướng Mikhail Myasnikovich, thống đốc ngân hàng trung ương và một loạt thành viên nội các, trong đó có các bộ trưởng kinh tế và công nghiệp. Động thái trên diễn ra giữa lúc quốc gia 10 triệu dân này đang hứng chịu tác động nặng nề từ cuộc khủng hoảng kinh tế ở nước Nga láng giềng.

Ông Lukashenko thừa nhận kinh tế đang bị ảnh hưởng mạnh do Nga tiêu thụ tới 40% lượng hàng xuất khẩu của Belarus (nước này còn phụ thuộc nhiều vào trợ cấp từ Mát-xcơ-va). Cùng với sự tuột dốc của đồng rúp Nga, đồng rúp Belarus cũng mất giá khoảng 50% kể từ đầu năm. Mới đây, ngân hàng trung ương Belarus đã phải áp dụng mức thuế lên tới 30% đối với các giao dịch mua ngoại tệ (để ngăn người dân đổ xô chuyển tiền tiết kiệm từ đồng rúp sang USD) và nâng lãi suất lên 50%. Song song đó, Minsk cũng quyết định ngừng thanh toán bằng đồng rúp trong buôn bán với Mát-xcơ-va, mà chỉ sử dụng USD và euro. "Những biến động trên thị trường tiền tệ Nga là không thể hiểu được"- ông Lukashenko nhận định. Theo AP, trong năm tới Belarus phải trả nợ khoảng 4 tỉ USD, tương đương 2/3 dự trữ ngoại hối của nước này.

Một số nhà phân tích cho rằng ngoài việc xốc lại đội ngũ quản lý kinh tế, lần cải tổ nội các lớn nhất kể từ năm 2010 này cũng nhằm chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới mà ông Lukashenko không giấu ý định sẽ tái tranh cử. "Lukashenko đã tìm ai đó để đổ lỗi cho cuộc khủng hoảng và chuyển giao toàn bộ trách nhiệm cho họ"- nhà phân tích độc lập Alexander Klaskovsky ở Minsk bình luận. Mặt khác, tân Thủ tướng Andrei Kobyakov, vốn là chánh văn phòng phủ tổng thống, cũng được cho là không có khả năng thách thức quyền lực của ông Lukashenko, người đã lãnh đạo Belarus suốt 20 năm qua.

QUỐC KHÁNH