Chiếc Superjet-100. Ảnh: RIA Novosti

Chuyến bay thử nghiệm đầu tiên kéo dài 40 phút của chiếc Superjet-100, mẫu máy bay chở khách hạng trung mới của hãng Sukhoi, đã kết thúc thành công hôm 20-5. Sự kiện này đánh dấu bước khởi đầu trong quá trình khôi phục ngành sản xuất máy bay dân dụng “vang bóng một thời” của Nga.

Do tập đoàn Sukhoi sản xuất với sự hợp tác của các hãng máy bay lớn của Mỹ và châu Âu như Boeing, Snecma, Thales, Messier Dowty, Liebberr Aecrospace và Honeywell, chiếc Superjet-100 có 95 ghế được chào bán với giá 28 triệu USD. Sukhoi cho biết đã nhận được 73 đơn đặt hàng, trong đó hãng hàng không số 1 của Nga Aeroflot mua ít nhất 45 chiếc. Tại triển lãm hàng không quốc tế Paris năm ngoái, Sukhoi cũng ký được hợp đồng trị giá 283 triệu USD cung cấp 10 chiếc Superjet-100 cho hãng ItAlia Airlines của Ấn Độ. Dự báo tới năm 2023, Sukhoi sẽ xuất xưởng tổng cộng 5.500 chiếc Superjet-100, trị giá 100 tỉ USD.

Superjet-100 là máy bay dân dụng đầu tiên được Nga sản xuất đại trà từ khi Liên Xô sụp đổ năm 1991. Trước đây, công nghiệp chế tạo máy bay dân dụng từng là niềm kiêu hãnh của Liên Xô khi sản xuất tới 1/4 số máy bay vận tải trên thế giới. Nhưng từ cuối thập niên 1980, ngành này bắt đầu rơi vào khủng hoảng với hàng loạt nhà máy ngừng hoạt động do thiết bị lạc hậu và hàng ngàn kỹ sư, nhân viên buộc phải đổi nghề. Ngành hàng không dân dụng sau đó cũng rơi vào tình cảnh khó khăn. Năm 1990, các hãng hàng không Nga vận chuyển 103 triệu lượt hành khách, trong khi năm ngoái chỉ là 45 triệu. Nga đang có 5.700 máy bay, nhưng hoạt động thực sự chưa tới 50% số đó và đa phần đã “lỗi thời” với chỉ khoảng 10% được xem là hiện đại. “Tuổi” bình quân của máy bay tầm xa ở Nga hiện nay là trên 17 và tầm trung là trên 30. Theo ước tính của các chuyên gia, trong thập niên tới, các hãng hàng không Nga sẽ cần 800-1.000 máy bay các loại. Chỉ riêng Aeroflot, theo Giám đốc điều hành Valery Okulov, hãng này cần không dưới 130 máy bay mới trong 3 năm tới.

Được xem là dự án đầu tiên tạo ra “cơn lốc” mới, Superjet-100 với 3 phiên bản sẽ thay thế cho các loại máy bay cũ Yak-42 và Tu-134, vốn đang được cho “nghỉ hưu” dần. Superjet-100 có thể giúp Nga giải quyết nhu cầu về máy bay tầm trung. Tuy nhiên, dự án sản xuất máy bay cỡ lớn tầm xa vẫn chưa có, trong khi ước tính Nga đang cần thêm 200-300 máy bay loại này. Năm ngoái, hãng Aeroflot bị chỉ trích là “không có tinh thần yêu nước” vì mua 44 chiếc Airbus A350 và Boeing 787, nhưng thực tế là các hãng máy bay Nga không chế tạo loại nào để cạnh tranh với 2 mẫu trên của châu Âu và Mỹ, thậm chí trong tương lai gần.

Nga đặt mục tiêu sẽ chiếm lĩnh thị trường máy bay nội địa vào năm 2015 và vươn ra thị trường thế giới vào năm 2025. Hiện thị phần máy bay dân dụng của Nga trên thế giới chỉ hơn 1%, do đó mục tiêu trở thành “người khổng lồ” của Nga sẽ khó đạt được nếu không có các dự án đột phá khác giống như Superjet-100.

N.MINH

(Theo RIA Novosti, BBC, Malaysia Sun)