Senkaku/Điếu Ngư – “điểm nóng” trong quan hệ Trung – Nhật. Ảnh: AP

Bộ Quốc phòng Nhật Bản trong Sách trắng quốc phòng đầu tiên được công bố dưới chính quyền của Thủ tướng Shinzo Abe hôm 9-7 cho biết, Tokyo đang đứng trước những mối đe dọa chủ quyền và an ninh quốc gia “ngày càng nghiêm trọng” từ Trung Quốc và CHDCND Triều Tiên – qua đó kêu gọi nâng cao tiềm lực quân đội để tăng cường khả năng đối phó những nguy cơ trên ở khu vực Đông Bắc Á.

Trong phần đầu của Sách trắng, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera cho biết hiện có nhiều vấn đề và yếu tố nảy sinh gây mất ổn định môi trường an ninh xung quanh Nhật Bản - mà một trong số đó “đang trở nên rõ rệt với tính chất nghiêm trọng và khó giải quyết hơn”. Tuy nhiên, ông Onodera nhấn mạnh rằng Tokyo sẽ kiên quyết “bảo vệ tính mạng, tài sản người dân cũng như toàn vẹn lãnh thổ bao gồm đất liền, vùng biển và vùng trời đến cùng”.

Liên quan Trung Quốc, báo cáo cho biết: “Trong trường hợp xung đột lợi ích với các nước láng giềng, trong đó có Nhật Bản, Bắc Kinh đã và đang sử dụng nhiều chiến thuật, bao gồm cả vũ lực để thay đổi hiện trạng dựa trên đòi hỏi quyền lợi riêng và điều này không phù hợp với luật pháp quốc tế”. Ngoài ra, Nhật Bản còn lên tiếng cáo buộc tàu và máy bay Trung Quốc nhiều lần xâm nhập các khu vực mà theo Tokyo là thuộc lãnh hải, không phận Nhật Bản.

Theo ước tính, chiến đấu cơ của Nhật Bản đã được triển khai hơn 300 lần (gấp đôi so với các năm trước) khi phát hiện máy bay Trung Quốc tiếp cận không phận nước này trong thời gian một năm tính đến tháng 3-2013. Trong khi đó, tàu của Chính phủ Trung Quốc đi vào vùng biển xung quanh các đảo tranh chấp tổng cộng 41 lần từ giữa tháng 9-2012 đến tháng 4-2013. “Đó là những hành vi đáng tiếc có thể dẫn đến tình huống bất ngờ mà Bắc Kinh nên phân định cũng như tuân thủ trật tự quốc tế” – báo cáo viết. Ngoài ra, Bộ Quốc phòng Nhật cho biết chính “sự thiếu minh bạch của Trung Quốc trong ngân sách quốc phòng trong khi vẫn tiếp tục mở rộng và tăng cường hoạt động quân sự là nguyên nhân dẫn đến bất an trong khu vực”.

Báo cáo còn nêu lên tầm quan trọng của liên minh Mỹ - Nhật trong khuôn khổ an ninh quốc gia tổng thể của Nhật Bản, bao gồm cả việc triển khai máy bay MV-22 Osprey của Mỹ đến Okinawa. Được biết, Washington và Tokyo gần đây đã bắt đầu xem xét Hướng dẫn quốc phòng song phương với mục tiêu đề ra vai trò lớn hơn của Nhật Bản trước nhiệm vụ bảo vệ quốc gia và an ninh khu vực. Ngoài ra, Sách trắng còn nhấn mạnh kế hoạch nâng cao tiềm lực của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF) và tăng cường khả năng tác chiến tương tự lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ. Trước đó, đảng Dân chủ Tự do (LDP) của Thủ tướng Abe cũng đưa ra một số đề xuất quốc phòng, bao gồm việc cho phép SDF tấn công các căn cứ mục tiêu đối phương ở nước ngoài.

VI VI (Tổng hợp)